Katkıda:
Zekeriya Temircan
Füsun Ferda Erdoğan
Çizimleri ücretsiz pdf’de bulacaksınız.
12 Aralık Perşembe
Wuhan’da bulunan sağlık yetkilileri viral pnömonili hastaları araştırmaya başlar. Araştırmada keşfederler ki, hastaların ortak yönleri Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarı’nı ziyaret etmeleridir. Bu market kümes hayvanları, yarasalar, yılanlar ve diğer vahşi hayvanların satıldığı bir merkez olarak bilinmektedir.
30 Aralık 2019 Pazartesi
Wuhan’dan 34 yaşındaki bir göz doktoru olan Li Wenliang (en.wikipedia.org/wiki/Li_Wenliang),Aralık ayının sonunda, We Chat adlı programda diğer doctor arkadaşlarını uyaran bir mesajla kendi çalıştığı hastanede yeni bir hastalığın bulunduğunu bildirir.Yedi hastanın SARS’a benzer semptomları olduğunu ve karantinaya alındığını iletir. Li, arkadaşlarından ailelerini bilgilendirmelerini ve meslektaşlarının da koruyucu ekipman giymelerini tavsiye eder.
31 Aralık 2019 Salı
Wuhan polisi, sekiz kişi hakkında yeni bir bulaşıcı hastalık salgını hakkında söylentiler yaydığı için soruşturma başlattıklarını duyurur (bkz. 30 Aralık).
Wuhan Belediye Sağlık Komisyonu, viral pnömonisi olan 27 hasta bulunduğuna ve de hepsinin Huanan Deniz Ürünleri Toptancı Pazarı’na maruz kaldığı yönünde bir rapor sunar. Yedi kişi ağır derecede hastadır. Vakaların klinik semptomları genellikle ateş, birkaç hastada nefes darlığı ve akciğer grafilerinde bilateral akciğer infiltratif lezyonları şeklindedir. Raporda “hastalığın önlenebilir ve kontrol edilebilir” olduğu yazılır. DSÖ bilgilendirilir.
1 OcakPerşembe
Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarı kapatılır.
3 Ocak Cuma
LiWenliang, “yanlış söylentiler yaydığı” için Wuhan’daki yerel bir kamu güvenlik bürosuna çağrılır. Kendisine zorla “yanlış yorumlarda” bulunduğunu ve “toplumsal düzeni bozmuş” olduğunu kabul ettiği bir belgeimzalattırılır.Li, hastalığı daha fazla tartışmamaya hemfikir olduğuna ilişkin bir beyanat imzalar.
Weibo sosyal ağında Wuhan polisi, “online platformlarda dedikoduları yayan ve paylaşan” ve “toplumu olumsuz yönde etkileyen” kişilere karşı yasal işlem başlattıklarını duyurur. Ertesi gün,devlet televizyonu CCTV tarafından bu bilgi paylaşlır. CCTV, “yanlış söylentiler yaymakla” suçlanan sekiz kişinin doktor olduğunu belirtmez.
5 Ocak Pazar
DSÖ, etiyolojisi bilinmeyen 44 zatüre hastasının Çin’deki ulusal makamlar tarafından bildirildiği konusunda uyarıda bulunur. Bildirilen 44 vakanın 11’i ağır hasta iken geri kalan 33 hasta stabil durumdadır.
https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/
7 Ocak Salı
Çinli yetkililer Wuhan’daki hastalardan yeni bir koronavirüs (CoV) belirlediklerini duyurur (17 günden sonra yayımlanmamış: https://doi.org/10.1056/NEJMoa2001017). Koronavirüsler, memelilerde ve kuşlarda hastalıklara neden olan bir grup virüstür. İnsanlarda, en yaygın koronavirüsler (HCoV-229E, -NL63, -OC43 ve -HKU1) insan popülasyonunda sürekli dolaşır; başlıca kışın ve erken ilkbahar dönemlerinde, bazen ateş ve boğaz ağrısı ile ilişkili soğuk algınlıklarına neden olurlar. Bu virüsler, enfekte insanlar öksürdüğünde ya da hapşırdığında üretilen damlacıkları teneffüs ederek veya bu damlacıkların bulunduğu bir yüzeye dokunduktan sonra yüze temas ile yayılır.
12 Ocak Pazar
Yeni koronavirüsün genetik sekansı WHO’nun kullanımına sunulur. Farklı ülkelerdeki laboratuvarlar tanı amaçlı spesifik PCR testleri üretmeye başlarlar. (Çin hükümeti, virüsün kişiden kişiye kolayca geçtiğine dair açık bir kanıt bulunmadığını bildirmektedir.) Li Wenliang (bkz. 30 Aralık) öksürmeye başladıktaniki gün sonra hastaneye kaldırılır. Daha sonra COVID teşhisi konulacaktır.
13 Ocak Pazartesi
Tayland, Çin dışındaki ilk vakayı duyurur; bu hasta Wuhan’ndan gelmiş olan bir kadındır. Japonya, Nepal, Fransa, Avustralya, Malezya, Singapur, Güney Kore, Vietnam, Tayvan ve Tayland, takip eden 10 gün içeriside vakalar bildirmiştir.
18 Ocak Cumartesi
Tıbbi Literatür Kılavuzu Amedeo (www.amedeo.com), Imai ve diğerleri tarafından hazırlanmış ve ImperialCollegeLondon tarafından yayınlanmış olan, “Çin’nin Wuhan Kentinde Toplam Potansiyel Yeni Koronavirüs Vakalarını Tahmin Etmek” (Estimatingthepotential total number of novelCoronaviruscases in Wuhan City, China) adlı bir araştırmaya50.000’den fazla abonenin dikkatini çeker. Yazarlar, “Wuhan Şehrindeki toplam 1.723 2019-nCoV vakasının(% 95 CI: 427 – 4.471) başlangıç semptomlarının 12 Ocak 2020’ye kadar bulunduğunu tahmin etmektedir. Resmi olarak, 16 Ocak’a kadar sadece 41 vaka bildirilmiştir.
20 Ocak Pazartesi
Çin, üç ölüm ve 200’den fazla enfeksiyon bildirir. Vakalar şimdi Hubei eyaleti (Pekin, Şangay ve Shenzhen) dışında da teşhis edilmektedir. Asya ülkeleri, havaalanlarında Çin’in yüksek riskli bölgelerinden gelen seferler için zorunlu taramalar yapmaya başlar.
23 Ocak Perşembe
Cesur ve benzeri görülmemiş bir hareketle Çin hükümeti on milyonlarca insanı karantinaya alır. İnsanlık tarihinde daha önce bununla kıyaslanabilir herhangi bir şey yapılmamıştır. Kimse ne kadar verimli olacağını bilmemektedir.
Yeni Ay Yılı için (25 Ocak’tan başlayan) tüm etkinlikler iptal edilir.
DSÖ, salgının Çin dışında yayıldığına dair “herhangi bir kanıt” bulunmadığı gerekçesiyle uluslararası acil bir kaygıya henüz mahal bulunmadığını bildirir.
24 Ocak Cuma
Dokuz ülkede en az 830 vaka teşhis edilir: Çin, Japonya, Tayland, Güney Kore, Singapur, Vietnam, Tayvan, Nepal ve Amerika Birleşik Devletleri.
Zhu ve diğerleri, hem MERS-CoV hem de SARS-CoV’dan farklı yeni bir koronavirüsün izolasyonu hakkında kapsamlı raporlarını yayınlarlar(tam metin: https://doi.org/10.1056/ NEJM oa2001017). Klinik örneklerde viral RNA’yı saptamak için hassas analizleri tanımlarlar.
Wang ve diğerleri, 41 hastanın klinik özelliklerini yayınlarlar (tam metin: doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30185-9).
Chan ve diğerleri, 2019 yeni koronavirüs ile ilişkili, insandan insana bulaşmayı belirten ailesel bir pnömoni kümesini açıklarlar (tam metin: doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30154-9).
25 Ocak Cumartesi
Çin hükümeti, Hubei’deki daha fazla şehre seyahat kısıtlamaları getirir. Karantinadan etkilenen kişi sayısı toplam 56 milyondur.
Hong Kong acil durum ilan eder. Yeni yıl kutlamaları iptal edilir ve Çin anakarasına bağlantılar kısıtlanır.
30 Ocak Perşembe
DSÖ, koronavirüsü küresel bir acil durum ilan eder. Bu arada Çin, 7,711 vaka ve 170 ölüm bildirir. Virüs artık tüm Çin eyaletlerine yayılmıştır.
31 Ocak Cuma
LiWenliang, Wuhan polis karakolu ile (bkz. 3 Ocak) olan deneyimini sosyal medyada bir uyarı mektubu ile yayınlar. Yayınladığı bu mektup sosyal medyada büyük ilgi çeker.Hindistan, Filipinler, Rusya, İspanya, İsveç, İngiltere, Avustralya, Kanada, Japonya, Singapur, ABD, BAE ve Vietnam ilk vakalarını onaylar.
2 Şubat Pazar
Çin dışındaki ilk ölüm, Wuhanlı Çinli bir adam, Filipinler’de rapor edilir. İki gün sonra Hong Kong’da bir ölüm bildirilir.
6 Şubat Perşembe
Koronavirüs ile ilgili alarmı vermeye çalıştığı için cezalandırılan LiWenliang ölür. Ölümü öfke, keder ve ifade özgürlüğüne ilişkin talepler için bir patlamaya yol açar: https://www.theguardian.com/global-development/2020/feb/07/coronavirus-chinese-rage-death-whistleblower-doctor-li- Wenliang.
7 Şubat Cuma
Hong Kong, karantina kurallarını ihlal eden herkes için hapis cezası uygulayacaktır.
10 Şubat Pazartesi
Amedeo, daha sonra Amedeo COVID-19 olarak adlandırılacak olan haftalık Koronavirus literatür hizmetini başlatır.
11 Şubat Salı
Çin’de kitlesel karantina önlemlerinin alınmasından itibaren üç haftadan daha kısa bir süre içerisinde, bildirilen günlük vaka sayısı düşmeye başlar.
DSÖ, yeni bulaşıcı hastalığın COVID-19 (Koronavirus hastalığı 2019) olarak adlandırılacağını duyurur.
12 Şubat Çarşamba
Japonya’nın Yokohama şehrinde limanda bulunan Diamond Princess gemisinde, gemide bulunan 175 kişiye virüs bulaşmıştır. İlerleyen günlerde ve haftalarda, gemide neredeyse 700 kişi enfekte olacaktır.
19 Şubat Çarşamba
İran, korona virüsten iki ölüm bildirir.
Milano’daki San Siro stadyumunda Bergamo’dan Atalanta futbol takımı, Valencia’ya karşı oynadığı Şampiyonlar Ligi maçını, 4-1’lik bir skor ile, İtalya’dan 44.000(İspanya’dan 2.000) taraftarın önünde kazanır. Bergamo’dan Milano’ya toplu taşıma ve geri dönüşler,saatlerce süren tezahüratlar ve de sayısız sayıdaki barlardaki kutlamalar bazı gözlemciler tarafından bir koronavirüs ‘biyolojik bombası’ olarak değerlendirilir.
20 Şubat Perşembe
30 yaşlarındaki bir hasta Codogno Hastanesi’ndeki (Lodi, Lombardiya, İtalya) yoğun bakım ünitesine (YBÜ) alınarak SARS-CoV-2 testinin pozitif olduğu bildirilir. Önümüzdeki 24 saat içinde, rapor edilen vakaların sayısı Codogno hastasına veya önceden tanımlanmış pozitif vakalara bağlantı olmadan 36’ya çıkacaktır. Bu İtalyan salgınının başlangıcıdır. jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2763188
23 Şubat Pazar
Venedik Karnavalı erkenden kapatılır ve sporetkinlikleri en çok etkilenen İtalyan bölgelerinde askıya alınır.
24 Şubat Pazartesi
Fransa, Bahreyn, Irak, Kuveyt, Afganistan ve Umman ilk vakalarını bildirir.
25 Şubat Salı
Çinli ve 25 uluslararası ve uzmandan oluşan ortak bir heyetin raporu kamu oyuna sunulur. Heyet Çin’in birkaç farklı bölgesine gitmiştir. En önemlibulgular, Çinsalgınının 23 Ocak ile 2 Şubat arasında zirve yaptığı ve düzlüğe ulaştığı,ve daha sonra da gittikçe gerilediğidir (Tablo 1).
https://www.who.int/publications-detail/report-of-the-who-china-joint-mission-on-coronavirus-disease-2019-(covid-19)
Bu, Çin hükümeti tarafından zorunlu ve agresif bir şekilde uygulanan karantinanın kadar doğru bir karar olduğunun ilk işaretidir. Ne yazıkki, 2003 yılında SARS salgınını yaşamamış olan Avrupa ülkeleri, Çin örneğini takip etmeyerek çok önemli ölçüde zaman kaybetmiştir.
Şekil 1. Çin’de COVID-19 vakaları, Ocak / Şubat 2020.Tüm Çin için, semptom başlangıcı ve ‚0 Şubat 2020 tarihinde labaratuar tarafından doğrulanmış olan tüm COVID-19 vakalarına ilişkin salgın eğrileri. Report ofthe WHO-China Joint Mission on CoronavirusDisease 2019 (COVID-19)‘dan uyarlanmıştır. 16-24 Şubat 2020. https://www.who.int/publications-detail/report-of-the-who-china-joint-mission-on-coronavirus-disease-2019-(covid-19)
26 Şubat Çarşamba
Yeniden seçilme şansının düşmesinden korkan bir başkan, korona virüs pandemisinden gelen tehdidi küçümseyerek, Twitter üzerinden şu mesajı yayınlar : “Düşük Oranlar Sahte Haberler … Karonavirüsü [sic] mümkün olduğunca kötü göstermek üzere, mümkünse marketleri panikletmek için ellerinden gelen herşeyi yapıyorlar.”
https://www.bmj.com/content/368/bmj.m941
İki gün sonra, aynı kişi sihri çağırır : “Yokolacak. Bir gün, bir mucizegibi, yokolacak.”
Not; The Guardian 28 Mart’ta neden bu kişinin hayatının en büyük testinde başarısız olduğunu soracaktı.
28 Şubat Cuma
24-27 Şubat tarihleri arasında İtalya dışında teşhis edilen Avrupa vakalarına hızlı bir bakış, 54 kişiden 31’inin (%57) yakın zamanda Kuzey İtalya’ya gittiğini ortaya koyar. Epidemiyologlar, alışılmadık bir durumun geliştiğini hemen farkeder ve İtalyan hükümetini bilgilendirir.
7 Mart Cumartesi
Resmi veriler, Çin’in ihracatının yılın ilk iki ayında yüzde 17,2 oranında düştüğünü gösterir.
8 Mart Pazar
Başbakan Giuseppe Conte liderliğindeki İtalyan hükümeti, ilk yerli İtalyan COVID-19 vakasının tespitinden sadece iki buçuk hafta sonra, ilk Avrupa kısıtlama uygulamasında bulunmaktan dolayı krediyi hakediyor. İlk olarak, Lombardiya eyaletindeki 16 milyon kişiye ve kuzeydeki diğer 14 bölgeye katı karantina önlemleri uygulandı. İki gün sonra, Conte bu önlemleri 60 milyon nüfuslu tüm İtalya’ya genişleterek, İtalyan topraklarını bir “güvenlik bölgesi” ilan eder. Tüm nüfusa, “geçerli iş veya ailevi nedenler” haricinde evlerinde kalmaları söylenir. Okullar kapatılır.
9 Mart Pazartesi
Twitter’da bir başkan: “Geçen yıl ortak gripten 37.000 Amerikalı öldü. Yılda ortalama 27.000 ile 70.000 arasındadır. Hiçbir şey kapatılmaz, yaşam ve ekonomi devam eder. Şu anda, 22 ölümle onaylanmış 546 CoronaVirus vakası var. Bunu bir düşünün!” (The Guardian).
İran, ülkedeki korona virüs salgını nedeniyle 70.000 mahkumu serbest bırakır.
10 Mart Salı
Xi Jinping, Wuhan şehrini gezer ve COVID-19’a karşı verilen savaşta provizyonel bir zafer kazanıldığını iddia eder. Şehirdeki geçici 16 hastanenin son ikisi kapatılır.
11 Mart Çarşamba
DSÖ, korona virüs salgını pandemi olarak ilan eder.
Anaokullarından üniversitelere kadar, Madrid ve çevresindeki tüm okullar iki hafta boyunca kapatılır.
12 Mart Perşembe
İtalya, marketler ve eczaneler dışındaki tüm dükkanları kapatır.
İspanya’da, Igualada’da (Barselona bölgesi) ve diğer üç belediyede 70.000 kişi, en az 14 gün süreyle karantinaya alınır. İlk kez İspanya’nın tüm belediyeleri için tecrit tedbirleri uygulanmıştır.
Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 16 Mart Pazartesi gününden itibaren kreşlerin, okulların ve üniversitelerin kapatılacağını duyurur. Macron şöyle söylüyor : “Bir prensip, eylemlerimizi tanımlamamıza rehberlik ediyor ; bu prensip başından itibaren bu krizi öngörmeye ve ardından birkaç hafta boyunca yönetmemize rehberlik ediyor ve bunu yapmaya devam etmelidir : Bu prensip bilime güven ve bilenleri dinlemektir.”. Macron’un bazı meslektaşları da dinlemeliydi.
13 Mart Cuma
Eski bir AB ülkesinin başbakanı, gelecekte tekrarlanabilecek korona virüs salgınlarına bir çözüm olarak ‘sürü bağışıklığı’ kavramını ortaya koyuyor. Şok tedavisi :nüfusun%60’ının virüsü kapacağını kabul etmek, böylece kolektif bir bağışıklık geliştirmek ve gelecekteki koronavirüs salgınlarından kaçınmak. Rakamlar korkunç. 66 milyondan biraz daha fazla nüfusundan 40 milyona yakını enfekte olacak, 4 ila 6 milyonu ağır şekilde hastalanacak ve 2 milyonu yoğunbakım gerektirecek. Yaklaşık 400.000 Britanyalı ölecek. Başbakan, “çok daha fazla ailenin zamanından önce sevdiklerini kaybedeceğini” düşünüyor.
Not; Beş hafta sonra The Guardian hala “İngiltere koronavirüs tepkisini nasıl bu kadar yanlış yaptı?” Diye sorardı.
14 Mart Cumartesi
İspanyol hükümeti tüm ülkeyi karantina altına alır ve bütün insanlara evde kalmasını söyler. Yiyecek ve ya tıbbi malzeme alımı, hastaneye gitme, iş ve ya diğer acil durumlar istisna olarak sayılabilecektir.
Fransız hükümeti, gece yarısından sonra “zorunlu olmayan” halka açık alanların (barlar, restoranlar, kafeler, sinemalar, gece kulüpleri) kapatılacağını duyurur. Sadece yiyecek mağazaları, eczaneler, bankalar, tütün satıcıları ve benzin istasyonları açık kalabilecektir.
15 Mart Pazar
Fransa, 47 milyon seçmeni oy vermeye çağırır. Hem hükümet hem de muhalefet liderleri belediye seçimlerini sürdürmekten yana görünmektedir. Bu, parti politikasının, ölümcül bir salgının sağlam bir şekilde yönetilmesine dair kabul edilemez müdahalesinin kitabî bir örneği midir? Gelecekteki tarihçiler araştırmak zorunda kalacaktır.
16 Mart Pazartesi
Ferguson vediğerleri COVID-19 salgını sırasında olası İngiltere ve ABD sonuçları hakkında yeni bir modelleme çalışması yayınlar.Yazarlar,herhangi bir kontrol önleminin ve ya bireysel davranışta kendiliğinden değişikliklerin (olası olmayan) yokluğunda, yaklaşık 3 ay sonra mortalitede (günlük ölümlerde) bir zirvenin olmasını beklemektedir. Bu durum, ABD nüfusunun% 81’inin,yani yaklaşık 264 milyon kişinin hastalığa yakalanmasıyla sonuçlanacaktır. Bunlardan 2.2 milyonu, 70 yaş üstü Amerikalıların %4 ila%8’i dahil olmak üzere ölecektir. Daha da önemlisi, Nisan ayının ikinci haftasında kritik bakım yataklarına olan talep arzdan 30 kat daha fazla olacaktır.
Model daha sonra iki yaklaşımı analiz eder :hafifletme ve baskılama. Etki hafifletme senaryosunda SARS-CoV-2, hastane sistemlerinin bozulmasını önlemek amacıyla yavaşça yayılmaya devam edecektir. Baskılama senaryosunda ise,aşırı sosyalmesafe önlemleri ve ev karantinaları virüsün yayılmasını durduracaktır. Çalışma aynı zamanda katı “Evde kal” önlemlerinin kaldırıldığı bir bakış açısı sunmaktadır. Perspektif korkunç :Salgın geri dönecektir.
Fransa sıkı sınırlama önlemleri uygulamaya başlar.
17 Mart Salı
San Francisco Körfez Bölgesi’ndeki yedimilyon kişiye “yerinde barınma” talimatı verilir ve “önemli faaliyetler” (yiyecek, ilaç ve diğer ihtiyaçları satın alma) dışında evlerini terk etmeleri yasaklanır. Çoğu işletme kapanır. İstisnalar :marketler, eczaneler, restoranlar (sadece paket servisi ve teslimat için), hastaneler, benzin istasyonları, bankalar.
19 Mart Perşembe
Wuhan ve Hubei eyaletinde, korona virüs salgınının başlangıcından bu yana ilk kez yeni vaka görülmez.
Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, Kaliforniya nüfusunun tamamına (40 milyon kişi) “evde kalma” emri verir. Konut sakinleri evlerini sadece yiyecek satın almak, eczaneye ve ya doktora gitmek, akrabalarını ziyaret etmek, egzersiz yapmak gibi temel ihtiyaçları karşılamak için terk edebilecektir.
20 Mart Cuma
İtalya 24 saatiçinde 6.000 yeni vaka ve 627 ölüm bildirir.
İspanya’da, korona virüse bağlı evde karantina, suçları %50 oranında azaltmıştır.
Çin, ard arda üç gün boyunca yeni bir yerel korona virüs vakası bildirmemektedir. Kısıtlamalar hafifletilir, normal yaşam devam eder. Artık tüm dünya Çin’e bakmaktadır. Virüs tekraryayılacak mıdır ?
ABD’nin salgın merkezi olan New York eyaleti.(nüfus : 20 milyon), sokağa çıkma yasağı ilan eder. Sadece önemli işletmeler (marketler, paket servis ve ya teslimat servisi olan restoranlar, eczaneler ve çamaşırhaneler) açık kalacaktır. İçki mağazaları ? Önemli işletme !
22 Mart Pazar
Byung-Chul Han, La Emergencia viral y el mundo de mañana’yı (El País) yayınladı: “Asya ülkeleri bu krizi Batı’dan daha iyi yönetiyor. Orada veri ve maskelerle çalışırken, burada geç tepki veriyorsunuz ve sınırlar açılıyor. ”
23 Mart Pazartesi
Nihayetinde Birleşik Krallık, bir çok gözlemci için çok geç olan sınırlama önlemlerini uygulamaya koyar. Bu önlemler İtalya, İspanya ve Fransa’da olduğundan daha az katıdırlar.
Alman Şansölyesi Angela Merkel, korona virüs testi pozitif olan bir kişi ile temasa geçtikten sonra kendini karantinaya alır.
24 Mart Salı
İspanya’da bildirilent ümvakalardan % 12’si sağlık çalışanları arasındandır.
Tokyo Olimpiyatları 2021 yılına kadar ertelenir.
Hindistan ülke çapında bir sokağaçıkma yasağı emri verir. Küresel olarak, üç milyar insan artık kısıtlama altındadır.
25 Mart Çarşamba
Haftalar süren sıkı sınırlama önlemlerinden sonra Çinli yetkililer Hubei eyaletindeki seyahat kısıtlamalarını kaldırır. Çin’de ikameteden kişilerin, seyahat etmekiçin,AliPay uygulamasını kullanan bir izleme sistemi tarafından sağlanan “Yeşil Kod”a ihtiyaçları olacaktır.
16 yaşındaki bir kız Paris’in güneyinde COVID-19 yüzünden ölür. Kızın önceden var olan herhangi bir hastalığı bulunmamaktadır.
26 Mart Perşembe
ABD,artık dünyada en çok bilinen korona virüs vakasına sahip ülke konumuna gelmiştir.
Salgını yeniden aktif hale getirme korkusuyla Çin, çoğu yabancının ülkeye girmesini yasaklar.
27 Mart Cuma
Eski bir AB ülkesinin Başbakanının ve Sağlık Bakanının korona virüs için testleri pozitif testler çıkar.
Lancet, COVID-19 ve NHS – “ulusal bir skandal”ı yayınlar.
McMichael ve diğerlerinin yayınladığı bir çalışma,KingCounty, Washington, ABD’deki bir uzun süreli bakım tesisinde enfekte SARS-CoV-2 ile enfekte olanlar arasındaki ölüm oranının %33 olduğunu açıklar.
29 Mart Pazar
TheGuardian, ABD koronavirüs inkârcılarının ellerinde kan olup olmadığını sorgulayan bir makale yayınlar. SARS-CoV-2 salgını, ABD tarihindeki en kötü istihbarat hatasıdır.
30 Mart Pazartesi
ImperialCollege COVID-19 Müdahale Ekibi’ndenFlaxman S ve diğerleri, 11 Avrupa ülkesindeki enfekte olmuş insanların muhtemel gerçek oranı hakkında yeni veriler yayınlar. Modelleri, 28 Mart itibariyle İtalya ve İspanya’da sırasıyla 5.9 milyon ve 7 milyon kişinin enfekte olabileceğini göstermektedir (bkz. Çevrimiçi tablo). Almanya, Avusturya, Danimarka ve Norveç en düşük enfeksiyon oranlarına sahip olacaktır (enfekte olan nüfusun oranı). Bu veriler, İtalya’da COVID-19 enfeksiyonunun mortalitesinin%0.4 (%0.16 -%1.2) aralığında olabileceğini düşündürmektedir. Daha fazla ayrıntı için sayfa 53’e bakın.
Moskova ve Lagos (21 milyon nüfus) tecrite başlar.
COVID-19 krizi, bazı Doğu Avrupa siyasi liderlerinin kendilerine olağanüstü güçler vermesini sağlayacak yeni yasalar üzerinde düşünmelerine neden olur. Bir durumda, olağanüstü hâl süresinin süresiz olarak uzatıldığı bir yasa çıkarıldı.
SARS-CoV-2, uçak gemisi USS Theodore Roosevelt’te yayılmaktadır. Geminin komutanı Yüzbaşı Brett Crozier, komuta zincirindeki üç amirale bir e-posta göndererek, gerekli olmayan tüm denizcileri tahliye etmesine, bilinen COVID-19 vakalarını karantinaya almasına ve gemiyi sterilize etmesine izin verilmesini önerir.Crozier dört sayfalık notunda “Savaşta değiliz. Denizcilerin ölmesine gerek yok”demektedir. Mektup medyaya sızar ve birkaç manşet oluşturur. Üç gün sonra, 2 Nisan’da, Kaptan Crozier görevinden alınacaktır.
Daha sonra, yaklaşık 4.800 kişilik mürettebatın%94’ünde yapılan testler, çoğunluğunun, yaklaşık 350 kişi, asemptomatik olan yaklaşık 600 denizcinin enfekte olduğunu ortaya koyacaktır.
1 Nisan Çarşamba
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, korona virüs pandemisinin II. Dünya Savaşı’ndan bu yana dünyanın “en kötü krizi” olduğu konusunda uyarır.
2 Nisan Perşembe
Dünya çapında bir milyondan fazla vaka bildirilmiştir. Gerçek sayı muhtemelen çok daha yüksektir (30 Mart’taki FlaxmanGazetesine bakınız).
Avrupa gazeteleri, Almanya’da neden COVID-19 sebebiyle bu kadar az ölüm olduğuna dair makaleler yayınlamaktadır.
3 Nisan Cuma
Bazı iktisatçılar, işsizliğin 1930’larda Büyük Buhran sırasında ulaşılan seviyeleri aşabileceği konusunda uyarıda bulunmaktadır. İyi haber: neredeyse tüm hükümetler,büyük bir ekonomik durgunluktan kaçınarak yüzbinlerce hayat kurtardıklarını bildirmektedir. İnsanlık mı insani olmuştur?
En etkili Fransız gazetesi Le Monde, salgının daha sıradan bir yan etkisine işaret eder. Kuaförlerin çalışması yasak olduğu için saç renkleri ve kesimleri bozulacaktır. Gazete, “iki ay sonra, sarışınların%90’ının Dünya’nın üzerinden kaybolacağını” öngörür.
4 Nisan Cumartesi
Avrupa’da umut sinyalleri belirir. İtalya’da, yoğun bakım ünitelerinde tedavi edilen hasta sayısı, salgının başlangıcından buyana ilk kez azalmaktadır.
Fransa’da 6.800 hasta yoğun bakım ünitelerinde tedavi edilmektedir. Bu hastalardan 500’den fazlası,Alsace’de ve Paris çevresi gibi sıcak salgın bölgelerinden,daha az COVID-19 vakası olan bölgelerdeki hastanelere tahliye edilmiştir. Özel olarak uyarlanmış TGV yüksek hızlı trenler ve uçaklar kullanılmıştır.
Şekil 2. İtalya’daki yoğun bakım ünitelerinde tedavi edilen hastalar. Sayı, salgının başlangıcından bu yana ilk kez, 4 Nisan’da azalır. Kaynak: Le Monde
Lombardy, 5 Nisan Pazar günü itibariyle maske ve ya eşarp kullanılması gerektiğine karar verir. Süper marketler müşterilerine eldiven ve hidro alkolik jel sağlamak zorunda olacaktır.
ABD ve Brezilya’daki bazı meslektaşlarıyla eşit düzeyde bilimsel muhakemenin daha az nüfusettiği bir İtalyan politikacı, Paskalya’da (12 Nisan)kiliselerin açık olmasını ister ve “tek başına bilim yeterli değildir: iyi Tanrı da gereklidir”der. Fransızların söyle diği gibiHeureuxlessimples d’esprit.
5 Nisan Pazar
ABD sağlık dairesi başkanı, ülkenin gelecek hafta bir”Pearl Harbor anıyla” karşılaşacağı konusunda uyarır.
ABD, COVID-19 salgınının yeni merkez üssühaline gelmiştir. Bu yazı yazıldığı esnada (5 Nisan) 300.000’den fazlavaka ve yaklaşık 10.000 ölüm bildirilmiştir. Neredeyse yarısı New York ve New Jersey’den bildirilmiştir.
7 Nisan Salı
Hava kalitesi, düşen karbondioksit ve nitrojendioksit seviyeleri dolayısıyla İtalya, İngiltere ve Almanya’da iyileşir. Mevcut tecritin geriye dönük analizi, daha az astım, kalp krizi ve akciğer hastalığı vakasını ortaya çıkaracak mıdır?
8 Nisan Çarşamba
Japonya olağanüstü hal ilan eder, Singapur kısmi bir kısıtlama emri verir.
Wuhan’da, şehir 76 gün önce mühürlendiğinden beri,insanların ilk kez seyahat etmesine izin verilir.
9 Nisan Perşembe
AB maliye bakanları, korona virüs pandemisinin Avrupae konomisi üzerindeki etkisini sınırlamak için ortak bir acil durum planı üzerinde anlaşır. Eurogroup, salgının en çok etkilediği ülkeleri çin 500 milyar €’dan fazla bir müdahale planı üzerinde anlaşmaya varır.
Hava yoluyolcuları %95’e kadar azalır. Gelecek birkaç ay içinde 700 hava yolundan kaç tanesi hayatta kalacaktır? Küresel havayolculuğunun mevcut kesintisi gelecekteki seyahat davranışlarımızı şekillendirecek midir?
Salgın ABD ekonomisini mahvetmektedir. 16 milyondan fazla Amerikalı son üç hafta içinde işsizlik maaşı başvurusunda bulunmuştur.
10 Nisan Cuma
Günde bir dolara COVID-19 tedavisi? İngiliz, Amerikalı ve Avustralyalı araştırmacılar, tedavi ve hasta başına gerçekten sadece 1 ila 29 dolara mal olabileceğini tahmin etmektedir. Muhakemeleri (ayrıca bkz. 161. Sayfadak Tedavi bölümü): Var olan bazı ilaçların COVID-19 tedavisinde kullanılmak üzere yeniden tanımlanması, ölüm oranının düşürülmesi ve pandeminin kontrol edilmesi açısından hayati önem taşımaktadır. Birkaç umut verici ilaç tanımlanmıştır ve küresel olarak klinik çalışmaların çeşitli aşamalarındadır. Bunlar arasında, Ebola’ya karşı başarısız olmuş bir antiviral olan remdesivir, HIV tedavisinde kullanılan bir ilaç olan lopinavir/ritonavir ve hidroksiklorokin de vardır.Yazarlar, bir tedavinin etkinliği kanıtlandığı takdirde, “uygun maliyetle hızlı ve kitlesel ölçekle ulaşabilirliğin özellikle düşük ve orta gelirli ekonomiler arasında eşitlik ve erişimin sağlanmasın açısından esastır” diye yazmışlardır.
Ayrıntılı sonuçlar: Minimum tahmini üretim maliyetleri remdesivir için 0.93$/gün, favipiravir için 1.45$/gün, hidroksiklorokin için 0.08$/gün, klorokin için 0.02$/gün, azitromisin için 0.10$/gün, lopinavir/ritonaviriçin 0.22$/gün, Sofosbuvir/daclatasvir için 0.39$/gün ve pirfenidon için 1.09$/gün. Üretim maliyetleri tedavi süreci başına (10-28 gün) 0.30$ ile 31$ arasında değişmektedir.
Hill A, Wang J, Levi J, Heath K, Fortunatk J. COVID-19 için yeni tedaviler üretmek için minimum maliyetler makalesi. J Virus Erad 2020. Tam metin: http://viruseradication.com/journal-details/Minimum_costs_to_manufacture_new_treatments_for_COVID-19/
İspanya COVID Kaynakçasını keşfeder. 24 saat içinde 15.000’den fazla kişi İspanyol casürümün PDF’sini indirir. Tek açıklama: Büyük birmedya platformu kitabımızın bağlantısını göstermiştir. Kimin yaptığını bilen var mı?
Şekil 3. 10 Nisan’da www.CovidReference.com için Google Analytics verileri. Biranda, çoğuİspanya’dangelen 500’den fazlakişiaynıanda web sitesiniziyaretetmekteydi.
Cep telefonunuzdan gelen mesaj: “Korona virüs için pozitif biriyle temas kurdunuz.” Google ve Apple, iOS ve Android için bir korona virüs izleme sistemi oluşturduklarını açıklar.Bu ortak çaba, gönüllü bir temas izleme ağı kurmak için Bluetooth teknolojisinin kullanılmasını sağlayacaktır. Halk sağlığı otoritelerinin resmi uygulamaları, birbirine yakın olan telefonlarda tutulan verilere kapsamlı birer işi sağlayacaktır (George Orwell mezarında ters dönüyor). Kullanıcılar COVID-19 teşhisi konulduğunu bildirirse, sistem enfekte kişiyle yakın temas halinde olduklarında insanları uyaracaktır.
11 Nisan Cuma
Büyük Paris bölgesindeki (pop. – 10 milyon) 700 uzun süreli bakım tesisinden (Fransızca EHPAD, Etablissement d’Hébergement pour Personnes Agées Dépendantes) 400’den fazlasında COVID-19 vakası bulunmaktadır.
İtalya’da 110 doktorun ve yarısı hemşire olan yaklaşık 30 hastane çalışanın, COVID-19’dan ölmüştür.
12 Nisan Pazar
Paskalya 2020. İtalya, 25 gün içindeki en düşük sayıolan 361 yeni ölüm bildirirken, İspanya 10 gün öncesindekine göre%30’dan fazla düşüşle 603 ölüm bildirir.
Şekil 4. İtalya (kırmızı) veİspanya’da (mavi) günlük COVID-19 ölümleri.
Birleşik Krallık günlük en yüksek oranı olan neredeyse 1.000 ölüm kaydeder. Bildirilen COVID-19 bağlantılı ölümlerin sayısı 10.000’i aşar. Diğerbirçokülkedeolduğugibi, bakım evlerinde ölen insanların eksik raporlanması nedeniyle gerçek sayılar biraz daha yüksek olabilir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde COVID-19 ile ilişkili ölüm sayısı 22.000’i geçerken, vaka sayısı 500.000’i aşmaktadır. New York’ta pandeminin zirveye yaklaşabileceğine dair işaretler bulunmaktadır.
13 Nisan Pazartesi
COVID-19 salgını sadece Brezilya’da olmamak üzere kötü yönetimi de ortaya koyuyor. Fransız gazetesi Le Monde şunları ortaya koyuyor: gerçeğin reddi, günah keçisi arama, medyada heryerde bulunma, uyumsuz seslerin tahliyesi, siyasi yaklaşım, soyutlanma politikası ve onyıllardır karşılaşılan en büyük sağlık sorunu karşısında kısa vadeli vizyon. Suçlu?
Emmanuel Macron, Fransa’nın tecritini bira yuzattığını duyurur. Sadece 11 Mayıs Pazartesi günü, kreşler, ilköğretim ve liseler kademeli olarak yeniden açılacak, ancak yükseköğrenim yapılmayacaktır. Kafe, restoranlar, oteller, sinemalar ve diğer boş zaman etkinlikleri 11 Mayıs’tan sonra kapalı kalmaya devam edecektir.
14 Nisan Salı
Avusturya, kısıtlama önlemlerini gevşeten ilk Avrupa ülkesi olur. Araba ve bisiklet atölyelerini, araba yıkamacılarını, yapı malzemeler idükkanlarını, demir ve ahşap, kendin-yap ve bahçe merkezlerini (büyüklüğüne bakılmaksızın) ve 400 metrekarenin altında bir müşteri alanına sahip küçük bayilerini açar. Bu mağazalar 20 metrekare başına sadece bir müşteri olmasını sağlamalıdır. Yalnızca Viyana’da bugün 4.600 dükkanın açılmasına izin verilmektedir. Çalışma saatleri 7:40 ve 19:00 ile sınırlıdır. Gelecek haftalar ve aylar için yol haritası:
- 1 Mayıs: Tümmağazalar, alışverişmerkezleri ve kuaförleryenidenaçılacaktır (ayrıcabkz. 3 Nisangirişi, Sayfa 32).
- 15 Mayıs: Restoranlar ve otellergibidiğerhizmetler en azındanMayısortasınakadarkapalıkalacaktır.
- 15 Mayısveyasonrası: Okullardaderslerinmuhtemelolarakyenidenbaşlaması.
- Temmuz: Her türden etkinliğin (spor, müzik, tiyatro, sinemavb.) olası – ancak beklenmedik- organizasyonu.
Alış veriş yaparken ve toplu taşıma araçlarında maske takmak genel bir zorunluluk olacaktır.
Uluslararası Para Fonu (IMF), 2020’de dünyanin GSYİH’sında %3’lük bir daralma öngörür. 2021’de daha da vahim bir düşüş olasılığı gözardı edilmemektedir. 1929’daki Büyük Buhran’dan bu yana görülen muhtemelen en kötü ekonomik gerileme hiçbir birkıtayı bağışlamayacaktır. Neredeyse yüz yıldır barış zamanında görülmemiş bu durgunlukta, Euro bölgesi ülkeleri, İngiltere ve ABD ülkeleri%5,9 ile%7,5 arasında bir daralma görebilecektir. Çin ekonomisinin yaklaşık%1 oranında büyümesi beklenmektedir.
ABD: HKÖ (HastalıkKontrol ve ÖnlemeMerkezleri) 9.000’den fazla sağlık çalışanına COVID-19 bulaştığını ve bunlardan en az 27 kişinin öldüğünü bildirir. Ortalama yaş 42’dir ve%73’ü kadındır. Ölümler en sık 65 yaşve üzeri YBH’de meydana gelmiştir.
15 Nisan Çarşamba
Ulusal Sağlık Enstitüleri,Bethesda’dan Philip Anfinrud ve Valentyn Stadnytsky, konuşma kaynaklı damlacıkların ve yörüngelerinin görselleştirildiği bir lazer ışığı saçma deneyi bildirdiler. Bir test kişisi “sağlıklı kal” dediğinde, 20 ila 500 um arasında çok sayıda damlacık ürettiğini farkederler. Aynı cümle, konuşmacının ağzının üzerindeki hafif nemli bir bez bulunurken üç kez söylendiğinde, flaş (damlacık) sayısı arka plan seviyesindekine yakın kalmaktadır. Video, halka açık alanlarda yüz maskesi takma tavsiyesini desteklemektedir. Yazarlar ayrıca,konuşmaların ses yüksekliği ile yanıp sönme sayısının (damlacıkların) arttığını keşfetmişlerdir. COVID-19 salgını içerisinde bulunan milyarlarca insan için yeni mesaj: sesinizi alçaltın!
Anfinrud P, Stadnytskyi V, Bax CE, BaxA.Sesle Üretilen Oral Sıvı Damlacıklarının Lazer Işığı Saçılması ile Görselleştirilmesi. N Engl J Med.2020 Nisan 15 PubMed: https://pubmed.gov/32294341. Tam metin: https://doi.org/10.1056/NEJMc2007800
17 Nisan Cuma
Eski Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva, mevcut cumhurbaşkanının sorumsuz korona virus tutumu ileBrezilya’yı “katliama” götürdüğünü söyler. The Guardian ile yaptığı röportajda Lula, Brezilya’nın “mağara adamı” liderinin, ailelerin sevdiklerinin cesetlerini sokaklara dökmek zorunda kaldığı Ekvador’da yaşanan yıkıcı sahneleri tekrarlanma riski taşıdığını söylemektedir.
17 Nisan’da,Fransız uçak gemisi Charles-de-Gaulle’da,büyük bir salgın olduğu doğrulanır. 1760 denizci arasından 1.046 (%59) SARS-CoV-2 için pozitiftir, 500 (%28) semptom göstermektedir, 24 (%1.3) denizci hastaneye yatırılmıştır, 8’i oksijen tedavisi görmektedir ve biri yoğun bakımdadır.
18 Nisan Cumartesi
Şansölye Angela Merkel, 14 yıldan fazla bir süredir ilk defa ofisinden televizyon konuşması yapıyor. Koronavirüs krizini “İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana karşılaşılan en büyük zorluk” olarak tanımlıyor ve Almanları şöyle anlatıyor: “Bu ciddi bir olay. Ciddiye almalıyız.”
İngiltere’nin en büyük bakım evitemsil organı olan Care England, 7.500 kadar sakinin COVID-19’dan ölmüş olabileceğini iddia eder. Bu iddia, hükümet tarafından tahmin edilen 1.400 ölümden daha yüksektir.
İtalya’da 131 doktor COVID’den öldü.
Sadece Katalonya’da, yaşlı bakım evlerinde yaklaşık 6.615 hastane profesyonelinin ve diğer 5.934 kişinin COVID-19 ile enfekte olduğundan veya teşhis edildiğinden şüphelenilmektedir.
19 Nisan Pazar
Şekil 5. Almanya (yeşil) veBirleşikKrallık’ta (siyah) günlük COVID-19 ölümleri.
Avrupa’daki hava trafiği, The Guardian’ın bu YouTube videosu tarafından gösterildiği gibi% 95’ten fazla düştü: https://www.youtube.com/watch?v=lOVP2o3c4Gw
20 Nisan Pazartesi
Tarihte ilk kez, ABD petrolünün referans fiyatıolan West Texas Intermediate (WTI) 0$’ın altına düşer. Belirli sözleşmelerde-37 dolara (-34 avro) düşer. Bu paradoksal durum, petrol piyasasının yaklaşık iki aylık sürekli çöküşünden sonra, talebin %30 düşmesine neden olan COVID-19 pandemisinin sonucudur. Petrol kuyuları üretmeye devam ettikçe, petrolün depolanacağı yeryoktur ve yatırımcılar ondan kurtulmak için ödeme yapmaya hazırdır.
Almanya’nın Oktoberfest’I iptal edilir. Halk dilinde Die Wiesnveya “çayır” olarak bilinen ikonik bira festivali, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 6 milyon ziyaretçi çekmektedir. Bu festival, insanların geleneksel yemekleri, dansları, biraları ve kıyafetleri kutladığı uzun ahşap masalarla dolu çadırlar da iki haftadan fazla (Eylül / Ekim) devam eden bir festivaldir. Münih şehrinin kaybının yaklaşık bir milyar avro olduğu tahmin edilmektedir.
21 Nisan Salı
İspanyol El País gazetesi SARS-CoV-2 ve insan vücudu arasındaki savaşa anlaşılır bir genel bakış yayınlamaktadır: “Así es la lucha entre el sistema inmune y el coronavirus.” ¡Fantástico!
Cancer Research UK, her hafta, kanser semptomları olan 2.300 kişinin artık muayene edilmediğini bildiriyor. Haftada 200.000’den fazla kadının meme ve uterus kanseri tarama muayeneleri iptal edildi. İngiliz Kalp Vakfı’na göre, kalp krizi geçirdiğinden şüphelenilen yüzde 50 daha az insan Mart ayında hastanenin acil servislerine gitti. % 50’lik bir düşüş “acil servislerde olası kalp krizi semptomları görülmeyecek şekilde, her ay yaklaşık 5000 kişiden veya haftada 1100’den fazla kişiye denktir”. Milyonlarca insanın koronavirüsten değil, aslında diğer tedavi edilebilir hastalıklardan ölen gizli bir COVID-19 ile ilişkili morbidite ve mortalite salgını keşfedecek miyiz?
23 Nisan Perşembe
Salgın şiddeti, zayıf bilim kayıtları ile bilinen başkanın COVID-19’u tedavi etmek için “dezenfektan” enjekte etme hakkındaki spekülasyonları kekelemesinden bahsediyor.
26 Nisan Pazar
Wuhan şehri, kalan tüm COVID-19 vakalarının hastanelerden taburcu edildiğini duyurdu.
27 Nisan Pazartesi
Genler koronavirüs semptomlarını belirler mi? COVID-19 teşhisi konan 2.633 özdeş ve kardeş ikizleri inceledikten sonra, King’s College London’dan bir grup COVID-19 semptomlarının %50 genetik (ateş, ishal, deliryum ve tat ve koku kaybı) gibi göründüğünü bildirdi. Aynı ikizlerin ölümlerinin rapor edilen genetik faktörlere bağlanıp bağlanamayacağı ve ne dereceye kadar ilişkilendirilebileceği henüz belli değil.
1 Mayıs Cuma
The Guardian’ın bir raporuna göre, yeni bir SARS-CoV-2 testi virüs taşıyıcılarını bulaşıcı olmadan önce tanımlayabilir. Kan bazlı test, virüsün varlığını enfeksiyondan 24 saat sonra – insanlar semptom göstermeden önce ve bir taşıyıcının başka insanlara yayabileceği düşünülmeden birkaç gün önce tespit edebilecektir.
3 Mayıs Pazar
Roche, %99.8 özgüllük oranına ve %100 duyarlılık oranına sahip Elecsys Anti-SARS-CoV-2 antikor testi için ABD Gıda ve İlaç İdaresinden acil kullanım onayı aldı.
4 Mayıs Pazartesi
İtalya ihtiyatlı bir şekilde kısıtlama önlemlerini hafifletiyor. İnsanlar koşu yapabilir, ancak plaja gidemezler; sörf yapabilirler ama şimdi yüzemezler; ve 6. sınıf öğrencileri akrabalarını ziyaret edebilirler, ancak arkadaşları edemezler, sevgililerini ziyaret edemezler.
Zatürree hastalarından eski örnekleri tekrar test eden bir Fransız hastanesi, Fransız hükümetinin ilk davalarını onaylamadan bir ay önce 27 Aralık’ta koronavirüslü bir erkeği tedavi ettiğini keşfeder.
Almanya, Bonn Üniversitesi’nden araştırmacılar, süper yayılan bir etkinliğe (karnaval şenlikleri) maruz kalan küçük bir Alman kasabası olan Gangelt’ten 919 kişinin sero-epidemiyolojik bir çalışmasını bildirdi. % 15.5’i enfekte olmuş ve tahmini enfeksiyon ölüm oranı% 0.36 olmuştur. Enfekte bireylerin %22’si asemptomatikti.
5 Mayıs Salı
Neil Ferguson, Imperial Collge’da epidemiyolojist, İngiliz hükümeti Acil Durumlar Bilimsel Danışma Grubu (SAGE) üyeliğinden “yorumlama hatası” nedeniyle görevinden istifa etti. Bir gazete, evine iki kez aldığı 38 yaşında bir kadından dolayı kısıtlama kurallarına (konulmasında kendisininde katkısı olduğu) saygı göstermediğini bildirmişti.
Birleşik Devletler Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü müdürü Anthony Fauci, koronavirüsün bir Çin laboratuvarında yapıldığı veya vahşi doğadan getirildikten sonra bir laboratuvardan sızdığı teorisini destekleyen bilimsel bir kanıt olmadığını söylüyor, CGTN).
6 Mayıs Carşamba
Resmi COVID-19 ölüm sayısı Birleşik Krallıklarda 30,000 geçti.
7 Mayıs Perşembe
ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yayınlanan verilere göre, 33 milyondan fazla Amerikalı ilk işsizlik başvuruları için başvuruda bulundu. Bu, Mart işgücünün kabaca % 21’ine tekabül etmektedir.
Dünyada sadece 15 ülke resmi olarak WHO’ya COVID-19 vakası bildirmemiştir: Kuzey Kore, Türkmenistan, Kiribati, Marshall Adaları, Mikronezya, Samoa, Salomon Adası, Tonga, Tuvalu, Vanuatu, Cook Adası, Nauru, Niue , Palau ve Lesoto. (Kuzey Kore’nin hile yaptığını biliyoruz ve Türkmenistan ve Lesoto uzun süre inkar edemez… Bu gerçek bir salgın!)
Ulusal İstatistik Ofisi’nin rakamlarına göre, siyah insanların COVID-19’dan ölme olasılığı beyaz insanlardan dört kat daha fazla.
8 Mayıs Cuma
Hidroksikloroqin ve enjekte edici dezenfektanlar hakkında pipedreams (Almanca: Hirngespinste; Fransızca: élucubrations; İtalyanca: visioni; İspanyolca: fantasías) sonra, bugün COVID-19’un “aşı olmadan gideceği” gün. Koronavirüs pandemisinin üzücü gelişmeleri artık bireyin söylediklerine inanmadığına dair yeterli kanıt toplamıştır. Dikkatli bir şekilde zamanlanmış ve iyi düzenlenmiş sembolik olmayan sözler sadece bir yüce yaşam misyonuna uyar: haberleri takip etmeye devam edin. Ne yazık ki, dramın daha trajik bir yönü var: Dünya medyası neden bu birey hakkında konuşmak konusunda ısrar ediyor? Neden her gün yüzünü görmeden haberleri okuyamıyoruz? Neden onu basitçe totschweigen edemedik? (Totschweigen mükemmel bir tanımlayıcı Alman fiilidir: 1. tot dead; 2. sessiz olmak için schweigen; 3. totschweigen birisini sessiz yapma – İngilizce: susturmak; Fransızca: passer sous silence; İtalyanca: fare come se esistesse; Portekizce : não falar em alguém.) Bugün, cenaze töreninde bir söz veriyoruz: öldüğü gün bile bir daha asla birey hakkında konuşmayacağız.
10 Mayıs Pazar
Guardian, İtalyanların İngiltere’nin koronavirüs tepkisini şaşırıyorlar. Britanya ve Amerika’nın dünyanın en büyük koronavirüs kaybedenleri olması gerçekten tesadüf mü?
Her zaman yanlış negatifler ve yanlış pozitifler hakkında bilmek istediğiniz her şey * (* ancak sormaya korktunuz) şimdi COVID-19 antikorlarını anlamak için 10 adımda özetlenmiştir. Renkler, doğru ve yanlış negatifleri ve pozitifleri ezberlemenize yardımcı olacaktır.
İspanya’nın en iyi gazetesi El País ‘ccu ccg ccg gca – Dünyayı değiştiren 12 harf yayınladı.” (İspanyolca okumayı biliyorsanız, bir göz atın.)
11 Mayıs Pazartesi
Fransa, bir belirsizlik duygusu arasında kısıtlamalarını kolaylaştırmaktadır. Le Monde gazetesi, resmi rakamlara göre, SARS-CoV-2 için 1 ila 9 Mayıs arasında yeni pozitif testlerin kaydedildiğini bildirdi. Santé Publique France (Halk Sağlığı Fransa) solunum yolu enfeksiyonları birimi başkanı Epidemiyolog Daniel Lévy-Bruhl gerçek rakamların bariyer jestlere, sosyal mesafeye ve genel hapsete rağmen, muhtemelen iki veya üç kat daha yüksek (her gün 3.000 ila 4.000 yeni enfeksiyon) tahmin ediyor.
12 Mayıs Salı
MMWR, bir koro uygulamasında maruz kalmanın ardından yüksek SARS-CoV-2 saldırı hızı hakkında bir rapor yayınlar.
13 Mayıs Çarşamba
Çin’in COVID Referansını sansürlediğine dair kanıtlar var. Hem tıbbi (Amedeo, Free Medical Journals, FreeBooks4Doctors) hem de tıbbi olmayan (TheWordBrain, Ear2Memory, GigaSardinian, GigaMartinique, SardoXSardi, Polish Yiddish ve ItalianWithElisa) olmak üzere iki düzine web sitesinin Google Analytics verileri, ziyaretçi sayısı, Çin web sitesi trafiğinin %3,3 ila %14,8’ini oluşturan her zaman İlk 10 ülke arasındaydı (bkz. https://covidreference.com/censorship).
Şekil 6. 13 Mayıs’ta www.CovidReference.com için Google Analytics verileri. COVID Reference’ın lansmanından altı hafta sonra Çin, Paraguay’dan sonra ve Hollanda ve Rusya’dan hemen önce 27. sırada yer alıyor.
COVID Başvurusu ile böyle değildir. COVID Reference’ın lansmanından altı hafta sonra Çin, Paraguay’dan sonra 27. sırada ve küresel trafiğin %0.39’unu oluşturuyor. COVID Referansı ile Çin arasındaki veri hattında duran biri var mı (Şekil 6)?
15 Mayıs Cuma
İngiliz Tıp Dergisi’nin unutulmaz bir blog girişinde, Liverpool Tropikal Tıp Okulu’nda bulaşıcı hastalıklar profesörü Paul Garner, COVID-19 deneyimini “kötü sağlık, aşırı duygular ve mutlak tükenmenin bir roller coaster’ından geçti” olarak tartışıyor. .
Siyah ışık ve floresan madde kullanan bir video denemesi, restoran büfeleri ve yolcu gemileri gibi ortamlarda mikropların ne kadar hızlı yayılabileceğini gösterir: www.youtube.com/watch?v=kGQEuuv9R6E.
16 Mayıs Cumartesi
Almanya’da yeni bulaşıcı ve potansiyel olarak ölümcül bir virüs tespit edildi: SADS, Şiddetli Akut Demans Sendromu. Yeni sendrom, COVID-19 tehlikesini görmezden gelmek için bastırılamaz bir istek olarak ortaya çıkıyor. Birçok Alman şehrinde, sağ ve sol uç aşırılık yanlıları, antisemitler, komplo teorisyenleri ve anti-vaxxers – sokaklara götürülüyor ve sosyal mesafe ve yüz maskeleri olmadan yaşama ve ölme hakkını iddia ediyorlar. Alman Hükümeti DSÖ’nü derhal bilgilendirir.
18 Mayıs Pazartesi
Merkel ve Macron, Avrupa’nın yeniden inşası için 500.000 milyon avroluk yardım planını açıkladı (El País).
Moderna, deneysel aşısı mRNA-1273’ün 18 ila 55 yaşları arasında sekiz sağlıklı gönüllüde antikor ürettiğini açıklamaktadır. Nötralize edici antikor seviyeleri, SARS-CoV-2 enfeksiyonundan (The Guardian) iyileşen hastalarda bulunan düzeylerle eşleştiğini veya aştığını gösteriyor.
20 Mayıs Çarşamba
Bir koronavirüs patlak vermesinden sonra, Çinli yetkililer, Wuhan’da (The Guardian) kullanılanlara benzer önlemler alarak, Rusya sınırına yakın 700.000 nüfuslu Shulan şehrini mühürledi.
Google ve Apple, kullanıcılarına coronavirüs maruziyeti konusunda bilgilendirmek için Maruz Kalma Bildirim Sistemini yayınladı: https://www.google.com/covid19/exposurenotifications.
Hong Kong’daki enfekte kişilerin her zaman nerede olduklarını gösteren bir web sitesi keşfettik: https://chp-dashboard.geodata.gov.hk/covid-19/en.html (Şekil 7). Şüphesiz, enfekte olanı ne kadar sıkı kontrol ederseniz, enfekte olmamış kişiye daha az kısıtlama uygulamanız gerekir. Avrupa’da, Hong Kong ve Güney Kore’de kabul edilenler gibi katı önlemler şu anda gizlilikle ilgili mevcut mevzuatla uyumlu değildir.
Şekil 7. “Hong Kong’daki“ Coronavirus Hastalığının Son Durumu (COVID-19) ”, https://chp-dashboard.geodata.gov.hk/covid-19/en.html.
21 Mayıs Perşembe
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), sıçanların, özellikle yoğun ticari alanlarda, kemirgenler arasında gıda kıtlığına yol açan restoranlar ve diğer ticari kuruluşlar tarafından üretilen gıda ve atıklara güvendiğini bildirir. CDC, olağandışı veya agresif kemirgen davranışına karşı uyarıyor.
SARS-CoV-2, Airbus A380’in kaderini mühürleyecek mi? Air France, çok pahalı, çok kirletici ve yeterince kârlı olmadığı düşünülen uçağın operasyonlarını sona erdirmeyi seçiyor (Le Monde).
22 Mayıs Cuma
Zhu ve diğ. rekombinant Adenovirüs tip-5 Vectored COVID-19 Aşısının Güvenlik, Tolere Edilebilirliği ve İmmünojenisitesini yayınlar.
Fafi-Kremer 2020 ve diğ. Doğu Fransa’da hafif hastalığı olan hastane personeli arasında SARS-CoV-2 enfeksiyonuna yönelik serolojik yanıtlar, SARS-CoV-2’ye karşı nötralize edici antikorların, 13 gün sonra örneklenen tüm hastane personelinde (n = 160) COVID-19 semptomlarının başlangıcı tespit edildiğini bildirdi (ayrıca bakınız Le Monde).
23 Mayıs Cumartesi
Aşağı Saksonya, Almanya’da, bir restoranda meydana gelen bir salgının ardından (Der Spiegel) 50 kişi karantina altında alındı.
Almanya’nın Frankfurt kentinde yetkililer, dini bir hizmetten sonra (Der Spiegel) SARS-CoV-2 ile enfekte olmuş 40’tan fazla kişiyi bildirdi.
27 Mayıs Çarşamba
Kolombiyalı tasarımcılar tabut olarak ikiye katlanan karton hastane yatakları hazırlıyorlar (The Guardian).
Andrzej Krauze, COVID-19 salgınının serpilmesi üzerine bir çizgi film yayınladı.
31 Mayıs Pazar
ABD genelinde 50 milyondan fazla insan gıda bankalarından veya başka yerlerden (Feeding America) yardım almadan aç kalabilir.
3 Haziran Çarşamba
Turizm endüstrisini kurtarma umuduyla İtalya sınırlarını yeniden açıyor.
4 Haziran Salı
Lancet, modern tarihin en büyük geri çekilmelerinden birini yapıyor (The Guardian).
5 Haziran Cuma
RECOVERY çalışmasının baş araştırmacıları, COVID-19’lu hastanede yatan hastalarda hidroksiklorokin kullanımından klinik yarar olmadığını bildirmiştir.
6 Haziran Cumartesi
The Guardian rapor ettiğine göre Amerika’da yaklaşık 600 sağlık çalışanı COVID-19 sebebi ile hayatını kaybetti.
7 Haziran Pazar
Bir ofiste, bir restoranda ve bir otobüsteki üç süper yayılan etkinlik, SARS-CoV-2’nin 1 metreden fazla mesafelere ne kadar kolay yayılabileceğini gösteriyor. İspanyolca bilmeseniz bile, El País’in özelliğine bir göz atmaya değer: https://elpais.com/ciencia/2020-06-06/radiografia-de-tres-brotes-asi-se-contagiaron- y-asi-podemos-evitarlo.html.