Epidemiyoloji

*** The following text is out-of-date.***

For the latest news about COVID-19, please open the COVID Reference homepage.


< < < Home

Bernd Sebastian Kamps
Stefano Lazzari

Katkıda:
Zekeriya Temircan
Füsun Ferda Erdoğan

Çizimleri ücretsiz pdf’de bulacaksınız.

Aralık 2019’da, Çin Halk Cumhuriyeti Wuhan’dan birkaç hastada, tıpkı 2003 yılında SARS salgınını anımsatan pnömoni ve solunum yetmezliği belirtilerinin geliştiği görüldü (WMHC 2019, www.SARSReference.com).  Ocak 2020’nin başlarında, bronkoalveoler lavaj sıvısıdan izole edilen bu yeni virüsün bir betacoronavirüs olduğu tespit edildi (Zhou 2020).  Virüs, büyük salgınlara neden olduğu İran ve İtalya’ya ulaşmadan önce ilk olarak Çin içinde (Yu X 2020) ve Asya’daki birkaç ülkeye yayıldı. Salgının ilk 11 haftasında, etkilenen ülkelerdeki ilk vakaların neredeyse üçte ikisinin, yakın zamanda yalnızca etkilenen üç ülkeden (Çin, İran veya İtalya) seyahat eden kişilerden kaynaklandığı görülürken, bu ülkelerden seyahat eden kişilerin SARS-CoV-2’nın nasıl dünya çapında nasıl bir bulaşa sebeb olduklarını göstermektedir (Dawood 2020). Önleme konusundaki bazı erken başarılara rağmen, SARS-CoV-2 2020’nin ilk iki ayında hem Avrupa’da hem de Kuzey Amerika’da: Ocak ayı sonunda İtalya’da, Şubat başında Washington Eyaleti’nde ve ardından New York eyaletinde (Worobey 2020 – ayrıca bkz.Şekil 6, Deng X 2020, McNeil Jr DG) kontrol edilebildi. Brezilya’da, 22 Şubat ve 11 Mart 2020 (Candido 2020) arasında Avrupa’dan tanımlanan 100 den fazla virusün % 76’sının Brazilya da üç sınıf içine zorla girdiği bulundu.

SARS-CoV-2, bu yazının yazıldığı tarih ile (31 Ekim) arasında geçen zamanda dünyanın her köşesine yayıldı. 40 milyondan fazla kişiye SARS-CoV-2 enfeksiyonu teşhisi kondu ve bir milyondan fazla kişi SARS-CoV-2’nin neden olduğu COVID-19 hastalığından öldü. Tüm vakalar, özellikle asemptomatikler teşhis edilmemiştir ve gerçek enfeksiyon ve ölüm sayısı muhtemelen çok daha yüksektir. Nispeten az sayıda büyük ölçekli seroprevalans çalışması tamamlanmıştır, ancak mevcut seroprevalans verileri, Mumbai ve Manaus gibi yalnızca birkaç yerin popülasyonda bir tür sürü bağışıklığı için gereken seviyeye yakın yüksek bir yaygınlığa ulaştığını göstermektedir (bkz.Tablo 1 ). Sürü bağışıklığı, hastalığa karşı bağışıklığı olmayanlara dolaylı koruma (sürü koruması) sağlamak için bulaşıcı bir hastalığa doğal enfeksiyon veya aşılama yoluyla bağışık olması gereken nüfus oranı olarak tanımlanır (D’Souza 2020 , Adam 2020).

Tablo 1, COVID-19 pandemisinden en çok etkilenen ülkelerin daha yüksek seroprevalans oranlarına sahip olduğunu, ancak etkili bir aşı olmadan hiçbir ülkenin yakın gelecekte herhangi bir sürü bağışıklığına güvenemeyeceğini göstermektedir.

 

Tablo 1. Seroprevalence data 2020
Örnek toplama
İtalya* Ülke geneli Mayıs 25-Temmuz 15 2.5% Sabbadini 2020
İtalya Lodi (kırmızı alan) 23% Percivalle 2020
İspanya Ulke geneli
Madrid
5.0%
>10%
Pollán 2020
İspanya Madrid 11% Soriano 2020
İsviçre Geneva 5.0-11% Stringhini 2020
Danimarka Faroe Islands 0.6% Petersen 2020
Birleşik Krallıklar UK
London
South West
6%
13%
3%
Ward 2020
Çin Wuhan Mart 9-Nisan 10 3.2-3.8% Xu X 2020
Amerika New York City
San Francisco Bay area
Mart 23-Nisan 1
Nisan 23-27
6.9%
1.0%
Havers 2020
Amerika New York State 14% Rosenberg 2020
Amerika

 

Amerika

NYC, sağlık çalışanı

Ülke geneli diyaliz alan hastalar

 

 

Temmuz 2020

13.7%

 

8.3%

Moscola 2020

 

Anand 2020

Hindistan Mumbai Temmuz 57% Kolthur-Seetharam 2020
Brezilya Manaus Mart-Ağustos 66% Buss, 2020
Not peer-reviewed. Results have recently been questioned.

* İtalya’nın ulusal anket sonuçlarının başlangıç niteliğinde olduğunu ve muhtemelen eksik tahmin olduğunu unutmayın. Ülke, planlanan numunelerin yalnızca% 40’ını toplamayı başardı ve birçok insan test edilmeyi reddetti. İçerdekiler bu rakamlara asla inanmadı ve İspanya veya Fransa’daki gibi% 5-10 seropozitiflik oranını tercih ettiler. Şimdi, Francesca Bassi ve meslektaşları tarafından İtalya’da COVID-19 yaygınlığının yeni bir tahminine sahibiz:% 9, neredeyse 6 milyon İtalyan’a karşılık geliyor (Bassi 2020).

 

Tablo 1’de alıntılanan makaleler bazı ilginç bulguları bildirmektedir:

  • Wuhan – IgM ve IgG antikorları için seropozitiflik, Wuhan gibi çok etkilenen bir şehirde bile (Xu X 2020) düşüktü (% 3,2 -% 3,8).
  • New York City – New York’ta, sağlık personeli arasında SARS-CoV-2 yaygınlığı% 13,7 (test edilen 40.329 kişiden 5523’ü) (Moscola 2020) idi ve bu, New York Eyaletinde rastgele test edilen yetişkinler arasındakine benzerdi (14.0 %) (Rosenberg 2020).
  • İngiltere – Siyah, Asyalı ve azınlık etnik (BAME) bireyler, beyaz insanlara kıyasla SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirme olasılığının iki ila üç katı arasındaydı. İlginç bir eğilim: 18-24 yaşları arasındaki gençler en yüksek oranlara sahipken (% 8), 65-74 yaşlarındaki yaşlı yetişkinlerin enfekte olma olasılığı en düşüktü (% 3).
  • Mumbai – Kesitsel bir araştırmada, Mumbai’deki üç bölgede geçmiş SARS-CoV-2 enfeksiyonunun prevalansı Chembur, Matunga ve Dahisar’ın gecekondu bölgelerinde yaklaşık% 57 ve komşu gecekondu dışı yerlerde% 16 idi ( Kolthur-Seetharam 2020). Dünyanın bazı yerlerinde sürü bağışıklığı ulaşılabilir durumda olabilir.
  • Cenevre – Küçük çocuklar (5-9 yaş) ve yaşlı insanlar (≥ 65 yaş) diğer yaş gruplarına göre önemli ölçüde daha düşük seroprevalans oranlarına sahipti (Stringhini 2020).
  • Faroe Adaları – Pandeminin başlangıcında, küçük adalar düşük sero-pozitiflik oranlarına sahip olma eğilimindeydi.

Ülke çapında hala çok az sayıda popülasyon temelli seroprevalans çalışmamız olduğunu, kullanılan serolojik testlerin duyarlılığının ve özgüllüğünün yerden yere değişebileceğini ve bazı kişilerin saptanabilir antikor seviyeleri göstermeden enfekte olmuş olabileceğini belirtmek gerekir.

Mevcut tüm serolojik çalışmalara dayanarak, DSÖ, Ekim 2020 itibarıyla dünya nüfusunun yaklaşık % 10’unun veya 760 milyon insanın enfekte olmuş olabileceğini tahmin etmiştir. Https://www.euronews.com/2020/10/05/around -10-of-the-world-s-nüfus-be-covid-19-kime-göre

SARS-CoV-2 enfeksiyonunun ortalama inkübasyon süresi yaklaşık 5 gündür (Li 2020, Lauer 2020, Nie X 2020). Semptom başlangıcı olan birincil vaka-hasta ile semptom başlangıcı olan ikincil vaka-hasta arasındaki süre olarak tanımlanan seri aralığın 5 ila 7,5 gün arasında olduğu tahmin edilmektedir (Cereda 2020).

SARS-CoV-2 oldukça bulaşıcıdır ve tahmini temel üreme sayısı R0 yaklaşık 2,5-3,0’dır (Chan 2020, Tang B 2020, Zhao 2020). [R0, naif, enfekte olmamış bir popülasyonda bulaşıcı dönem boyunca bir vakanın oluşturabileceği ortalama enfeksiyon sayısını gösterir. R0 hakkında daha değerli bilgiler için David Adam’ın (Adam 2020) kılavuzunu okuyun.]

 

Önleme

SARS-CoV-2, hem semptomatik hem de asemptomatik bireyler tarafından kolaylıkla bulaşabilir, kapalı ve yoğun yerleşim ortamlarında büyür ve “süper yayıcı” olarak adlandırılan olaylarla güçlendirilir.

SARS-CoV-2 enfeksiyonu riskini en aza indirmek için beş altın kural

1. Kamusal alanlarda yüz maskesi takın.

2. Diğer insanlara 2 (iki!) Metrelik bir mesafe bırakın.

3. Kalabalık yerlerden kaçının (5-10 kişiden fazla).

4. Özellikle kalabalık ve kapalı alanlardan kaçının (daha da kötüsü: havanın hareket ettiği klimalı kapalı yerler).

5. Her koşulda kaçının – insanların iletişim kurmak için bağırmaları gereken kalabalık, kapalı ve gürültülü alanlar. Bunlar SARS-CoV-2’nin tercih ettiği oyun alanlarıdır.

Aşağıda SARS-CoV-2 aktarımı (sayfa 93) ve önlenmesi (sayfa 153) hakkında ayrıntılı bir tartışma bulabilirsiniz

 

Daha önceki SARS ve MERS salgınlarında olduğu gibi (Shen Z 2004, Cho SY 2016), SARS-CoV-2’nin yayılması, çok sayıda enfeksiyon kaynağının sorumlu göründüğü “süper yayılma olaylarının” ikincil enfeksiyonların meydana gelmesi ile karakterize edilir. (Wang L 2020). Bu fenomen, Hong-Kong’daki SARS-CoV-2 aktarımına ilişkin yakın zamanda yapılan bir çalışmada (Adam DC 2020) iyi tanımlanmıştır. Yazarlar, Ocak ve Nisan 2020 arasında meydana gelen 1038 vakadaki tüm enfeksiyon kümelerini analiz ettiler ve vakaların % 19’unun, barlardan, düğünlerden ve dini törenlerden kaynaklanan büyük kümeler ile ek toplum vakalarının % 80’ine neden olduğu sonucuna vardılar. İlginç bir şekilde, semptomatik vakaların doğrulanmasındaki azalmış gecikmeler, bulaşma oranını etkilememiştir (semptom başlangıcında veya öncesinde daha yüksek bulaşma oranını düşündürür), buna karşılık hızlı temas takibi ve temasların karantinası, iletim zincirini sonlandırmada çok etkiliydi. Diğer yazarlar (Endo 2020) Çin dışında 0,1 k tahmininde bulunmuşlardır, bu da enfekte olmuş bireylerin sadece % 10’unun virüsü bulaştırdığı anlamına gelmektedir (k veya dağılım faktörü, matematiksel modellerde hastalığın ne kadar kümelenme eğiliminde olduğunu açıklamaktadır).

En fazla bulaşmaya neden olan birkaç enfekte insanla nispeten düşük bir dağılım faktörü, COVID-19 salgınının başlangıcının bazı şaşırtıcı yönlerini açıklayabilir. Örneğin, Aralık 2019’da (Fransa) ve Ocak 2020’de (Fransa, Almanya) SARS-Cov-2’nin Avrupa’daki ilk tanıtımlarının neden erken salgınlarla sonuçlanmadığı. Veya Şubat 2020’de Kuzey İtalya’daki büyük salgının neden virüsün ülkenin geri kalanında benzer bir hızlı yayılmasına yol açmadığı. Süper yayılım olaylarının altını çizen nedenleri anlamak, önleyici tedbirlerin başarısının anahtarı olabilir, bu nedenle büyük soru şudur: “Neden bazı COVID-19 hastaları diğer birçok hastayı enfekte ederken çoğu virüsü hiç yaymaz?” (Kupferschmidt 2020). Bazı bireylerin diğerlerinden daha fazla virüs yayması veya enfeksiyonun doğal seyrinde belirli bir yüksek bulaşıcılık anında, muhtemelen viral yükün zirvede olduğu zamanlarda çok daha fazla yayılma olması mümkündür. İnsanların yüksek sesle konuştuğu, bağırdığı, şarkı söylediği veya egzersiz yaptığı kalabalık, kapalı yerlerde, muhtemelen aerosol gibi küçük parçacıkların daha yüksek üretimi ve difüzyonu nedeniyle daha yüksek risk altında olduğu ortam koşulları da açıkça rol oynar. Mart 2020’de tek bir kişinin 6000’den fazla ürettiği tahmin edilen durumlarda, Güney Kore’deki Shincheonji kilise kümesinde görüldüğü gibi, “süper yayılan bir ortamda” “süper yayılan bir birey”, çok büyük sayıda enfeksiyonla sonuçlanabilir.

Süper yayılım olaylarının daha iyi anlaşılması, süper yayılma olaylarının olasılığını azaltarak SARS-CoV-2 iletimini azaltmak için en etkili önlemlerin tanımlanmasına yardımcı olabilir. Tekli veya çoklu enfeksiyon olasılığının daha yüksek olduğu SARS-CoV-2 enfeksiyonunun en yaygın “etkin noktalarını” aşağıda inceleyeceğiz.

 

Bu bölümde şunları tartışacağız:

  1. SARS-CoV-2 enfeksiyonunun etkin noktaları
  2. Seçilmiş yerlerdeki pandeminin özel yönleri
  3. Pandemi: Geçmiş ve Gelecek

SARS-CoV-2 İletiminin Etkin Noktaları

Aşağıdaki ayarlar salgınların katalizörüydü, ya da katalizörleri olabilir:

  • Hastaneler
  • Bakım tesisleri
  • Evler (aynı zamanda arkadaşlar ve meslektaşlarla yoğun sosyal yaşam dahil)
  • Barlar, kulüpler, korolar, diskolar, spor tesisleri ve restoranlar gibi dinlence tesisleri
  • İşyerleri
  • Okullar
  • Kitlesel toplantılar
    • Evlilikler
    • Cenazeler
    • Dini toplantılar
  • Kapalı ve yoğun nüfuslu alanlar
    • Hapishaneler
    • Evsiz barınaklar
    • Gemiler (kapalı alanlar)
    • Yolcu gemileri
    • Uçak gemileri ve diğer askeri gemiler

Hastaneler

SARS-CoV-2 salgınının ilk aylarında, hastalık şüphesinin düşük olduğu dönemde, hastanelerde ve diğer sağlık merkezlerinde (doktor ofisleri dahil) bulaşma, yerel salgınların kaynağı ve yayılmasında önemli bir rol oynadı. Bu, SARS’ı ve Arap yarımadası dışındaki en büyük MERS salgınını, 2015 yılında Kore Cumhuriyeti’nde 186 vakadan 184’ünün nozokomatik olarak enfekte olduğu anımsatıyordu (Kore Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri 2015). Yabancıların buluştuğu diğer birçok yer gibi hastaneler de SARS-CoV-2’nin (Wison 2020) yayılması için uygun bir ortam olabilir. Çin’deki salgının ilk 6 haftasında, 1716 vaka ve en az 5 ölüm (% 0,3), nükleik asit testi ile sağlık çalışanları arasında doğrulandı (Wu 2020). Bazı durumlarda hastaneler, sağlık çalışanları ve enfekte olmayan hastalar arasında bulaşmayı kolaylaştıran ana COVID-19 merkezi bile olabilirdi (Nacoti 2020). Bir hastane ortamı çalışması, virüsün hem yoğun bakım ünitelerinde hem de genel servislerde havada ve nesne yüzeylerinde yaygın olarak bulunduğunu ve sağlık personeli için potansiyel olarak yüksek enfeksiyon riskine işaret ettiğini bildirdi. Yoğun bakım ünitelerinde kontaminasyon daha fazlaydı (Self 2020). Virüs RNA’sı zeminlerde, bilgisayar farelerinde, çöp tenekelerinde, hasta yatağında tırabzanlarda bulundu ve hastalardan yaklaşık 4 m’ye kadar havada tespit edildi (Guo 2020). Virüs ayrıca klozet ve lavabo örneklerinden de izole edildi, bu da dışkıda viral bulaşmanın potansiyel bir bulaşma yolu olabileceğini düşündürdü (Young 2020, Tang 2020). Bununla birlikte, bu çalışmaların çoğu, enfektivitesini değil, yalnızca viral RNA’nın varlığını değerlendirmiştir.

Virüsün nozokomiyal yayılımı iyi belgelenmiş olsa da, uygun hastane enfeksiyon kontrol önlemleri, SARS-CoV-2’nin nozokomiyal bulaşmasını önleyebilir (Chen 2020, Nagano 2020, Callaghan 2020). Bu, 60’larında 25 Aralık 2019’da Wuhan’a seyahat eden, 13 Ocak 2020’de ABD’ye dönen ve SARS-CoV-2’yi kocasına ileten bir kişinin durumu tarafından güzel bir şekilde kanıtlandı. Her ikisi de aynı tesiste hastaneye kaldırılmış ve sağlık sektörü çalışanlarıyla yüzlerce (n = 348) temas paylaşılmış olsa da, başka hiç kimse enfekte olmadı (Ghinai 2020). Bununla birlikte, yüksek riskli bir departmanda çalışmak, daha uzun çalışma saatleri ve hastalarla temasa geçtikten sonra yetersiz el hijyeni, sağlık çalışanlarında artmış enfeksiyon riski ile ilişkilidir (Ran 2020). Bir zamanlar, Mart 2020’deki erken salgın sırasında, Sardunya’daki 200 vakanın yaklaşık yarısı hastane personeli ve diğer sağlık çalışanları arasındaydı. 14 Nisan’da ABD CDC, 9282 Sağlık Bakım Personelinin ABD’de SARS-COV-2 ile enfekte olduğunu bildirdi. COVID-19 sağlık çalışanlarının SARS-CoV-2 ile enfekte olma riski (% 5,4), COVID olmayan birimlerden (% 0,6) (Vahidy 2020) daha yüksektir. Londra’da yapılan ileriye dönük bir kohort çalışmasında, sağlık çalışanlarının% 25’i kayıt sırasında zaten sero-pozitifti (26 Mart – 8 Nisan) ve takip süresinin ilk ayında% 20 daha seropozitif hale geldi (Houlihan 2020). Bununla birlikte, Tongji Hastanesinde 9684 sağlık çalışanı (SHÇ) üzerinde yapılan bir Çin araştırması, ateş kliniklerinde veya servislerinde çalışanlara (17 /) kıyasla birinci basamak sağlık sektörü çalışanlarında (93 / 6,574,% 1,4) daha yüksek bir enfeksiyon oranı göstermiştir. (17/3110, % 0.5) (Lai X 2020). Yorum: Ateş klinikleri ve servisler dışındaki klinik departmanlarda çalışanlar, yeterli koruyucu önlemlere daha az erişmiş veya almayı ihmal etmiş olabilir.

Sağlık çalışanlarında SARS-CoV-2 enfeksiyonu için risk faktörleri, yakın tarihli bir incelemede (Chou 2020) özetlenmiştir. Önerilen KKD önlemlerinin daha tutarlı ve tam kullanımının, enfeksiyon riskinin azalmasıyla ilişkili olduğuna dair kanıtlar vardır. İlişki en çok maskeler için tutarlıydı, ancak eldivenler, önlükler ve göz korumasının yanı sıra el hijyeni için de gözlemlendi. N95 solunum cihazlarının, enfeksiyon riskinin cerrahi maskelerden daha fazla azalmasıyla ilişkili olabileceğine dair bazı kanıtlar bulundu. Kanıtlar ayrıca belirli maruziyetlerle (entübasyonlara dahil olma, enfekte hastalarla doğrudan temas veya vücut sıvılarıyla temas gibi) bir ilişki olduğunu da gösterdi.

SARS-CoV-2 salgınları ayrıca dialysis birimlerinde de belgelenmiştir (Schwierzeck 2020, Rincón 2020). SARS-CoV-2 antikorlarının prevalansı, hastalara bakarken her zaman yüzünü kapattığını bildiren personel arasında (% 6), almayanlara (% 9) kıyasla (Self 2020) daha düşüktü.

Uzun süreli bakım tesisleri

Uzun süreli bakım tesisleri (LTC) bulaşıcı solunum hastalıkları için yüksek riskli ortamlardır. Mayıs 2020’de yayınlanan ilk önemli bir kesitsel çalışmada, 167 COVID-19 vakasının (101 asistan, 50 sağlık personeli ve 16 ziyaretçi) olduğu King County, Washington, ABD’deki vasıflı bir hemşirelik tesisinden ilk vakanın tanımlanmasından itibaren üç haftadan daha kısa bir süre içinde teşhis konarak bildirildi: (McMichael 2020) (Tablo 2).

 

Tablo 2. Uzun süreli bir bakım tesisinde COVID salgını
Sakinler
(N = 101)
Sağlık çalışanları
(N = 50)
Ziyaretçiler
(N = 16)
Median yaş (range) 83 (51-100) 43.5 (21-79) 62.5 (52-88)
Kadın (%) 68.3 76 31.2
Hastaneye yatan (%) 54.5 6.0 50.0
Ölen (%) 33.7 0 6.2
Kronik durumla olanlar (%)
Hipertansiyon 67.3 8.0 12.5
Kalp hastalıkları 60.4 8.0 18.8
Böbrek hastalıkları 40.6 0 12.5
Şeker hastalıkları 31.7 10.0 6.2
Obezite 30.7 6.0 18.8
Akciğer hastalıkları 31.7 4.0 12.5

 

Asistanlar arasında (medyan yaş: 83 yıl), vaka ölüm oranı% 33,7 idi. Kronik alt durum koşulları arasında hipertansiyon, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, şeker hastalığı, obezite ve akciğer hastalığı yer alır. Çalışma, uzun süreli bir bakım tesisinde, genellikle bir bakım görevlisi veya bir ziyaretçi tarafından başlatıldıktan sonra, SARS-CoV-2’nin yıkıcı sonuçlarla hızlı ve geniş bir alana yayılma potansiyeline sahip olduğunu gösterdi. Nisan 2020’nin ortasına kadar, ABD’deki 1300’den fazla LTC tesisi enfekte hastaları tanımladı (Cenziper 2020, CDC 200311). Sakinlerin çoğunda hipertansiyon, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, diabetes mellitus, obezite ve akciğer hastalığı gibi bir veya daha fazla kronik hastalık durumu olduğundan, COVID-19 onları erken ölüm için çok yüksek risk altına sokmuştur. Daha sonraki çalışmalar testten önceki iki hafta boyunca yüksek oranda asemptomatik asistan (% 43) buldu (Graham 2020b); olağanüstü yüksek seropozitiflik oranları (% 72; Graham 2020a); sakinlerde (% 9.0),  personele (% 4.7) göre daha yüksek enfeksiyon oranı bulundu (Marossy 2020). İtalya’daki tüm uzun süreli bakım tesislerinin % 96’sını kapsayan ulusal bir anket, salgının merkez üssü olan Lombardiya’da 1 Şubat ile 14 Nisan arasında ölen 3045 sakinin % 53,4’ünün ya COVID-19 teşhisi aldığını, ya benzeri semptomlar ya da grip gösterdiğini ortaya koydu. Aynı dönemde hastaneye kaldırılan 661 asistanın 199’u (% 30) PCR testi pozitif bulundu. Bir bakım tesisi sakinleri arasında tek bir vaka tespit edilir edilmez, çoğu hala asemptomatik olabileceğinden, tüm sakinlerin test edilmesi önerildi. Bir uzun süreli bakım hemşireliği tesisinde bir salgından sonra, semptomlara bakılmaksızın tüm sakinler seri (yaklaşık olarak haftalık) nazofaringeal SARS-CoV-2 RT-PCR testine tabi tutuldu. 99 sakininden 19’u (% 19) SARS-CoV-2 (Dora 2020) pozitif test sonuçlarına sahipti. COVID-19’lu 19 kişiden 14’ü test sırasında asemptomatikti. Bunlardan sekizi, örnek toplandıktan 1-5 gün sonra semptom geliştirdi ve daha sonra presemptomatik olarak sınıflandırıldı. LTC’lerde ölüm neredeyse her zaman yüksektir. Kanada, Ontario’da yapılan bir çalışmada, ölüm oranı, benzer bir dönemde 69 yaşından büyük, toplum içinde yaşayan yetişkinlerde görülenlerden 13 kat daha fazlaydı (Fisman 2020). Londra’nın merkezindeki 4 huzurevinde 394 sakini ve 70 personeli içeren bir Birleşik Krallık araştırmasında, sakinlerin % 26’sı iki aylık bir süre içinde öldü (Graham 2020). Uzun süreli bakım tesislerinde yaşayanların birçok Avrupa ülkesindeki tüm COVID-19 ölümlerine % 30-60 oranında katkıda bulunduğu tahmin edilmektedir (ECDC 2020; ayrıca DSÖ Avrupa Bölge Direktörü Hans Henri P. Kluge tarafından basına yapılan açıklamaya bakınız) İp). Aşırı ölüm verileri, birçok ülkede, uzun süreli bakım tesislerinde birçok ölümün, genellikle resmi ulusal COVID-19 ölüm istatistiklerine dahil edilmeyen COVID-19 testi yapılmayan hastalarda meydana gelmiş olabileceğini göstermektedir.

Evler

Üç çalışmada evdeki enfeksiyon oranları büyük farklılıklar gösterdi (% 11 ile % 19 arasında). Bir grup, ev içi temasların ve bir COVID-19 vakasıyla seyahat edenlerin diğer yakın temaslılara göre 6 ila 7 kat daha fazla enfeksiyon riskine sahip olduğunu ve çocukların yetişkinler kadar enfekte olma olasılıklarının olduğunu kaydetti (Bi Q 2020). Başka bir grup, çocuklar ve gençler (<20 yaş) arasındaki enfeksiyon olasılığının, yaşlılar arasında (≥ 60 yaşında) yalnızca 0.26 kat daha fazla olduğunu buldu (Jing QL 2020). Üçüncü bir grup, çocuklarda ikincil atak oranının yetişkinlerde % 17.1’e kıyasla % 4 olduğunu ve endeks vakaların eşi olan kişilerde ikincil saldırı oranının hanedeki diğer yetişkin üyelerde % 17.3’e kıyasla % 27.8 olduğunu hesapladı ( Li W 2020). Endeks vakalarının evin dışında izole edilmesi durumunda, bu iletim hızlarının eksik tahmin olabileceğine itiraz edilmiştir (Sun 2020). Yine başka bir çalışmada, 35 indeks vakanın hanehalkı temaslılarının % 32.4’ü (148’in 48’i) enfekte olmuştur (Wu J 2020). İspanya’da 2020 yazında, aile toplantıları veya özel partiler gibi sosyal ortamlar, 551 kesintinin analizinde vakaların % 14’ünü (854/6208) oluşturdu. Barlar, restoranlar veya kulüpler gibi eğlence mekanlarıyla bağlantılı SARS-CoV-2 pozitif vakaları daha da sık görüldü (NCOMG 2020) (bir sonraki paragrafa bakın).

Eğlence mekanları (barlar, kulüpler, korolar, karaoke, diskolar vb.)

İspanya’da, Haziran ortasından 2 Ağustos’a kadar 551 salgının analizi, 6208 vakanın 1230’unu (% 20) barlar, restoranlar veya kulüpler gibi eğlence mekanlarıyla ilişkilendirdi (NCOMG 2020). Japonya’dan gelen veriler, toplam 61 COVID-19 kümesinden 10’unun (% 16) restoranlarda veya barlarda olduğunu gösterdi; Canlı müzik konserleri, koro grubu provaları ve karaoke partileri gibi müzikle ilgili etkinliklerde 7 (% 11); Spor salonlarında 5 (% 8); tören işlevlerinde 2 (% 3) (Furuse 2020). Güney Kore’de, Seul şehir merkezindeki gece kulüplerinde gerçekleşen süper yayılma etkinliklerin, vakaların yerel olarak yeniden canlanmasını tetikleme potansiyeline sahip olduğu gösterildi (Kang 2020). Hong Kong’da patlayıcı bir yaz salgını en iyi, halk sağlığı kontrol önlemlerinin, özellikle de yemekhanelerdeki toplantıların hafifletilmesinden sonra sosyal toplantılardaki ani artışla açıklandı (2020’ye kadar). Üniversite gezileri ve yaz kampları, verimli SARS-CoV-2 iletimi için başka bir ortamı temsil eder. Bir vakada, Austin’den Meksika’ya bahar tatili gezisi 14 asemptomatik ve 50 semptomatik vaka ile sonuçlandı (Lewis 2020). CDC, Gürcistan’da bir gecelik yaz kampına katılan 597 kişiden 260’ının (% 44) Haziran 2020’de enfekte olduğunu bildirdi (Szablewski 2020). Kamp, CDC’nin Gençlik ve Yaz Kampları için önerdiği önleyici tedbirlerin çoğunu benimsedi, ancak bez maskeler takmak ve binalarda daha fazla havalandırma için pencere ve kapıları açmak uygulanmadı ☹. Korolar da SARS-CoV-2 aktarımının verimli olduğu yerlerdir. 8 Mart 2020’de Amsterdam Karma Korosu, şehrin Concertgebouw Auditorium’unda Bach’ın St John Passion’unu sergiledi. Günler sonra, ilk şarkıcılar semptomlar geliştirdi ve sonunda 130 koristandan 102’sinin COVID-19’a sahip olduğu doğrulandı. 78 yaşındaki bir koro üyesi ve koro üyelerinin üç ortağı öldü; bazı şarkıcıların yoğun bakıma ihtiyacı vardı (The Guardian, 17 Mayıs). 9 Mart’ta Berlin Katedral Korosu üyeleri haftalık provaları için bir araya geldi. Üç hafta sonra 74 koro üyesinden 32’si SARS-CoV-2 (NDR 2020) için pozitif çıktı. Hepsi kurtarıldı. 10 Mart 2020’de Washington’daki Skagit County korosunun 61 üyesi 2,5 saatlik bir uygulama için bir araya geldi. Birkaç hafta sonra, araştırmacılar 32 doğrulanmış ve 20 olası ikincil COVID-19 vakasının meydana geldiğini bildirdi (atak oranı =% 53,3 ila% 86,7); üç hasta hastaneye kaldırıldı ve ikisi öldü. Yazarlar, aktarımın pratik sırasında yakınlık (6 fit içinde) tarafından kolaylaştırıldığı ve şarkı söyleme eylemiyle viral difüzyonun arttığı sonucuna varmışlardır (Hamner 2020). Kasıtsız bir deneyde, amatör boksörlerden oluşan Alman milli takımı, günler içinde % 100 bulaşma oranlarına bile ulaşılabileceğini kanıtladı. Bir eğitim kampında, 18 sporcudan ve 7 antrenör ve süpervizörden bazıları soğuk algınlığı semptomları yaşamaya başladı. Dört gün sonra, 25 kişinin tümü SARS-CoV-2 (Anonim 2020) için pozitif çıktı. Bu veriler, insanların ayakta durduğu, oturduğu veya yan yana yattığı gürültülü, kapalı ve durgun hava ortamlarının (ör. Diskolar, barlar, doğum günü partileri, restoranlar, et işleme tesisleri vb.) Büyük SARS-CoV-2 oluşturmak için ideal koşullar olduğunu göstermektedir. İletişim için bağırmaları gerekirse, durum patlayıcı hale gelebilir.

İşyerleri

Ocak 2020 gibi erken bir tarihte, SARS-CoV-2’nin atölye çalışmaları ve şirket toplantıları sırasında yayıldığı görüldü (Böhmer 2020). Birkaç hafta sonra, aynı katta çalışan 216 çalışandan 94’ünün enfekte olduğu bir çağrı merkezinden SARS-CoV-2 enfeksiyonu salgını bildirildi ve bu da % 43,5’lik bir saldırı oranına dönüştü (Park SY 2020). Şubat ayının sonunda Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bilimsel danışma kurulu toplantısı öğretici bir toplantı olmuştur. Sekiz dermatolog ve 6 bilim adamı (aralarında indeks hastası da vardır) yaklaşık 70 m2’lik bir konferans salonunda, > 1 metre genişliğinde bir merkezi koridorla ayrılan U şeklinde bir masa düzeninde buluştu. 9.5 saat süren toplantıda 4 kez odaya ikramlar ikram edildi. Akşam, katılımcılar yakındaki bir restoranda akşam yemeği yedi ve birkaç kısa kucaklaşma ile ayrıldı (öpüşme yok!) Veda için el sıkıştı. Son olarak, endeks hastası, üç meslektaşı ile yaklaşık 45 dakika bir taksi yolculuğu paylaştı. Sonuç: endeks hasta, diğer 13 katılımcının en az 11’ini enfekte etti. Hastanede veya evde izole edildiklerinde, bu kişiler ek 14 kişiyi enfekte etti (Hijnen 2020). Enfekte bir bireyin varlığında, işyerleri yerel bulaşmanın önemli yükselticileri olabilir. Mayıs 2020’de, Almanya’daki (DER SPIEGEL), ABD’deki (The Guardian) ve Fransa’daki (Le Monde) et paketleme tesislerinden yüzlerce enfekte bireyin olduğu salgınlar rapor edildi. Diğer ülkelerden de et işleme tesislerindeki salgınlar rapor edildi. Mart ve Nisan aylarında, ABD, Güney Dakota’da çalışanların % 25,6’sına (929) ve temaslılarının % 8,7’sine (210) COVID-19 teşhisi kondu; iki çalışan öldü (Steinberg 2020). En yüksek saldırı oranları, üretim hattında birbirinden <6 fit (2 metre) çalışan çalışanlar arasında meydana geldi. Başka bir çalışma, 239 tesisteki işçiler arasında 16.233 COVID-19 vakası ve 86 COVID-19 ile ilgili ölüm bildirdi (Waltenburg 2020). COVID-19’lu çalışanların yüzdesi, tesis başına % 3,1 ile % 20’nin üzerinde değişiyordu (Waltenburg 2020). Bu olağandışı salgınların açıklamaları olarak şu anda karışıklık, gürültü, soğuk ve nemli koşullar tercih edilmektedir. İspanya’da, Haziran ortasından 2 Ağustos’a kadar 551 salgının yukarıda bahsedilen analizi, 6208 vakanın yaklaşık 500’ünü (% 8) mesleki ortamlarla, özellikle meyve ve sebze sektöründeki işçiler ve mezbahalar veya et işleme tesislerindeki işçilerle ilişkilendirdi. (360/6208 vakaları) (NCOMG 2020).

Okullar

Okul çocukları, grip dahil solunum yolu virüslerinin yayılmasında genellikle önemli bir rol oynar. Bununla birlikte, SARS-CoV-2 virüsü birçok çocukta tespit edilirken, genellikle yetişkinlere göre daha hafif semptomlar yaşarlar, daha az sıklıkta yoğun bakıma ihtiyaç duyarlar ve düşük ölüm oranlarına sahiptirler. Kanada, Çin, İtalya, Japonya, Singapur ve Güney Kore’den alınan verilerin analizi, 20 yaşın altındaki bireylerde enfeksiyona yatkınlığın 20 yaşın üzerindeki yetişkinlerin yaklaşık yarısı olduğunu ve klinik semptomların % 21’inde ortaya çıktığını buldu. 10 ila 19 yaşındaki enfeksiyonlar, 70 yaşın üzerindeki kişilerde enfeksiyonların % 69’una yükseliyor (Davis 2020). SARS-COV-2 bulaşmasında çocukların rolü hala belirsizdir. Birkaç çalışma, çocukların enfeksiyonu nadiren bulaştırdığını ileri sürdü. Ocak ayının sonunda Fransız Alplerinde tespit edilen küçük bir COVID-19 kümesinde, Çin’den dönen bir kişi, dokuz yaşında bir öğrenci de dahil olmak üzere on bir kişiye daha bulaştı. Araştırmacılar tüm temasları yakından izledi ve test etti (Danis 2020). Çocuk, COVID-19 semptomları gösterdikten sonra okula gitmişti ve altmıştan fazla yüksek riskli yakın teması olduğu tahmin ediliyordu. Birçoğunun başka solunum yolu enfeksiyonları olmasına rağmen, hiç kimse koronavirüs testi pozitif bulunmadı. Ayrıca, aynı Alp tatilinde olan çocuğun iki kardeşinde de virüs bulunmadı. Institut Pasteur tarafından Nisan 2020’de (okul kapanmadan önce) 510 ilkokul çocuğunu içeren bir araştırma, “çocukların enfeksiyonu diğer öğrencilere, öğretmenlere veya okullardaki diğer personele yaymadığı” sonucuna varmıştır. İsviçre’nin Cenevre kentinde 16 yaşından küçük 40 hasta üzerinde yapılan bir başka çalışmada (Posfay-Barbe 2020), diğer viral solunum yolu enfeksiyonlarından farklı olarak, çocukların çoğu pediatrik olmak üzere SARS-CoV-2 bulaşmasının önemli bir vektörü olmadığı sonucuna varmıştır ve aile kümeleri içinde tanımlanan ve çocuktan çocuğa veya çocuktan yetişkine bulaştığını gösteren kanıtlar yoktur. Bununla birlikte, yayınlanan 14 çalışmanın (Rajmil 2020) gözden geçirilmesi daha az kategorikti, basitçe çocukların yetişkinlerden daha büyük ölçüde aktarıcı olmadığı sonucuna varıldı. Yayınlanmış kanıtların daha yeni bir meta analizi (Viner 2020), SARS-CoV-2’nin çocuklar tarafından bulaşmasının yetişkinlerden daha düşük olup olmadığı sonucuna varmak için yeterli kanıt olmadığını belirtir. CDC, Eylül ayında Utah’daki üç farklı çocuk bakım tesisinde COVID-19 olan on iki çocuğu bildirdi. Bu çocuklardan 46 kurum dışı temaslı kişinin en az 12’sine (% 26) bulaşma belgelendi ve bulaşma doğrulanmış, asemptomatik COVID-19 olan üç çocuktan ikisinde görüldü. Ek olarak, birçok çalışma, hem semptomatik hem de asemptomatik çocukların SARS-CoV-2 virüsünü enfeksiyondan birkaç gün veya hafta sonra atabileceğini bulmuştur (Liu 2020, Han 2020). Bununla birlikte, virüsün moleküler tespiti için niteliksel pozitif veya negatif bulgular, mutlaka enfeksiyonla ilişkili olmayabilir (DeBiasi 2020). 2020 sonbaharının başlarında, okulların nasıl yeniden açılacağı sıcak bir tartışmaydı. Tayvan’da yetkililer, aktif kampüs tabanlı tarama ve erişim kontrolü gibi stratejilerin bir kombinasyonunu içeren genel kılavuzlar oluşturdular; okul tabanlı tarama ve karantina protokolleri; gerektiğinde öğrenci ve fakülte karantinası; idari ve sağlık merkezi personelinin seferber edilmesi; yurt ve kafeteryaların düzenlenmesi; ve kişisel hijyen, çevresel sanitasyon ve iç mekan havalandırma uygulamalarının güçlendirilmesi kararları alındı (Cheng SY 2020).

Çoğu Avrupa ülkesi, enfeksiyonlardaki olası artışın, okul çocuklarındaki eğitim kaybından daha az zarar verici olduğunu düşünerek, okulları yeniden açmaya karar verdi. Bu yazının yazıldığı tarihte (31 Ekim), Avrupa ülkelerindeki okulların yeniden açılması ulusal salgınlara önemli bir katkıda bulunmuş gibi görünmüyor. Çocukların evde mi, okulda mı (akranları veya öğretmenleri tarafından) veya dışarıda sosyal veya spor toplantıları sırasında mı enfekte olup olmadığını belirlemek gerçekten zor olabilir. Bazı okul kümelerinde, belirlenen indeks vakaları öğretmenler ve/veya ebeveynlerdi (Torres 2020), bu nedenle okul öncesi tedbirler öğretmenler arasında önleyici tedbirler uygulamaya ve yeni vakalardan kaçınmaya odaklanmalıdır. Her durumda, okul kümelerinin yakından izlenmesi, farklı yaşlardaki çocukların virüsün yayılmasındaki rolünü ve okulların SARS-CoV-2 bulaşmasının etkin noktaları olarak kabul edilip edilemeyeceğini açıklığa kavuşturmaya yardımcı olabilecek çok ihtiyaç duyulan ek verileri sağlayacaktır.

Kitlesel toplantılar

Spor etkinlikleri

İtalya’nın Milano kentinde 19 Şubat 2020’de oynanan bir futbol maçı, “Sıfır Oyun ” veya “biyolojik bomba” olarak tanımlandı. Karşılaşmaya Bergamo’dan 40.000 ve Valencia’dan 2500 taraftar katıldı ve Lombardy’de ilk pozitif COVID-19 vakası doğrulanmadan sadece iki gün önce bu hadise gerçekleşti. Birkaç Valencia hayranın da olduğu gibi, Valencia’nın ekip üyelerinin yüzde otuz beşi birkaç hafta sonra koronavirüs testi pozitif çıktı. Mart ortasına kadar, Bergamo’da 1000’den fazla ölüm koronavirüs sebebi ile olurken, yaklaşık 7.000 kişinin testi pozitif çıktı ve Bergamo eyaleti  İtalya’daki ilk COVID-19 salgınının en ağır etkilenen bölgesi oldu. 11 Mart’ta Anfield stadyumunda düzenlenen ve İspanya’daki salgının merkezi Madrid’den 3.000 taraftarın katıldığı Liverpool ile Atletico Madrid arasındaki maç ve 60.000’den fazla insanı çeken Cheltenham at yarışı festivali de COVID-19’un yayılmasında ki diğer spor etkinlikleri arasında yer almıştır. (Sassano 2020). 2020’nin ilk yarısında iptal edilen veya ertelenen ulusal ve uluslararası büyük spor etkinliklerinin çoğu, kapalı kapılar veya seyirci sayısındaki büyük kısıtlamalarla ile birlikte yaz aylarında yeniden başladı. On binlerce seyirciyi içeren büyük spor etkinlikleri birkaç yıl boyunca gerçekleşmeyebilir.

Dini toplantılar

Çok sayıda toplu dini etkinlik, COVID-19 salgınının artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Yukarıda belirtildiği gibi, Nisan 2020’de, Güney Kore’deki Shincheonji Kilisesi’ndeki bir salgınla ilgili olan toplam 5212 koronavirüs vakası, o sırada ülkedeki tüm enfeksiyonların yaklaşık % 48,7’sini oluşturdu. 17-24 Şubat tarihleri ​​arasında Fransa’nın Mulhouse kentinde düzenlenen Hıristiyan Açık Kapı Kilisesi’nin yıllık toplantısına yaklaşık 2500 kişi katıldı ve Fransa’daki ilk önemli vaka toplulugu burdan yayılmaya başladı. 1 Mart’ta bir cemaat mensubu ve 18 aile üyesinin testi pozitif çıktandan sonra, rapor edilen vaka artışı bir kümenin varlığını gün ışığına çıkardı. France Info tarafından hazırlanan bir araştırma raporuna göre, Mulhouse’daki mitingden 1000’den fazla enfekte üye, Fransa’daki COVID-19 salgınının başlamasına katkıda bulundugunu savundu. Fransa’nın yanı sıra İsviçre, Belçika ve Almanya’da teşhis edilen birçok vaka ve ölüm bu toplantıyla bağlantılandırıldı. Başka bir raporda, 6-11 Mart tarihlerinde Arkansas’ta düzenlenen kilise etkinliklerine 92 katılımcı arasından 35 doğrulanmış COVID-19 vakası rapor edildi. Tahmini etki oranları % 38 ile % 78 arasında değişiyordu (James 2020). Almanya’nın Frankfurt kentinde, tecrit sonrası ilk kümelerden biri, 10 Mayıs’ta düzenlenen dini törenle başladı. 26 Mayıs itibariyle 112 kişinin SARS-CoV-2 (Frankfurter Rundschau) ile enfekte olduğu doğrulandı. Kiliseye gitmenin sizi SARS-CoV-2’den korumadığını söyleyebilir miyiz? Büyük dini kitle toplantıları muhtemelen ertelenmelidir. Birçok ülkeden milyonlarca hacı çeken (tipik olarak 50 yaşından büyük hacılar ve genellikle diyabet veya kardiyovasküler hastalık gibi kronik hastalıkları olan, [Mübarek 2020]) milyonlarca hacı çeken hac organizasyonu, hastalık bulaşma riski göz önünde bulunduruldugundan yabancı hacı adaylarının gelmesini erteleme kararı çok mantıklı ve yerinde karar olmuştur (Khan 2020). Sabarimala’nın yıllık 41 günlük Hindu hac ziyareti (ortalama katılım: 25 milyon kişi) gibi daha fazla insanın katıldığı etkinliklerin daha da dikkatli bir planlamaya ihtiyacı olacaktır (Nayar 2020).

Kapalı ve yoğun nüfuslu alanlar

Cezaevleri

WHO’ya göre, hapishanelerdeki ve diğer alıkonulma yerlerindeki insanlar gibi özgürlüklerinden yoksun bırakılan insanlar COVID-19 salgınına karşı daha savunmasızdır (WHO 200315). Hapishanedeki insanlar yakın etkilesim ortamında yaşamaya zorlanır ve bu nedenle, enfeksiyon kaynağı olarak hareket ederken, enfeksiyon hastalıklarının çoğalması ve hapishanelerin içinde ve dışında yayılmasına yol açabilirler. Küresel hapishane nüfusunun 11 milyon olduğu tahmin edilmektedir ve hapishaneler hiçbir şekilde COVID-19 ile başa çıkmak için “donanımlı” değildirler (Burki 2020). ABD hapishanelerinde COVID-19 salgın oranları yüksektir. 6 Haziran 2020 itibariyle 1,3 milyon mahkum arasında 42.107 vaka ve 510 ölüm meydana geldi (Saloner 2020, Wallace 2020). Louisiana’da virüse maruz kalma nedeniyle karantinaya alınan 98 hapsedilen ve alıkonulan kişiden 71’inde (% 72) SARS-CoV-2 enfeksiyonu, test sırasında hiçbir belirti göstermeden % 45’i seri testlerle tespit edilmiştir (Njuguna 2020). Temmuz 2020’de, San Quentin Hapishanesindeki mahkumların ve personelin (1600 kişi) üçte birinden fazlası pozitif çıkmıştır (Maxmen 2020). Altı kişi ölmüştür. Yine Temmuz 2020’de, Massachusetts’te hapsedilen kişiler arasında COVID-19 oranı, genel nüfusun yaklaşık 3 katı ve ABD oranının 5 katı olarak belirlenmiştir (Jiménez 2020).

Evsiz barınaklar

Başlangıçta bir COVID-19 kümesinin tanımlanmasıyla tetiklenen, 4 ABD şehrinden 19 evsiz barınağında 1192 sakin ve 313 personelde yapılan testlerde (çevrimiçi tabloya bakın),% 66’ya varan enfeksiyon oranları bulundu (Mosites 2020). Boston, Massachusetts’ten gelen başka bir raporda, 147/408 (% 36) evsiz barınak sakinleri pozitifdi. Dikkat çekici bir şekilde, % 88’inin tanı anında ateşi veya başka semptomları yoktu (Baggett 2020). Washington, King County’deki 14 evsiz barınağı üzerinde yapılan başka bir çalışmada, araştırmacılar, pozitif vaka sayısını semptomlara bakılmaksızın toplam katılımcı sayısına böldüler. 1434 ziyaretçinin 5 barınağında 29 (% 2) SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakası tespit edildi. Test sonuçları pozitif olan kişilerin yüzde seksen altısı özel veya ortak bir oda yerine ortak bir alanda uyudu (Rogers 2020).

Yolcu gemileri, uçak gemileri vb.

Yolcu gemileri, kapalı alanlarda çok sayıda insanı taşır. 3 Şubat 2020’de Diamond Princess yolcu gemisinde 10 COVID-19 vakası bildirildi. 24 saat içinde, tüm hasta yolcular izole edildikten sonra gemiden çıkarıldı ve geri kalan yolcular gemide karantinaya alındı. Zamanla, 3.700 yolcu ve mürettebatın 700’den fazlasının testi pozitif çıktı (yaklaşık% 20). Bir çalışma, herhangi bir müdahale olmaksızın 3700 kişiden 2920’sinin (% 79) enfekte olacağını öne sürdü (Rocklov 2020). Çalışma ayrıca 3 Şubat’ta tüm yolcuların erken tahliyesinin yalnızca 76’sının enfekte olmasıyla ilişkili olacağını gösterdi. Yolcu gemileri için SARS-CoV-2 felaket anlamına gelebilir – bir yerden diğerine köy dolusu insanı taşımak, gelecek yıllarda geçerli bir iş modeli olmayabilir. Uçak gemileri gibi büyük donanma gemileri, ortaya çıkan viral solunum yolu hastalıkları için yüzen petri kapları haline gelebilir. Zaten 1996’da, bir donanma gemisinde bir influenza A (H3N2) salgını meydana gelmişti. Mürettebatın en az % 42’si birkaç gün içinde hastalandı, ancak % 95’i uygun şekilde aşı yapılmıştı (Earhart 2001). Yılın başından bu yana, küçük kapalı çalışma alanları ve mürettebat için özel alanların olmaması nedeniyle askeri gemilerde birkaç COVID-19 salgını bildirildi. En büyük salgınlar USS Theodore Roosevelt ve Fransız uçak gemisi Charles de Gaulle’de bildirildi. Mart sonundaki Theodore Roosevelt salgını sırasında 4800 kişilik mürettebattan yaklaşık 600 denizciye SARS-CoV-2 bulaştı (ayrıca bkz. Zaman Çizelgesi’nin 30 Mart kaydını inceleyin); yaklaşık% 20’si hiçbir semptom bildirmedi ve bir denizci öldü. (USNI Haberleri). Yüzü kapatma ve sosyal mesafeyi gözlemleme gibi önleyici tedbirler, enfeksiyon riskini azalttı: 382 hizmet üyesi arasında, önleyici tedbirler aldığını bildirenler, bu tedbirleri aldığını bildirmeyenlere göre daha düşük enfeksiyon oranına sahipti (örn. yüz örtme, % 56’ya karşı % 81; ortak alanlardan kaçınmak, % 68’e karşı % 54; ve sosyal mesafeyi gözlemlemek, sırasıyla% 55’e karşı% 70) (Payne 2020). Fransız uçak gemisi Charles-de-Gaulle’de 17 Nisan’da büyük bir salgın doğrulandı. 1760 denizciden 1046’sı (% 59) SARS-CoV-2 için pozitifti, 500’ü (% 28) semptomlar gösterdi, 24’ü (% 1.3) hastaneye kaldırıldı, 8’i oksijen tedavisi gerektirdi ve biri yoğun bakıma alındı. Daha küçük kümeler de diğer 5 ABD askeri gemisinde ve her biri Fransa, Tayvan ve Hollanda’dan birer tane rapor edilmiştir. Bununla birlikte, ulusal orduların ve donanmaların olağan güvenlik politikaları ve iletişim kısıtlamaları göz önüne alındığında, başka rapor edilmemiş vakalar ve hatta ölümler meydana gelmiş olabilir.

Pandeminin Özel Yönleri

COVID-19 pandemisi, gelecekteki pandemilerin (koronavirüsler, grip virüsleri veya henüz bilinmeyen virüsler tarafından) yönetimi sırasında akılda tutulması gereken, farklı ülkelerden öğrenilen bir dizi özel yönü ve dersi vurguladı:

  • İlk salgın (Çin)
  • Sürpriz veya hazırlıksızlık (İtalya)
  • Hazırlanma isteksizliği (İngiltere, ABD, Brezilya)
  • Kısmi hazırlık (Fransa)
  • Hazırlıklı olma (Almanya)
  • Sürü bağışıklığı? (İsveç)
  • Ertelenmiş başlangıç (Güney Amerika)
  • Muhteşem izolasyon (Yeni Zelanda, Avustralya)
  • Bilinmeyen (?) Sonuç (Afrika)

İlk salgın (Çin)

Çin, COVID-19 salgını tarafından gafil avlandı – başka herhangi bir ulusun başınada geleceği gibi – ancak 2003’teki SARS salgınına (Kamps-Hoffmann 2003) “teşekkürler”, ki bizi buna hazırladı. İlk başta, salgın Wuhan ve Hubei Eyaletlerinde (Aralık 2019, Li Q 2020) ve ardından ülke çapında Ocak 2020’de tüm illere yayıldı, ayrıca Wuhan’i ziyaret eden gezginler Çin Bahar Festivali’nden (Zhong 2020, Jia JS 2020) önce Wuhan’dan ayrıldılar.

Bununla birlikte, yeni virüsün tespit edilmesinden sonraki 3 hafta içinde hükümet, Wuhan ve çevredeki Hubei eyaletlerinde 50 milyondan fazla insanın kısıtlama ve yüz milyonlarca Çinli vatandaş için seyahat kısıtlamalarını emretti. İnsanlık tarihindeki bu şaşırtıcı ilk, oldukça bulaşıcı bir virüsün neden olduğu bir salgını durdurmak, uzmanların bile hayal etmeye cesaret edemedikleri şeyi başardı (Lau 2020).

Wuhan kısıtlamalarından dört hafta sonra, sıkı önleme önlemlerinin Şekil 1’de gösterildiği gibi SARS-CoV-2 salgınını engelleyebildiğine dair kanıtlar vardı (sayfa 31). Çin’den çıkarılacak ders: Tüm eyaletleri veya ülkeleri kısıtlamanın veya bu çalışmaları yapmanın mümkün olduğunu görmektir. Batı Yarımküre’deki bazı yetkililer Çin örneğini izledi (örneğin İtalya, ilk otokton vakanın teşhisinin ardından 18 gün gibi erken bir süre içinde bir tecrit emri verdi), diğer hükümetler bunu yapmadı. Çin’in Mart ayından bu yana SARS-CoV-2’nin yayılmasını kontrol etmeyi başardığı fazla vurgulanmadı. Peki, bu nasıl mümkün oldu (Burki 2020)?

Hazırlık (Tayvan, Vietnam, Japonya)

7 Haziran’da Tayvan (650/km2’lik bir nüfus yoğunluğuna sahip 24 milyon kişi) yalnızca 443 vaka ve 7 ölüm bildirmişti. SARS-CoV-2 enfeksiyonlarının çoğu otokton değildi. 6 Nisan 2020 itibariyle, 321 vaka turizm, ticaret, iş veya eğitim için 37 ülkeye bir veya daha fazla seyahat eden Tayvan vatandaşları tarafından ithal edildi (Liu JY 2020). Tayvan başından beri SARS deneyiminden sağlık çalışanlarının güvenliğini korumaya ve pandemik tepkiyi güçlendirmeye odaklandı (Schwartz 2020 + The Guardian, 13 Mart 2020). Erken bir çalışma, semptomatik hastaları tek başına tanımlamanın ve izole etmenin salgını kontrol altına almak için yeterli olmayabileceğini ileri sürdü ve sosyal mesafe gibi daha genelleştirilmiş önlemler önerildi (Cheng HY 2020). Salgını kontrol altına almak için büyük veri analitiği kullanıldı. Bir seferinde yetkililer, bir yolcu gemisinin 3.000’den fazla yolcusu ile potansiyel olarak teması olan 627.386 kişiye kendi kendini izleme ve kendi kendine karantina teklifinde bulundu. Bu yolcular, 5 Şubat 2020’de (Chen CM 2020) Diamond Princess yolcu gemisinde COVID-19 salgınından beş gün önce Tayvan’daki Keelung Limanı’nda 1 günlük bir tur için karaya çıkmışlardı.

Vietnam da oldukça iyi iş çıkardı. İlk SARS-CoV-2 vakasının 23 Ocak’ta Vietnam’da bildirilmesinden yüz gün sonra, hiç ölüm olmaksızın 270 vaka doğrulandı. Yüksek oranda asemptomatik ve ithal vakaların yanı sıra önemli presemptomatik bulaşma kanıtları olmasına rağmen, Vietnam kontrollü SARS-CoV-2 kitle iletişiminin erken tanıtımı, sıkı karantina ile titiz temas takibi ve uluslararası seyahat kısıtlamaları  başarılı iş çıkardı (Pham QT 2020).

Son olarak, Japonya’da, küme izleme ve kitlesel toplantıların yasaklanması ile birlikte kurallara halkın uyması, salgının kontrol altına alınmasına yardımcı olmuş gibi görünüyor. Yaygın maske kullanımı ve hijyenin görgü kurallarının normal bir parçası olduğu yerlerde, SARS-CoV-2 ile mücadele daha kolaydır (Looi 2020).

Bu ülkelerden edinilen deneyimler, fiziksel mesafe önlemleriyle birlikte etkili test ve temas takibinin pandemiyi körfezde ve ekonomiyi açık tutabileceğini göstermektedir. Sağlık, zenginliğin anahtarıdır.

Sürpriz veya hazırlıksızlık (İtalya)

İtalya ve Fransa’da SARS-CoV-2, asemptomatik veya pauci-semptomatik insanlar arasında Ocak ayının başlarında dolaşıyordu (Cereda 2020, Gámbaro 2020). İtalya, salgının vurduğu ilk Avrupa ülkesiydi. SARS-CoV-2 izolatlarının eksiksiz genom analizi, virüsün birden çok durumda ortaya çıktığını göstermektedir (Giovanetti 2020). İlk yerel vaka yalnızca 20 Şubat’ta teşhis edilmiş olmasına rağmen, salgının gücü, virüsün muhtemelen 1 Ocak’ta (Cereda 2020) haftalarca dolaşımda olduğunu gösteriyor.

Bununla birlikte, başka yerlerde olduğu gibi İtalya’da da yaklaşan olayların ince işaretlerini deşifre etmek kolay değildi. Yıllık grip mevsimi boyunca, yaşlı insanlardaki COVID-19 ölümleri kolaylıkla grip ölümleri olarak yorumlanabilir. Ve SARS-CoV-2’nin en aktif sosyal yaş grubu arasında hızla yayılması – barlarda, restoranlarda ve diskolarda kalabalık olan gençler – yaşamı tehdit eden gözle görülür semptomlara neden olmadı. Tespit edilmeden önce, salgının büyümek için bolca zamanı (en az bir ay) vardı.

İtalya’da saldırı haline geçen eden salgının tanınmasındaki gecikmenin bir başka olası nedeni, İtalyan “COVID-19 için şüpheli vaka tanımı” olabilir. Bir PCR testi talep etmeden önce (o zaman DSÖ tarafından önerilen şüpheli vaka tanımları gibi) zorunlu epide-miolojik kriterler ‘Çin’e seyahat tarihi veya Çin’den bir kişi ile temas halinde olma’ kriterlerini içeriyordu. Bu vaka tanımının katı bir şekilde uygulanması, Çin ile bağlantının net olmadığı şüpheli pnömoni vakalarını test etmeyi caydırdı (ki bu, ilk asemptomatik enfeksiyonlardan sonra her yerde olur). Sonunda İtalyan hasta Mattia için PCR testini talep eden anestezi uzmanı, bunu “MOH yönergelerine uygun olmadığı için kendi sorumluluğu altında” yaptı. Salgının neden İtalya’nın kuzey kesiminde, özellikle Lombardiya’da (Gedi Visual 2020) bu kadar dramatik bir dönüşe uğradığı, diğer bölgelerin, özellikle de güney eyaletleri göreceli olarak korunmuş olduğu henüz net değil. Aşırı dağılım bir açıklama olabilir (yukarıya bakın). İtalya’da sağlık hizmetleri bölgesel olarak yürütülmektedir ve uzun bir süredir Lombardiya Bölgesi, büyük imkanlara sahip ancak toplum temelli hizmetleri zayıf olan, çoğunlukla özel ve hastane merkezli bir sistemin geliştirilmesini desteklemektedir. Bu, COVID-19 hastalarının küçük semptomlarla bile hızlı bir şekilde hastaneye götürüldüğü, acil servislerin aşırı kalabalıklaşmasına ve büyük nozokomiyal yayılmaya neden olduğu anlamına geliyordu. Veneto Bölgesi’ndeki gibi daha merkezi olmayan ve topluluk temelli bir sistem (artı belki biraz şans), Lombardiya’daki COVID-19’dan ölüm oranını büyük ölçüde azaltabilirdi. Ek olarak, İtalya, 2006 ulusal pandemiye hazırlık planını güncellememiş ve uygulamamıştır (https://www.saluteinternazionale.info/2020/04/cera-una-volta-il-piano-pandemico). Hazırlıksızlık ve sorumlulukların çakışması, bölgeler ve merkezi hükümet arasındaki ulusal tepkinin başlangıçtaki koordinasyonunu önemli ölçüde engellemiştir.

Hazırlanma veya inkar etme konusundaki isteksizlik (İngiltere, İran, ABD, Brezilya)

Birleşik Krallık’ta beceriksiz siyasi manevralar, etkili kısıtlama önlemlerinin başlamasını bir hafta veya daha fazla geciktirdi. Salgın yaklaşık olarak her 7 günde bir iki katına çıktığında (Li 2020), tüm ölümlerin yaklaşık% 50’si ve% 75’i, sırasıyla bir veya iki hafta önce kilitlenme veya sosyal mesafe tedbirleri emredilmiş olsaydı önlenmiş olabilirdi. İrlanda ve Birleşik Krallık’tan gelen erken veriler bu varsayımı doğruluyor gibi görünüyor. Her gün gecikme, ölüm riskini % 5 ila 6 oranında artırdı (Yehya 2020). Sonuçlar dramatikti (Stoke 2020, Maxmen 2020). Rejimin 21 Şubat’taki parlamento seçimlerine katılımı etkilememek için koronavirüs haberlerini üç gün boyunca örttüğü İran’da olduğu gibi, iç siyaset (veya paranoya; BMJ, 6 Mart 2020) ABD’deki salgına tepkiyi etkiledi. CDC ve diğer ulusal halk sağlığı kurumlarından gelen bilimsel tavsiyeler göz ardı edildi (The Lancet 2020). ABD, vakaların ve ölümlerin en çok görüldüğü ülkedir. Liderlikteki bu benzeri görülmemiş boşluk olmasaydı (NEJM Editörleri 2020), bu ölümlerin çoğu engellenebilirdi. İyi bir yönetim performansı örneği de olmayan Brezilya, dünyada en çok ölümün yaşandığı ikinci ülke konumuna geldi.

Kısmi hazırlık (Fransa)

Fransa kısmen hazırlıklıydı. Mulhouse yakınlarındaki ilk ulusal salgın sırasında hastaneler yoğunluktan bunaldı. Güncellenmiş ve iyi yapılandırılmış pandemi planına (https://www.gouvernement.fr/risques/plan-pandemie-grippale) rağmen, ülkenin her yerinde koruyucu ekipman yetersizdi; Özellikle, Hollande hükümetinin 2009’da mevcut 1,7 milyar koruyucu maskenin (cerrahi ve FFP2) stoklarını büyük ölçüde azaltma kararının ardından yüz maskeleri fena halde eksikti ve 2020’de yalnızca 145 milyon cerrahi maskenin çok pahalı olduğu düşünülüyordu (“Maske stoklarını yönetecek biz değiliz, çünkü onlar pahalı, onları beş yılda bir imha sizin etmeniz gerekiyor. Nous n’allons pass gérer des stocks de masques, c’est coûteux, parce qu’il faut les détruire tous les cinq ans. (Le Monde 200506).

Ancak Fransa’nın İtalya sayesinde önemli bir avantajı vardı: o da zaman. Lombardiya’daki olaylardan ders almak için birkaç haftası vardı. 21 Mart hafta sonu, neredeyse bir günden diğerine hastalar Büyük Paris Bölgesi’ndeki hastanelere akmaya başladığında, mevcut yoğun bakım ünitesi yataklarının sayısı bir önceki hafta 1400’den 2.000’e yükselmişti. Ayrıca, iki yıl önce, büyük bir terör saldırısının simülasyonunda, Fransa, yaralıların taşınması için yüksek hızlı bir TGV treninin kullanımını test etmişti. COVID salgınının zirvesinde, 500’den fazla hasta Alsace ve Büyük Paris bölgesi gibi salgınin yoğun noktalardan daha az COVID-19 vakası olan bölgelere tahliye edildi. Hastaları Güneybatı’daki Brittany ve Bordeaux bölgesine, Paris’ten 600 km ve Mulhouse’dan 1000 km uzağa taşıyan özel olarak uyarlanmış yüksek hızlı trenler ve uçaklar kullanıldı. Yoğun bakım yatakları Fransız yönetiminin büyük bir lojistik başarıydı.

İyi virologlar, büyük laboratuvar ağı, aile hekimleri (Almanya)

Almanya’nın ölüm oranı diğer ülkelere göre daha düşük. Bu farklılığın ana nedeninin basitçe test etmek olduğu varsayılmaktadır. Diğer ülkeler şiddetli hastalığı olan yaşlı hastalarda sınırlı sayıda test yürütürken, Almanya daha genç insanlarda daha hafif vakaları içeren daha çok test yapıyordu (Stafford 2020). Semptomları olmayan veya hafif semptomları olan ne kadar çok insan test edip izole ederseniz, ölüm oranı ve enfeksiyonun yayılması o kadar düşük olur. Ayrıca, Almanya’nın halk sağlığı sisteminde SARS-CoV-2 testi, diğer birçok ülkede olduğu gibi merkezi bir laboratuvarla sınırlı değildir, ancak ülke çapındaki kalite kontrollü laboratuvarlarda yapılabilir. Ocak ayı sonunda Berlin Charité’deki (Corman 2020) Drosten grubu tarafından geliştirilen güvenilir PCR yöntemleri sayesinde, birkaç hafta içinde toplam kapasite haftada yarım milyon PCR testine ulaştı. Aynı düşük ölüm oranı, yüksek test oranlarına sahip başka bir ülke olan Güney Kore’de de görülüyor.

Son olarak, Almanya’daki düşük ölüm oranının bir diğer önemli nedeni yaş dağılımı olabilir. Salgının ilk haftalarında, çoğu insan karnaval seansları veya kayak tatilleri sırasında enfekte oldu. Çoğunluğu 50 yaşın altındaydı. Bu yaş grubundaki ölüm oranı, yaşlılara göre belirgin şekilde daha düşüktür. Bu birinci dalga ayırt edici özelliklerinin bir sonucu olarak, COVID’nin vaka ölüm oranı (CFR), İtalya ve Hollanda’da % 9,3 ve% 7,4 gibi yüksek CFR’lere kıyasla Almanya’da% 0,7 idi. sırasıyla (Sudharsanan 2020, Fisman 2020). Vakaların yaş dağılımı, ülkeler arasında SARS-CoV-2 vakalarının varyasyonunun% 66’sını açıklayabilir (Sudharsanan 2020).

Sürü bağışıklığı? Henüz değil! (İsveç)

İsveç, SARS-CoV-2’nin bulaşmasını engellemek için bireysel sosyal mesafeyi ve diğer koruyucu önlemleri benimsemek için nüfusa güvenerek hiçbir zaman gerçekten bir tecrit uygulamadı. Bunun maliyetinin ekonomik olarak yüksek olacağını düşündü (Habib 2020). Ekim 2020’de İsveç, Norveç’ten 10 kat, Danimarka’dan beş kat daha yüksek ölüm oranına sahip oldu ve ölümlerin çoğu bakım evlerinde ve göçmen topluluklarının bulundugu yerlerde meydana geldi. Daha da kötüsü, İsveç, ekonomik performansı Avrupa’nın geri kalanındaki ülkelerle benzer bir oranda daraldığı için kısıtlamama yaklaşımından ekonomik olarak yararlanamadı (Financial Times, 10 Mayıs 2020).

Sonbahar ve kış, İsveç ile Norveç ve Danimarka arasındaki ölüm farkını azaltacak mı? İsveç ilkbaharda birçok ölümü kabul ettikten sonra gelecekte daha azını görecek mi? Erken ölenler daha sonra görülen ölümlerin sayısını azaltacak mı? Topluluk bağışıklığı düzeyi (hala düşük!) Kışın salgını yavaşlatmaya yardımcı olacak mı? Her halükarda, cep telefonu verilerinin değerlendirmeleri, İsveçlilerin yaz boyunca, örneğin Norveçliler veya Danimarkalılara göre çok daha az seyahat ettiğini, dolayısıyla yaz tatili sıcak noktalarından daha az virüs bulaşmış olabileceğini göstermektedir. Sürü bağışıklığının ayrıntılı bir tartışması için Randolph 2020’ye bakınız.

Ertenmiş başlangıç, ardından büyük etki (Güney Amerika)

Latin Amerika’daki ilk COVID-19 vakası 26 Şubat’ta Brezilya’da bildirildi ve Nisan ayı başlarında tüm ülkeler en az bir ithal vaka bildirdiler. Bununla birlikte, 2020’nin ilk aylarında, Güney Amerika’da vaka sayısı Avrupa veya Asya’ya kıyasla nispeten düşüktü (Haider 2020). Nitekim, yerel salgınlar Avrupa’dakinden yaklaşık 4 hafta sonra başladı (bkz. www.worldometers.info/coronavirus). Bununla birlikte, DSÖ’ye göre Güney Amerika’nın koronavirüs pandemisinin merkez üssü haline geldiği Mayıs ayı boyunca salgın hızlanmasından sonra olduğundan sonra açıklandı. Eylül ayında, dünya nüfusunun yaklaşık % 8’ine ev sahipliği yapan Latin Amerika, doğrulanmış tüm COVID-19 vakalarının dörtte birinden fazlasını ve  COVID ile ilgili tüm ölümlerin neredeyse üçte birini oluşturdu. Bununla birlikte, ülkeler arasında büyük farklılıklar görüldü, Brezilya ve Meksika dünyadaki en kötü salgınlardan bazılarına sahipken, Uruguay enfeksiyon oranları Asya veya Avrupa’daki en iyi performans gösteren ülkelerle karşılaştırılabilir düzeydedir (Taylor 2020). Marcos Espinal ve DSÖ meslektaşlarına göre, Latin Amerika’da bu salgının yönetilmesini zorlaştıran birkaç faktör var: eşitsizlik, büyük şehirleri çevreleyen yoksulluk kuşakları, kayıt dışı ekonomiler ve zor erişim alanları. Her yerde olduğu gibi burada da liderlik ve sağlam halk sağlığı politikaları bir fark yarattı. Hem Brezilya hem de Meksika cumhurbaşkanları, COVID-19 tehdidini küçümsedikleri, yayılmasını yavaşlatmak için harekete geçmedikleri ve alternatif etkisiz koruma yöntemleri önerdikleri (örneğin, yüz maskeleri yerine geleneksel eşarplar (?) için geç kaldılar. Bununla birlikte, diğer ülkeler enfeksiyonları düşük tutmayı başararak çok daha iyi performans gösterdi. Örneğin, Küba ve Kosta Rika sıkı testler, tecrit ve karantina önlemleri uyguladı. Şimdiye kadarki en başarılı ülke, etkili bir test, temas takibi, izolasyon ve karantina karışımına rağmen, genel kısıtlamalar olmadan enfeksiyon oranlarını çok düşük tutmayı başaran Uruguay oldu. Başkan basitçe, insanlara kendi iyilikleri ve vatandaşların iyiliği için evde kalmalarını istedi (Taylor 2020).

Muhteşem izolasyon (Yeni Zelanda, Avustralya)

Avustralya, Yeni Zelanda, Fransız Polinezyası, Fiji, Yeni Kaledonya ve Papua Yeni Gine ve Okyanusya dünyanın en az etkilenen bölgeleri arasında. Coğrafi olarak izole edilmiş adalar veya ada devletleri, eleme denemeleri için ideal adaylar olmalıdır. Bununla birlikte, kendisini eleme sonrası aşamada gören ve kamusal yaşamın neredeyse normale döndüğü (Baker 2020) Yeni Zelanda bile, Ağustos 2020’de yeni vakalar keşfedildiğinde aniden COVID-19 gerçekliğine geri döndü.

Avustralya’da, bulaşma başlangıçta yerel olarak edinilen vakaların yarısından fazlasını oluşturan, iade edilen uluslararası gezginler tarafından çoklu SARS-CoV-2 ithalatı ile yönlendirildi (Seemann 2020). Bununla birlikte, 20 Haziran’da Victoria Eyaleti, 20.000’den fazla vaka ve 800 ölümle sonuçlanan büyük bir salgına ve eyalette katı kısıtlama önlemlerinin dayatılmasına neden olan, karantina önlemlerinin gevşek uygulanmasının ardından, ve Melbourne’da bir gece sokağa çıkma yasağının ardından toplumdan bulaşan vakalarda bir artış bildirdi.. Kısıtlamaların hafifletilmesi, yeni vaka sayısındaki büyük düşüşün ardından Eylül ayı ortasında başladı.

Hem Avustralya hem de Yeni Zelanda, bir COVID-19 eliminasyonu stratejisi, yani ülkede sürekli endemik topluluk bulaşmasının yokluğu üzerinde düşünmüştür. Son salgınlar, bu stratejinin salgını ortadan kaldırmanın makul bir hedef olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi (Hewyood 2020). Herhangi bir bulaşıcı hastalığın ortadan kaldırılması, güçlü halk sağlığı önlemleri ve önemli kaynaklar gerektiren iddialı bir hedeftir. Prensip olarak, üç aydan az olmayan bir sıfır durum senaryosu, bir eyalet veya ülkenin SARS-CoV-2’siz olduğunu ilan etmenin koşulu olacaktır. Daha sonra, virüs dünya çapında yayılmaya devam ettiği için, uzun bir süre boyunca sıkı seyahat ve sınır kısıtlamaları ve karantina önlemleri uygulanmalıdır. Görünüşe göre Yeni Zelanda ve Avustralya’ya uluslararası seyahatleri bir süre daha yasaklanmaya devam edebilir.

Afrika: Bilinmeyen (?) Sonuç

SARS-CoV-2’nin aktarılabilirliğinin, önemli sağlık ekipmanlarının ve tesislerinin kıtlığı ve yaygın vaka izolasyonunun (Wells 2020) uygulanmasının zorlukları ile birleştiğinde, COVID-19’un Afrika ülkeleri üzerinde yıkıcı bir etkisine yol açması gerekiyordu. Bu tahminler gerçekleşmedi. (Bölgeye odaklanmak için, Rusya’sız Avrupa’nın kabaca 6 milyon km2’lik bir yüzeye sahip olduğunu ve Afrika’nın 30 milyon km2’lik bir yüzeye sahip olduğunu unutmayın. Bu, Afrika’daki ülkelerin COVID-19 ile ilişkili yük ve sonuçların Afrika’da önemli farklılıklar gösterdiğini kendi başına açıklamalıdır. [Twahirwa 2020]. “Tek” Afrika yok.) Raporlamadaki bölgesel zorluklar nedeniyle, gönüllü olsun ya da olmasın, bazı resmi rakamlar kesinlikle eksik tahminlerdir. Kano, Nijerya gibi bazı şehirlerde büyük salgınlar halihazırda başlamış olabilir. New York Times, 17 Mayıs’ta “o kadar çok doktor ve hemşire SARS-CoV-2 ile enfekte oldu ki şu anda çok az hastane hasta kabul ediyor”. Mezarlar fazla mesai yapıyor, diye bahsetti. Aynı rapora göre, Somali’nin Mogadişu kentinde yetkililer, cenazelerin üç katına çıktığını söylediler. Tanzanya’da, ABD büyükelçiliği ülkedeki COVID-19 vakalarının “katlanarak büyüme” riski konusunda uyarayak hastanelerin “ezildiğini” ekledi (The Guardian, 19 Mayıs). Ancak Afrika’da COVID-19 patlaması olmadı. Bir “Afrika istisnası” olduğunu varsaymanın zamanı geldi mi? Muhtemelen söylemek için çok erken ama demografik bilgiler, farkı kısmen açıklayabilir. Örneğin Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Malawi’de, nüfusun yalnızca % 2-3’ü 65 yaşın üzerindedir (Kalk 2020), bunun aksine % 20,5 ile Avrupa veya % 26 ile Lombardiya tam tersine. 65 yaşındaki SARS-CoV-2 ile enfekte bireylerin COVID-19’dan ölme olasılığı 25 yaşındaki birine göre 100 kat daha fazlaysa, iki farklı salgın beklemeliyiz. Basitçe, yaş piramidi fark yaratabilir.

SARS-CoV-2 salgını: Geçmiş ve Gelecek

Pandeminin doğal seyri

COVID-19 salgını, Çin’in Hubei eyaletindeki Wuhan’da başladı ve 30 gün içinde Hubei’den Çin anakarasının geri kalanına, komşu ülkelere (özellikle Güney Kore, Hong Kong ve Singapur) ve batıdan İran ve Avrupa’ya ve sonra Amerika’ya yayıldı. İlk büyük salgınlar kışların soğuk olduğu bölgelerde (Wuhan, İran, Kuzey İtalya, Fransa’da Alsace bölgesi) meydana geldi.

Elli yıl önce, COVID-19 salgınının seyri, daha yavaş küresel yayılma ile farklı olurdu, ancak sınırlı teşhis ve tedavi kapasiteleri nedeniyle yüksek yük ve ülke çapında kısıtlama seçeneği yoktur (ayrıca bkz. 1957’de grip salgınları raporu ve 1968: Honigsbaum 2020). Bir (tartışmalı) simülasyona göre, müdahalelerin yokluğunda ve yaklaşık % 0,5 ölüm oranıyla, müdahaleler olmadan COVID-19 ilk yıl boyunca 7,0 milyar enfeksiyon ve 40 milyon ölümle sonuçlanacaktı (Patrick 2020). Mortalitedeki zirve (günlük ölümler), yerel salgınların başlamasından yaklaşık 3 ay sonra gözlemlenmiş olacaktı. Başka bir model, ABD nüfusunun % 80’inin (yaklaşık 260 milyon kişi) hastalığa yakalanacağını tahmin ediyordu. Bunlardan 2.2 milyon Amerikalı ölecekti, 70 yaşın üzerindekilerin % 4 ila % 8’i dahil (Ferguson 2020). Yalnızca Almanya’da SARS-CoV-2 salgınınından  730.000 ölüm, Fransa, İtalya, İspanya ve Birleşik Krallık’ta (Barbarossa 2020) ise 500.000 ölümle sonuçlanabilirdi.

2020 Kısıtlamaları

Neyse ki, şimdilik dünya serbestçe dolaşan SARS-CoV-2’den kurtuldu. İnsanlık iklimi değiştirebiliyorsa, pandeminin seyrini neden değiştirmesin? Ekonomistler, işsizliğin 1930’larda Büyük Buhran sırasında ulaşılan seviyeleri aşabileceği konusunda uyardılarsa da, ilk başta, neredeyse tüm hükümetler, büyük bir ekonomik durgunluktan kaçınmaktan daha önemli olarak yüz binlerce hayatı kurtarmayı düşünüyordu. İlk olarak Çin’de, altı hafta sonra İtalya’da ve bir hafta sonra çoğu Batı Avrupa ülkesinde, daha yakın zamanda ABD’de ve dünyanın birçok başka ülkesinde, benzeri görülmemiş devasa boyut deneyleri başladı: tüm bölgelerin veya bütününde olan ulus kısıtlamaları. Nisan ayının ilk haftasında, dünya çapında 4 milyar insan bir tür kısıtlama altındaydı – bu dünya nüfusunun yarısından fazlası. Avrupa’daki kısıtlamalar genellikle Çin’dekinden daha az katıydı ve gerekçelendirildiğinde temel hizmetlerin ve endüstrilerin devamına ve insanların dolaşımına izin verdi. İnsanlar, ABD’de bile zorunlu evde kalma emirlerine genellikle uyuyordu. Mobil cihazlardan alınan konum verilerine göre, ABD eyaletlerinin % 97,6’sı medyan nüfus hareketinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir (Moreland 2020). Kısıtlamalar genellikle çok iyi kabul edildi. 5–12 Mayıs 2020 haftasında, New York City ve Los Angeles’ta 2402 yetişkin arasında yapılan bir anket, evde kalma emirleri ve zorunlu olmayan iş kapatmaları ve COVID-19 azaltımına yüksek derecede bağlılık konusunda yaygın destek buldu (Czeisler 2020). New York City’de SARS-CoV-2 yaygınlığı, 22 Mart ile 3 Mayıs 2020 arasında ilçeler arasında önemli ölçüde değişiklik gösterdi (örneğin, Manhattan: % 11,3; Güney Queens:% 26,0). Yaygınlıktaki bu farklılıklar, ilçeler arasında işe gidip gelme tarzı hareketliliğin öncelerine göre azalmalarıyla ilişkilendirildi. Yaygınlık, ilçede sabah hareketlerinde ve ilçeye akşam hareketlerinde en büyük azalmanın görüldüğü ilçelerde en düşük seviyedeydi (Kissler 2020). Kısıtlamalar de salgını yavaşlatmada başarılı oldu. Bir araştırmaya göre, Avrupa’da 12 ila 15 milyon kişi 4 Mayıs’a kadar SARS-CoV-2 ile enfekte olmuştu ve bu, nüfusun % 3,2 ila% 4,0’ünü temsil ediyordu (Flaxman Haziran 2020). Enfekte olan toplam nüfusun tahmini yüzdeleri Avusturya% 0,76, Belçika% 8,0, Danimarka% 1,0, Fransa% 3,4, Almanya% 0,85, İtalya% 4,6, Norveç% 0,46’dır. İspanya% 5,5, İsveç% 3,7, İsviçre% 1,9 ve İngiltere% 5,1. Güney Amerika’da kısıtlamalar da başarılı oldu, ancak en zenginler COVID’den ölme ile daha az zengin olanlar ise COVID yada açlıktan ölme riski arasında seçim yapmak zorunda kaldılar. Afrika’da gerçek bir salgın yok, Amerika’da hiç bitmeyen bir dalga ve şimdi Avrupa’da ikinci bir dalga. En kötüsü henüz gelmemiş olabilir (The Lancet 2020), daha fazla insan ölüyor ve her ölümde bir büyükanne, ebeveyn, kardeş, eş veya çocuk için 10 kişi yas tutuyor (Verdery 2020). Kış SARS-CoV-2 salgını, 1918 grip salgını (Horton 2020) senaryosunu izleyecek mi?

Marsilya’yı da içine alan Fransız Bouches-du-Rhône bölümünde, ikinci dalganın ilk işaretleri 13 Temmuz’da atık suda tespit edildi[1]. Üç hafta sonra, yeni SARS-CoV-2 enfeksiyonlarında kısıtlamalar sonrası ilk artış 20-29 yaş arası genç yetişkinlerde görüldü ve birkaç hafta sonra enfeksiyon oranları ileri yaş gruplarında arttı. İspanya (NCOMG 2020), İsviçre (bkz.Şekil 1) ve diğer Avrupa ülkelerinde ikinci dalga, 2020 yazında barlar, restoranlar, diskolar veya kulüpler gibi eğlence mekanlarında genç yetişkinler arasında bulaşma ile eşit derecede tetiklenmiş görünüyordu.

 

 

 

 

Şekil 1. İsviçre’de yaş grubuna göre haftalık pozitif SARS-CoV-2 testleri (3 Ağustos – 5 Ekim) Kaynak: SRF, So entwickeln sich die Corona-Zahlen in der Schweiz (https://www.srf.ch/news / schweiz / coronavirus-so-entwickeln-sich-die-corona-zahlen-in-der-schweiz; erişim tarihi 12 Ekim 2020).

 

Kısaca tartışalım

  • Salgının ölçülmesi
  • Sürü bağışıklığı: Henüz değil
  • Aşılar: Sabırlı olun
  • “Değişkenlik” – Yılın bulunması?
  • Koruma: Risk altındaki insanlar
  • Önleme: Test etme, izleme, izole etme
  • Sokağa çıkma yasakları

Salgını ölçmek

Mevcut ikinci Avrupa dalgasında, yeni teşhis edilmiş SARS-CoV-2 vakalarının sayısı ve PCR testlerinin pozitif oranı, ulusal salgınların evrimi için kesinlikle yararlı belirteçlerdir; ancak, hastaneye yatış sayısı ve en önemlisi yoğun bakım ünitelerine (YBÜ) yeni yatışların sayısı ve ölümler, hastalık yükü açısından çok önemli rakamlardır (Şekil 2 ve 3).

Tüm bu belirteçlerin sınırlamaları olduğunu unutmayın. Örneğin, belirlenen pozitif vakaların sayısı, gerçekleştirilen testlerin sayısı ve test stratejileri ile ilgilidir. Hastaneye kabullerin de sınırlamaları vardır (hastaneye kabul kriterleri bir yerden başka bir yere değişebilir ve zamanla değiştirilebilir) ve örneğin kaliteli evde bakımın mevcudiyetinden veya aşırı yüklü bir sağlık sisteminin çöküşünden etkilenebilir. Ek olarak, birçok hükümet kamuya açık bir şekilde günlük hastaneye kabul ve taburcu sayısını sağlamamaktadır (Garcia-Basteiro 2020).

Politikacılar, yerel salgınları öngörürken en kötüsüne, en azından 2021 baharına kadar hazırlanmalıdır. Bu ikinci enfeksiyon dalgasının önemli bir özelliği, daha önceki, daha yerel salgınların (örneğin, kuzey İtalya, Madrid, İspanya, Fransa veya Mulhouse) aksine yaygın doğasıdır. Daha kalabalık ve daha iyi bağlantılı belediyeler genellikle SARS-CoV-2 salgınından daha az nüfuslu belediyelere oranla salgının sonraki bir aşamasında erken etkilendiler (de Souza 2020). Ancak, “normal” yayılmanın yeniden başlamasına yol açan hafifletme önlemlerinin gevşetilmesi, başlangıçta birkaç olumsuz etkiye sahip gibi görünebilir, haftalar veya aylar sonra ölümcül salgınlara yol açabilir (Thomas 2020). Halk sağlığı mesajlarının, hastalığın ilerlemesindeki belirgin durgunlukların mutlaka tehdidin azaldığına dair göstergeler olmadığını ve geçmiş salgınlar tarafından “aşılan” alanların herhangi bir zamanda etkilenebileceğini vurgulaması gerekebilir.

Sürü bağışıklığı: Henüz değil

Aptal bir siyasetçinin daha geniş bir kitleye tanıttığı sürü dokunulmazlığı, uzun süre gündemde olmayabilir. Dolaylı koruma, topluluk bağışıklığı veya topluluk koruması olarak da bilinen sürü bağışıklığı, bir popülasyonda yeterince büyük oranda bağışık birey bulunduğunda, duyarlı bireylerin bir enfeksiyona karşı korunmasını ifade eder (Omer 2020). Şimdilik, tek bir ülke bile sürü dokunulmazlığına ulaşmaya yakın değil. Wuhan gibi geçmiş tepe noktalarda bile, SARS-CoV-2 IgG pozitifliği, izin için başvuran 1021 kişi arasında % 9,6 idi (SARS ‐ CoV ‐ 2 nükleik asit testinin negatif olması gerekiyordu) (Wu X 2020). Bir Fransız çalışması, Fransa’da 2,8 milyon veya % 4,4 (aralık: 2,8–7,2) enfeksiyon prevalansını öngörmüştür. Los Angeles’ta, antikorların prevalansı % 4.65 idi (Sood 2020). (Ve bu düşük sayı bile önyargılı olabilir çünkü semptomatik kişilerin katılma olasılığı daha yüksek olabilir.) İspanya’da ülke çapında yapılan bir koronavirüs antikor çalışması, nüfusun yaklaşık % 5’inin virüse yakalandığını gösterdi. Bu enfeksiyon oranları, SARS-CoV-2 salgınının ikinci dalgasından kaçınmak için açıkça yetersizdir (Salje 2020). Hastane kapasitesi ezici bir kapasite olmaksızın sürü bağışıklığına ulaşmak, çok sayıda zayıf tanımlanmış kuvvetlerin beklenmedik şekilde dengelenmesini gerektirecektir (Brett 2020).

Aşılar: Sabırlı olun

Politikacılar ve uzmanlar gibi bazı aptallar, 2020 yılına girmeden iki ay önce etkili ve güvenli aşıları duyurdular. Gerçekte, bu tür kapsamlı test edilmiş aşıların ilk aşı gruplarındaki etkisi (yani sağlık çalışanları) 2021 yılının sonunda görülebilecektir ve hiçkimse bu tarihden önce aşıların kayda değer bir etkisinin olabileceğini beklememelidir. Bu arada, insanların sabırlı olmaları ve alternatif koruma yolları aramaları gerekecek.

“Variolation” – Yılın buluşu?

SARS-CoV-2 inoculum azaltılması sadece enfeksiyon riskini azaltabileceğinin yanı sıra, asemptomatik vakalarda immün bağışıklığı kazanılmasınada yardımcı olabilir. Bu tavsiye (Bielecki 2020) daha sonra  (Ghandi 2020; ayrıca Rasmussen 2020, Brosseau 2020’nin makalesine yapılan yorumlara bakınız): geliştirildi; şayet yüz maskeleri virak inoculum azalmasında yardımcı oluyorsa, evrensel yüz maskelerinin kullanılması yeni enfeksiyonların büyük bir oranda asemptomatik olarak adlandırılması anlamına gelebilir. Eğer evrensel yüz maskeleri kullanımı varyasyon olayını kanıtlayabilirse, gelecekde yüz maskelerinin daha sık ve tavizsiz kullanım zorunluluğu tartışılabilir.

Risk altındaki insanları korumak

Örneğin yaşlılar ve sağlık çalışanları (Nguyen 2020) gibi SARS-CoV-2 enfeksiyonu riski yüksek olanları korumak, önümüzdeki aylarda en yüksek öncelik olmaya devam edecek. Belirli nüfus grupları da daha yüksek risk altında olabilir. İngiltere ve ABD’de, Siyahi, Asyalı ve azınlık etnik sağlık çalışanları, Hispanik olmayanlara ve beyazlara kıyasla, en az beş kat daha yüksek SARS-CoV-2 enfeksiyonu riski altındadırlar (!). En yoksul ve savunmasız bölgelerde enfeksiyon oranı da daha yüksektir, bu nedenle mevcut eşitsizliklerinden bahsedilmelidir (Grasso 2020: Zenginlerin COVID’si, yoksulların COVID’si).

396 hamile New York City sakini üzerinde yapılan kesitsel bir çalışmada, geniş hane üyeliği, hane halkı kalabalıklığı ve düşük sosyoekonomik durum, 2-3 kat daha yüksek enfeksiyon riski ile ilişkilendirildi (Emeruwa 2020). Kızılderili ve Alaska Yerlisi (AI /AN) kişilerin de COVID-19 salgınından orantısız bir şekilde etkilendiği görülmektedir. Bir çalışmada, AI/AN bireyleri arasındaki genel COVID-19 insidansı beyaz kişiler arasından 3,5 kat daha fazladır (100.000 beyaz popülasyonda 169’a kıyasla 100.000 AI/AN nüfusu başına 594) (Hatcher 2020).

Önleme: Test etme, izleme, izole etme

Enfekte kişilerin taranması, vaka incelemesi, temas takibi ve izolasyonu, topluma içindeki tespit açısından çok önemlidir. 11 ABD akademik tıp merkezindeki ayakta ve yatan hasta ortamlarında pozitif RT-PCR’si olan ≥ 18 yaşındaki 350 yetişkinden oluşan rastgele bir örneklemde, yalnızca % 46’sınin COVID-19’lu biriyle yakın temasdan kaynaklandığı ve çoğunlukla bunların bir aile üyesi (% 45) veya bir iş arkadaşı (% 34) oldugu tespit edildi (Tenforde 2020). Testleri yapmak zor olsada (Clapham 2020), SARS-CoV-2 için ne kadar çok kişi test ederseniz, o kadar iyidir. Dünya çapında kesitsel bir çalışmada (Liang LL 2020), COVID-19 mortalite oranı

  • 100 kişi başına test sayısı
  • Devlet etkinlik puanı
  • Hastane yatak sayısı ile olumsuz ilişkilendirilirken
  • 65 yaş ve üstü nüfusun oranı
  • Ulaşım altyapısı düşük kalite puanı pozitif olarak ilişkilendirilmiştir.

Test, SARS-CoV-2 iletiminin ABD’ye ilk yayılması sırasında kapsamını değerlendirmede önemli bir sınırlayıcı faktördü (Perkins 2020). Ulusal bir acil durum ilan edildikten sonra, ABD’de yerel olarak edinilmiş semptomatik enfeksiyonların % 10’undan daha azı bir ay içinde tespit edildi. Salgının kritik bir aşamasında sürveyanstaki bu boşluk, Mart ayı başlarında büyük, tespit edilmemiş bir enfeksiyon rezervuarıyla sonuçlandı. Diğer ülkeler daha iyi bir iş çıkardılar. Wuhan şehrinde (14 Mayıs – 1 Haziran 2020) gösterildiği gibi, tüm vatandaşlar için SARS-CoV-2’nin şehir çapında kitle nükleik asit testi mümkündür. Sonuçlar bazen yetersizdir ve SARS-CoV-2 için pozitif test yapan sadece 6 kişiyi (Huanan Deniz Ürünleri Pazarı çevresindeki 107.662 sakinin% 0,006’sı) ortaya çıkarır, ancak yeni başlayan bir salgını önleyebilir (Jingwen L 2020).

Sağlık departmanlarının agresif çabalarına rağmen, birçok COVID-19 hastasının temasları bildirmediğini ve birçok temasa ulaşılamadığını bilmek önemlidir (Lash 2020). Kuzey Carolina, ABD’deki personel üyeleri, Mecklenburg İlçesinde COVID-19’u olan 5514 (% 77) ve Randolph Bölgelerinde 584 (% 99) kişiyi araştırdı: COVID-19 insidansının yüksek olduğu dönemlerde, hastaların% 48 ve% 35’i temaslara ve temaslıların% 25 ve% 48’ine ulaşılamadı. İndeks hasta numunesinin toplanmasından temas bildirimine kadar medyan aralık 6 gündü. Bazı ülkeler açıkça diğerlerinden daha iyi toplu testlere hazırdır ve daha önce COVID içermeyen bir alanda (Vidal Liy 2020 + BBC) 12 vakanın tespit edilmesinden sonraki 5 gün içinde 9 milyon test gerçekleştirme kapasitesine sahiptir.

Sokağa çıkma yasakları

Kısıtlamalar etkili ancak korkutucu derecede maliyetlidir. İlkbahar kısıtlaması, çoğu ülkeye PIB’lerinin yaklaşık % 10’una mal oldu ve öngörülemeyen ekonomik, politik ve ayrıca sağlık sonuçları oldu; karşılığında, “eğriyi düzleştirme” ve seroprevalans oranlarını % 1 ile% 10 arasında düşük tutmayı başardılar. Genel kısıtlamalar kesinlikle gelecek için geçerli bir model değil. Sokağa çıkma yasakları hem ekonomik hem de sosyal açıdan daha az maliyetli bir alternatif olabilir mi? Fransız Guyanası’nda, denizaşırı bir départment, sokağa çıkma yasakları ve Haziran ve Temmuz 2020’de hedeflenen tecritlerin bir kombinasyonu, ve hastanelerin dolmasını önlemek için yeterliydi. Hafta içi sakinlere önce 11’de, daha sonra 9’da, daha sonra 19’da ve son olarak 17: 00’da evde kalmaları emredildi. Hafta sonları herkes saat . Cumartesi 13: 00’ten itibaren evde kalmak zorunda kaldı (Andronico 2020). Sokağa çıkma yasaklarının Fransız Guyanası dışındaki diğer alanlara başarılı bir şekilde uyarlanıp uyarlanamayacağı bilinmemektedir. Fransız Guyanası, ortalama yaşı 25 olan genç bir bölgedir ve enfeksiyondan sonra hastaneye yatma riski Fransa’nın sadece % 30’udur. Nüfusun yaklaşık % 20’si, Temmuz 2020’ye kadar SARS-CoV-2 ile enfekte olmuştu (Andronico 2020). Belçika ve Almanya’nın ardından Fransa, Paris’te ve birkaç büyük şehirde gece sokağa çıkma yasağını yeni uygulamaya koydu. Önümüzdeki altı ay içinde daha fazla sokağa çıkma yasağı emri görmeye hazır olun.

Görünüm

SARS-CoV-2 bizimle ne kadar kalacak? COVID-19 öncesi “normalleşme” ye dönmemiz ne kadar sürer? Fiziksel mesafe, gelişmiş test, karantina ve temas takibinin bir kombinasyonuna ne kadar süreyle ihtiyaç duyulacak? Önceki influenza pandemilerinden elde edilen tarihsel kanıtlar, pandemilerin ilk 2-5 yıl içinde popülasyon bağışıklığı arttıkça (doğal olarak veya aşılama yoluyla) dalgalanma eğiliminde olduğunu ve bunun SARS-CoV-2 için en olası yörünge olduğunu göstermektedir (Petersen 2020 ).  Aşıların bile 2022’den önce salgın üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmiyor. Bu arada, klasik enfeksiyon kontrol önlemleri, enfeksiyonların sayısını azaltmanın ve sağlık sistemlerinin bozulmasını önlemenin tek yolu olduğunu, bu da hastaları ve diğer hastalıkları – yaygın acil durumlarda ve ameliyatlarda, kanser tedavisi, kronik hastalıkları olan hastaların yönetiminde çok önem taşımaktadır.  2020 yazı, tecrit sonrası epidemik dinamiğin, daha ileri yaş gruplarına gençlerden hızlı bir şekilde bulaştığını göstermiştir. Ancak, “genç yetişkinler -> ebeveynler -> büyükanne ve büyükbabalar -> ölüm” formülü, Avrupa da ikinci dalgası için basit bir model olarak kullanılmayacaktır.

SARS-CoV-2, akla gelebilecek tüm yollarla topluluklara tanıtıldı. Bu nedenle davranışları tanımlamak, yerel kisitlama ve ekonomik zorluk riskini en aza indirebilmekten çok önemlidir. Yoğun SARS-CoV-2 topluluk iletimi durumlarında, önleme üçlüsü basittir:

  • İnsanların büyük toplantılarda birbirleriyle buluşmasını engelleyin.
  • Karşılaşmak ZORUNDA iseler, yüz maskesi takmalarını sağlayın.
  • Her durumda, enfekte olmuş veya bulaşıcı olduğundan şüphelenilen kişilerin diğer insanlarla buluşma süresini azaltın: mümkün olduğunca test edin, vakaları hızlı bir şekilde izole edin ve yakın temasları izleyin.

İletimin yüksek noktalarında, devam eden pandemiyi yavaşlatmak için kısıtlayıcı sosyal mesafe önlemlerinin yaygın testler ve temas takibi ile birleştirilmesi gerekecektir (Giordano 2020 + daha az gerçekçi, Peto 2020). İnsanlar, yiyecek ve barınak sağlamanın yanı sıra iş, okul ve üniversite faaliyetlerine devam etme gibi temel faaliyetlere odaklanmalıdır. Tüm ‘iş sonrası’ ve ‘okul öncesi’ aktiviteleri en aza indirilmelidir (akşam gezmeleri, gece hayatı yok). Bu tür sosyal yavaşlamalarda, insanların kendi iç merkezlerindeki “arkadaşlar ve aile ortamları” dışındaki insanlarla uzun süreli toplantılardan, özellikle de birçok farklı aileden oluşan insanları bir araya getiren sosyal olaylardan (evlilikler, cenazeler, dini etkinlikler) kaçınmaları gerekecektir. İç çekirdek “arkadaşlar ve aile ortamları” içinde bile, toplantılar bir avuç insanla sınırlandırılmalıdır. Ekonomik olarak sosyal bir yavaşlama, yabancılar, yabancılar veya sadece tanımayan insanların buluştuğu yerlerin geçici olarak kapatılması anlamına gelir: diskolar, eğlence parkları, barlar, restoranlar ve daha fazlası.

Yoğun SARS-CoV-2 topluluk iletimi durumunda, yabancılar temasa geçmemelidir. Koronavirüsler uzun bir yol kat etti (Weiss 2020) ve uzun süre bizimle kalacak. Çok sayıda soru var: Daha önce yaptığımız gibi ne zaman dünyada özgürce hareket edeceğiz? Hava trafiği 2024’e kadar mı yoksa daha sonra COVID-19 öncesi seviyelere mi dönecek? Dünyanın diğer tarafında değil, eve daha yakın yerlerde tatil planlamaya meyilli olacak mıyız? Yıllarca yüz maskesi mi takacağız? Dünyanın herhangi bir şehrinde yakın zamanda dans eden, bağıran ve içki içen yoğun insanlarla dolu bir gece hayatı etkinliği olacak mı? Kimse bilmiyor. Sadece yaşlı ve obez ülkelerin çok etkilendiğini ve genç ve zayıf ülkelerin nispeten kurtulduklarını biliyoruz. Fransızların tanımadığınız bir dünyada yaşama konusundaki isteksizliğini ifade etmek için son derece kesin bir formülü var: “Un monde de con!” Neyse ki, tarihin herhangi bir döneminden daha büyük, daha güçlü ve daha hızlı olan bilimsel bir topluluk sayesinde bu monde de con’dan çıkabileceğiz. (BTW, bilime şüpheyle yaklaşan siyasetçiler görevden alınsın mı? Evet, lütfen! Zamanı geldi!) Bugün itibarıyla bu salgının ne kadar kalıcı, ne kadar şiddetli ve ne kadar ölümcül olacağını bilmiyoruz. Hareket halindeyiz ve önümüzdeki aylarda ve yıllarda, esnek, dayanıklı ve yaratıcı olmamız, aylar önce kimsenin hayal bile edemeyeceği çözümler aramamız ve bulmamız gerekecek. Bilim bize çıkış yolunu gösterecektir. Beş yılı geleceği şimdiden görüyor olsaydık ve COVID-19’un hikayesini okuyabilseydik, gözlerimize inanmazdık.

 

Yeni Referanslar (5. Baskı)

Sonraki sayfalarda bir önceki baskıdan (Haziran-Ekim) bu yana yayınlanan yazılara kısa yorumlar eklenmektedir. Yorumlar https://covidreference.com/daily-science adresinden alınmıştır. En iyi makalelerin seçilmesinden sonra, bölümün ana hatlarına göre gruplanmış 5. baskıdaki yeni makaleleri bulabilirsiniz (sayfa 51). Referansların tam listesi 74. sayfadan başlar.

Önemli Makaleler

Liderlik boşluğu

NEJM Editors. Dying in a Leadership Vacuum. N Engl J Med 2020; 383:1479-1480. Full-text: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMe2029812

SARS-CoV-2 ve COVID-19 salgını bir liderlik sınavı haline geldi. Yeni bir patojenle savaşmak için iyi seçenekleri olmayan ülkeler, nasıl yanıt verecekleri konusunda zor seçimler yapmak zorunda kaldı. Amerika Birleşik Devletleri’nde, liderler bu testi geçemedi.

“Çiçek aşısı yapma”?

Bielecki M, Züst R, Siegrist D, et al. Social distancing alters the clinical course of COVID-19 in young adults: A comparative cohort study. Clin Inf Dis, June 29, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa889

Gandhi M, Rutherford GW. Facial Masking for Covid-19 — Potential for “Variolation” as We Await a Vaccine. NEJM September 8, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMp2026913

Viral SARS-CoV-2 inoculum un azaltılması yalnızca enfeksiyon olasılığını azaltmakla kalmaz, aynı zamanda bağışıklık oluştururken asemptomatik enfeksiyonu da destekleyebilir. Michel Bielecki ve ark. Haziran 2020’de (Bielecki 2020) daha sonra Monica Gandhi ve George W. Rutherford (Ghandi 2020) tarafından geliştirildi. Yüz maskeleme viral inoculum boyutunu azaltmaya yardımcı olabilirse, evrensel yüz maskeleme yeni enfeksiyonların daha büyük bir oranının asemptomatik olmasını sağlayabilir. Evrensel maskelemenin bir “çeşitlilik” (aşılama) biçimi olduğu kanıtlanabilirse, pandemi kontrolüne doğru dev bir sıçrama olur.

SARS-CoV-2 Avrupa ve Kuzey Amerika’da Ortaya Çıkışı

Worobey M, Pekar J, Larsen BB, et al. The emergence of SARS-CoV-2 in Europe and North America. Science 2020, published 10 September. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc8169

Kontrol altına almadaki erken başarılara rağmen, SARS-CoV-2 2020’nin ilk iki ayında hem Avrupa’da hem de Kuzey Amerika’da ciddi görülmeye başladı: önce Ocak ayının sonunda İtalya’da, ardından Şubat ayının başında Washington Eyaletinde ve ardından New York City’de yayılmalar başladı (Worobey 2020; ayrıca bkz. Şekil 6).

Brazilya

Candido DS, Claro M, de Jesus JG, et al. Evolution and epidemic spread of SARS-CoV-2 in Brazil. Science 23 Jul 2020:eabd2161. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abd2161

Yüzlerce genomun dizilenmesi, Brezilya’da 100’den fazla virüs girişinin uluslararasından kaynaklandığını gösterdi, ayrıca Brezilya vakalarının % 76’sının 22 Şubat ve 11 Mart 2020 (Candido 2020) arasında Avrupa’dan gelen üç sınıf şeklinde ülkeye girdiğini gösterdi.

 

Mumbai, Hindistan

Kolthur-Seetharam U, Shah D, Shastri J, Juneja S, Kang G, Malani A, Mohanan M, Lobo GN, Velhal G, Gomare M. SARS-CoV2 Serological Survey in Mumbai by NITI-BMC-TIFR.  Tata Institute of Fundamental Research (TIFR) 2020, published 29 June. Full-text: https://www.tifr.res.in/TSN/article/Mumbai-Serosurvey%20Technical%20report-NITI.pdf

Hindistan, Mumbai’de yapılan kesitsel bir araştırmada, Bombay’daki üç bölgede (‘servisler’ olarak adlandırılır) SARS-CoV-2 enfeksiyonunun prevalansı Chembur, Matunga ve Dahisar’ın gecekondu bölgelerinde yaklaşık % 57 idi ve yakın sorun olmayan gecekondu mahallelerinde bu oran %16 oldu (Kolthur-Seetharam 2020). Bu veriler doğrulanırsa, bazı Mumbai bölgeleri yakında sürü bağışıklığına ulaşacak ve COVID öncesi bir yaşam tarzına dönebilir. Dünyadaki pek çok ülke için bu, pandemik döneminin başlangıcından bu yana en iyi haber olacaktır.

 

Ön saf sağlık çalışanları: ABD

Self WH, Tenforde MW, Stubblefield WB, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2 Among Frontline Health Care Personnel in a Multistate Hospital Network — 13 Academic Medical Centers, April–June 2020. MMWR. Full-text: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6935e2

Pek çok vaka tespit edilemiyor gibi görünüyor: 1 Şubat 2020’den itibaren 13 ABD akademik tıp merkezinde COVID-19 hastalarına rutin olarak bakmış olan 3.248 sağlık çalışanı arasında, 194’ü (% 6) önceki SARS-CoV-2 enfeksiyonuna dair kanıtlara sahipti, ve genellikle topluluk kümülatif insidansı ile ilişkili olan konuma göre varyasyon belirlendi. SARS-CoV-2 antikorları olan 194 katılımcının 56’sı (% 29) önceki aylarda akut viral bir hastalıkla uyumlu herhangi bir semptomu hatırlamadı ve 133’ü (% 69) akut SARS’ı gösteren önceki bir pozitif test sonucuna sahip değildi. SARS-CoV-2 antikorlarının prevalansı, hastalara bakarken her zaman yüzünü örttüğünü bildiren personelde (% 6), yüz maskesi takmayanlara (% 9) göre daha düşüktü.

 

Ön saf sağlık çalışanları: Londra

Houlihan CF, Vora N, Byrne T, et al. Pandemic peak SARS-CoV-2 infection and seroconversion rates in London frontline health-care workers. Lancet July 09, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31484-7

Yüksek riskli yerlerde ön saf sağlık çalışanları (HCV) gerçekten yüksek risk altındadır. Londra’daki akut Ulusal Sağlık Hizmeti hastane güveninde yapılan ileriye dönük bir kohort çalışmasında, sağlık çalışanlarının % 25’i kayıt sırasında zaten seropozitifti (26 Mart – 8 Nisan) ve takip sürecinin ilk ayında % 20 daha seropozitif hale geldi (Houlihan 2020 ). Enfeksiyonların çoğu, Londra’da en fazla yeni vakanın görüldüğü hafta olan 30 Mart ile 5 Nisan arasında meydana geldi.

 

Okulların Açılışı

Cheng SY, Wang J, Shen AC, et al. How to Safely Reopen Colleges and Universities During COVID-19: Experiences From Taiwan. Ann Int Med 2020, Jul 2. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2927

Tayvan, okulların normal işlediği birkaç ülkeden biridir. Tayvan’daki Eğitim Bakanlığı öğrencilerin ve personelin güvenliğini sağlamak için – geleceğimiz? – aktif kampüs tabanlı tarama ve erişim kontrolü; okul tabanlı tarama ve karantina protokolleri; gerektiğinde öğrenci ve fakülte karantinası; idari ve sağlık merkezi personelinin seferber edilmesi; yurt ve kafeteryaların düzenlenmesi; ve kişisel hijyen, çevresel sanitasyon ve iç mekan havalandırma uygulamalarının güçlendirilmesi  gibi birçok çalışma yaptı (Cheng SY 2020). İç karartıcı (“un monde de con”), ancak muhtemelen gerekli şeylerdir.

 

İkinci Dalga

NCOMG. The national COVID-19 outbreak monitoring group. COVID-19 outbreaks in a transmission control scenario: challenges posed by social and leisure activities, and for workers in vulnerable conditions, Spain, early summer 2020. Eurosurveillance Volume 25, Issue 35, 03/Sep/2020. Full-text: https://www.eurosurveillance.org/content/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.35.2001545

İspanya’da tek hanehalkı salgınları hariç, Haziran ortasından 2 Ağustos’a kadar 673 salgın bildirildi (NCOMG 2020). Aktif salgınların % 55’inden fazlasının (303/551) ve aktif salgın vakalarının % 60’ından fazlasının (3.815 / 6.208) ortaya çıktığı iki ana ortam vardı: Birincisi, aile toplantıları veya özel partiler gibi sosyal ortamlar (112 salgın, 854 vaka) ardından barlar, restoranlar veya kulüpler gibi eğlence mekanlarıyla bağlantılı olanlar (34 salgın, 1.230’dan fazla vaka). İkinci olarak, başta meyve ve sebze sektöründeki işçiler (31 salgın ve yaklaşık 500 vaka) ve mezbahalar veya et işleme tesislerindeki işçiler (12 mola ve yaklaşık 360 vaka) olmak üzere mesleki ortamlar (tüm aktif salgınların% 20’sini temsil eder).

 

Zorlu yaban hayatı hastalığı gözetimi

Watsa M. Rigorous wildlife disease surveillance. Science 10 Jul 2020, 369: 145-147. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc0017

Yaban hayatı ticaretiyle ilişkili ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar (EID), mevcut hastalık izleme çabalarının en büyük karşılanmamış sorunu olmaya devam etmektedir. Hayvanlarla, hayvansal ürünlerle veya bunların hareketleriyle ilişkili patojen taramasına ilişkin uluslararası veya ulusal sözleşmelere acilen ihtiyaç vardır (Watsa 2020). Bilinen hastalık riskleri temelinde yaban hayatı ticaretini yönetmeye yönelik uluslararası kabul görmüş standartlar oluşturulmalıdır.

 

Diğer Makaleler

Giriş

McNeil Jr DG. A Viral Epidemic Splintering Into Deadly Pieces. The New York Times, 29 July 2020. Full-text: https://www.nytimes.com/2020/07/29/health/coronavirus-future-america.html

Meslek dışı basında yer alan bazı makaleler olağanüstü belgelerdir ve birkaçı COVID-19 hakkında yayınlanmış ve önceden yayınlanmış bilimsel makalelerin üçte ikisinden daha iyidir. Donald G. McNeil Jr. tarafından düşünülerek dile getirilen bu 4.000 kelimeyi okuyun Eğer şimdi okumuyorsanız, hafta sonu okuyun.

 

Adam D. A guide to R — the pandemic’s misunderstood metric. Nature News. 03 July 2020. Full-text: https://www.nature.com/articles/d41586-020-02009-w

Üreme numarası olan R’nin COVID-19’u yönetme konusunda bize neler söyleyip söyleyemeyeceğiyle ilgili güzel makale (Adam 2020). Politikacılar R’yi coşkuyla kucaklamış görünüyor, ancak R’ye bakmaktan çok vaka kümelerini izlemek ve insanları test etmek, temaslarını izlemek ve enfekte olanları izole etmek için kapsamlı sistemler kurmak çok daha önemli.

 

Yu X, Wei D, Chen Y, et al. Retrospective detection of SARS-CoV-2 in hospitalized patients with influenza-like illness. Emerging Microbes & Infections 2020, Full-text: https://doi.org/10.1080/22221751.2020.1785952

Çin’in Wuhan kentindeki salgından önce “gizli” SARS-CoV-2 iletimi yoktu. 1.271 nazofaringeal sürüntü örneğinde SARS-CoV-2 RNA için retrospektif bir taramada ve ayrıca grip hastası hastalardan toplanan 357 eşleştirilmiş serum örneğinde SARS-CoV-2’ye karşı IgM, IgG ve toplam antikor prevalansı- Şanghay Ruijin Hospital’de 1 Aralık 2018 ile 31 Mart 2020 arasındaki influenza hastalığı gibi araştırıldı, ve en erken COVID-19 vakasının başlangıç tarihi 25 Ocak’ olarak belirlendi (Yu X 2020).

 

Worobey M, Pekar J, Larsen BB, et al. The emergence of SARS-CoV-2 in Europe and North America. Science 2020, published 10 September. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc8169

Kontrol altına almadaki erken başarılara rağmen, SARS-CoV-2 2020’nin ilk iki ayında hem Avrupa’da hem de Kuzey Amerika’da etkili oldu: önce İtalya’da Ocak ayının sonunda, ardından Şubat ayının başında Washington Eyaletinde, ve ardından o ayın sonunda New York City yayılmaya başladı (Worobey 2020; ayrıca bkz. Şekil 6).

 

Dawood FS, Ricks P, Njie GJ, et al. Observations of the global epidemiology of COVID-19 from the prepandemic period using web-based surveillance: a cross-sectional analysis. Lancet Infect Dis 2020, published 29 July. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30581-8

Fatimah Dawood ve meslektaşları, SARS-CoV-2’nin küresel yayılımını ve COVID-19 vakalarının ve kümelerinin özelliklerini, DSÖ’nün COVID-19’u 11 Mart 2020’de pandemi olarak ilan etmesinden önce (yani, pre-pandemi) tanımlıyor. Resmi web sitelerinden, basın bültenlerinden, basın toplantısı dökümlerinden ve ulusal sağlık bakanlıklarının veya diğer devlet kurumlarının sosyal medya beslemelerinden COVID-19 vakalarını belirlediler. Çin, İtalya veya İran ile seyahat bağlantıları olan vakalar, etkilenen ülkelerden bildirilen ilk COVID-19 vakalarının neredeyse üçte ikisini oluşturuyordu (Dawood 2020). İlk vakalar arasında birçok hane halkı bulaşma kümesi vardı; ancak, mesleki veya topluluk ortamlarındaki kümeler daha büyük olma eğilimindeydi.

 

Deng X, Gu W,Federman S, et al. Genomic surveillance reveals multiple introductions of SARS-CoV-2 into Northern California. Science 08 Jun 2020. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abb9263

Erken genomik sürveyans, Kaliforniya’ya en az 7 farklı SARS-CoV-2 soyunun şifreli girişini ortaya çıkardı (Deng X 2020).

 

Candido DS, Claro M, de Jesus JG, et al. Evolution and epidemic spread of SARS-CoV-2 in Brazil. Science 23 Jul 2020:eabd2161. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abd2161

Yüzlerce genom dizilimi, Brezilya’da 100’den fazla uluslararası virüs girişinin ve Brazilya vakalarının % 76’sının 22 Şubat ve 11 Mart 2020 (Candido 2020) arasında Avrupa’da tanımlanan üç sınıfdan görüldüğünü gösterdi.

 

Seroprevalance

İtalya

Sabbadini LL, Romano MC, et al. [First results of the seroprevalence survey  about SARS-CoV-2] (Primi risultati  dell’indagine di sieroprevalenza  sul SARS-CoV-2). Italian Health Ministery and National Statistics Institute 2020, published 3 August. Full-text (Italian): https://www.istat.it/it/files//2020/08/ReportPrimiRisultatiIndagineSiero.pdf

İtalya Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan temsili bir araştırmaya göre (64.000 katılımcı), 25 Mayıs – 15 Temmuz (Sabbadini 2020) arasındaki çalışma döneminde 1,5 milyon kişi (nüfusun % 2,5’i) SARS-CoV-2 antikorlarına sahipti. Bu rakam şu anda bildirilen 250.000 vakadan daha yüksektir. Bu rakamlar doğruysa, İtalya’daki enfeksiyon ölüm oranı (IFR, tüm enfekte bireyler arasındaki ölüm oranı) % 2.3 (35.000 ölüm / 1.500.000 enfeksiyon) olacaktır. Bu, diğer Avrupa ülkelerinden daha yüksektir ve gelecekteki çalışmalarda ele alınması gerekmektedir.

Bassi F, Arbia G, Falorsi PD. Observed and estimated prevalence of Covid-19 in Italy: How to estimate the total cases from medical swabs data. Sci Total Environ. 2020 Oct 8:142799. PubMed: https://pubmed.gov/33066965. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.142799

İtalya’da Mayıs-Temmuz 2020 arasında yapılan ulusal bir anket (önceki makaleye bakın) ülke çapında % 2,5’lik bir seropozitiflik oranı bulundu (Sabbadini 2020). İçerdekiler bu rakamlara asla inanmadı ve İspanya veya Fransa’daki gibi % 5-10’luk bir seropozitiflik oranını tercih ettiler. Şimdi, Francesca Bassi ve meslektaşları tarafından İtalya’da COVID-19 yaygınlığının yeni bir tahminine sahibiz: % 9, neredeyse 6 milyon İtalyan’a karşılık geliyor.

Percivalle E, Cambiè G, Cassaniti I, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 specific neutralising antibodies in blood donors from the Lodi Red Zone in Lombardy, Italy, as at 06 April 2020. Euro Surveill. 2020 Jun;25(24):2001031. PubMed: https://pubmed.gov/32583766. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.24.2001031

İtalya’daki son derece etkilenen “Lodi Kırmızı Bölgesi” nde (Şubat 2020’de kapatılan 51.500 sakin dahil olmak üzere 169 km2’lik bir alan), 19-70 yaşları arasındaki 390 kan donöründen 91’inin (% 23) antikoru pozitif çıkmıştır (Percivalle 2020).

 

İspanya

Pollán M,  Pérez-Gómez B,  Pastor-Barriuso  R, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 in Spain (ENE-COVID): a nationwide, population-based seroepidemiological study. The Lancet 2020, July 06, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31483-5

İspanyol nüfusunun büyük çoğunluğu (% 95), sıcak nokta bölgelerinde bile seronegatiftir. Ülke çapında, temsili bir çalışmada, 61.075 katılımcı test edilmiştir. Seroprevalans, bakım noktası testine göre % 5.0 (% 95 CI 4.7-5.4) ve immunoassay ile % 4.6 (4.3-5.0) idi ve 10 yaşından küçük çocuklarda daha düşük seroprevalans (başlangıç noktasına göre <% 3.1) -bakım testi) (Pollán 2020) görülüyor. Madrid çevresinde daha yüksek yaygınlık (>% 10) ve kıyı bölgelerinde daha düşük (<% 3) ile yüksek coğrafi değişkenlik vardı.

 

Soriano V, Meiriño R, Corral O, Guallar MP. SARS-CoV-2 antibodies in adults in Madrid, Spain. Clin Infect Dis. 2020 Jun 16:ciaa769. PubMed: https://pubmed.gov/32544951. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa769

İlk SARS-CoV-2 dalgasının sert vurduğu bölgelerde bile (65.000 doğrulanmış vaka ve 10 Mayıs’a kadar 9.000 ölümle sonuçlanan Madrid bölgesi gibi), yetişkinlerin sadece kabaca % 11’inde SARS-CoV-2 antikoru vardı. 10 Mayıs’ta kısıtlamanın kaldırıldığı zaman (Soriano 2020).

 

Amerika Birleşik Devletleri

Ng DL, Goldgof GM, Shy BR, et al. SARS-CoV-2 seroprevalence and neutralizing activity in donor and patient blood. Nat Commun. 2020 Sep 17;11(1):4698. PubMed: https://pubmed.gov/32943630. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18468-8

Nisan 2020’de, SARS-CoV-2 seroprevalansı San Francisco Körfez Bölgesi’nde düşüktü (hastanede yatan 387 hastada % 0.26; 1.000 kan donöründe q% 0.1) (Ng DL 2020). Charles Y. Chiu, Dianna Ng ve meslektaşları ayrıca COVID-19 hastalarında immünoglobulin-G (IgG), immüno-globulin-M (IgM) ve in vitro nötralize edici antikor titrelerinin uzunlamasına dinamiklerini açıklar. Bu 3 test için serokonversiyona kadar geçen medyan süre 10.3-11.0 gün arasında değişmiştir. Yazarlar, SARS-CoV-2 anti-nükleokapsid protein IgG ve anti-spike IgM testlerinin kullanıldığı seropozitif sonuçların genellikle in vitro nötrleştirme kapasitesinin öngörüsü olduğuna dair kanıt sağlar.

Havers FP, Reed C, Lim T, et al. Seroprevalence of Antibodies to SARS-CoV-2 in 10 Sites in the United States, March 23-May 12, 2020. JAMA Intern Med. 2020 Jul 21. PubMed: https://pubmed.gov/32692365. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.4130

Kesitsel bir çalışmada, seropozitif kişilerin oranı San Francisco Körfezi bölgesinde % 1,0 (23-27 Nisan’da toplanmıştır) ile New York City’de % 6,9 (23 Mart-1 Nisan toplandı) arasında değişiyordu (Havers 2020) . SARS-CoV-2 enfeksiyonlarının tahmini sayısı, bildirilen vaka sayısının yaklaşık 10 katıdır.

Moscola J, Sembajwe G, Jarrett M, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 Antibodies in Health Care Personnel in the New York City Area. JAMA 2020, published 6 August. https://doi.org/10.1001/jama.2020.14765

Sağlık personelinin (HCP) SARS-CoV-2 enfeksiyonuna yüksek derecede maruz kalma riski vardır. New York’ta SARS-CoV-2’nin yaygınlığı 13.7 idi (test edilen 40.329 sağlık çalışanı içinden 5523’ü), bu da New York Eyaletinde rastgele test edilen yetişkinler arasındakine (% 14.0) benzerdi. (Moscola 2020).

 

Hindistan

Kolthur-Seetharam U, Shah D, Shastri J, Juneja S, Kang G, Malani A, Mohanan M, Lobo GN, Velhal G, Gomare M. SARS-CoV2 Serological Survey in Mumbai by NITI-BMC-TIFR.  Tata Institute of Fundamental Research (TIFR) 2020, published 29 June. Full-text: https://www.tifr.res.in/TSN/article/Mumbai-Serosurvey%20Technical%20report-NITI.pdf

Hindistan’ın Mumbai kentinde yapılan kesitsel bir araştırmada, SARS-CoV-2 enfeksiyonunun Mumbai’deki üç bölgede (‘servisler’ olarak adlandırılır) Chembur, Matunga ve Dahisar’ın gecekondu bölgelerinde yaklaşık % 57 ve gecekondu olmayanlar alanlarda %16’dır (Kolthur-Seetharam 2020). Bu veriler doğrulanırsa, bazı Mumbai bölgeleri yakında sürü bağışıklığına ulaşacak ve COVID öncesi bir yaşam tarzına dönebilir. Dünyadaki birçok ülke için bu, pandeminin başlangıcından bu yana en iyi haber olacaktı.

Fareo Adaları

Petersen MS, Strøm M, Christiansen DH, Fjallsbak JP, Eliasen EH, Johansen M, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2–specific antibodies, Faroe Islands. Emerg Infect Dis 2020 Nov. Published August 2020. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2611.202736

Yaklaşık 50.000 nüfuslu, Danimarka Krallığı içinde özerk bir bölge olan Faroe Adaları’nda, rastgele seçilen 1.075 katılımcıdan yalnızca 6’sı (% 0.6) SARS-CoV-2’ye (Petersen 2020) karşı antikorlar için seropozitif test yaptı. Şu anda, küçük adalar düşük seropozitiflik oranlarına sahip olma eğilimindedir.

Birleşik Krallıklar

Ward H, Atchison C, Whitaker M, et al. Antibody prevalence for SARS-CoV-2 following the peak of the pandemic in England: REACT2 study in 100,000 adults. Imperial College London 2020. Pre-print: https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/institute-of-global-health-innovation/Ward-et-al-120820.pdf

Haziran 2020’nin sonunda, tahmini 3,4 milyon kişi veya Birleşik Krallık nüfusunun% 6’sının biraz altında virüse karşı antikorlar vardı ve muhtemelen COVID-19’a sahipti. Londra en yüksek rakamlara (% 13) sahipken, Güney Batı en düşük seviyeye (% 3) sahipti (Ward 2020).

Siyah, Asyalı ve azınlık etnik (BAME) bireyler, beyaz insanlara kıyasla SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirme olasılıklarının iki ila üç katı arasındaydı. İlginç bir eğilim: 18-24 yaşları arasındaki gençler en yüksek oranlara sahipken (% 8), 65-74 yaşlarındaki yaşlı yetişkinlerin enfekte olma olasılığı en düşüktü (% 3).

 

Çin

Xu X, Sun J, Nie S, et al. Seroprevalence of immunoglobulin M and G antibodies against SARS-CoV-2 in China. Nat Med. 2020 Jun 5. PubMed: https://pubmed.gov/32504052. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41591-020-0949-6

2020 kış salgınının sonunda Wuhan’daki seropozitiflik (IgM ve IgG antikorları) düşüktü ve farklı alt kohortlarda (Xu X 2020) % 3,2 ile% 3,8 arasında değişiyordu.

 

İsviçre

Stringhini S, Wisniak A, Piumatti G, et al. The Lancet, June 11, 2020. Seroprevalence of anti-SARS-CoV-2 IgG antibodies in Geneva, Switzerland (SEROCoV-POP): a population-based study. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31304-0

Cenevre, İsviçre’de bir COVID-19 yoğun noktasıydı (yarım milyon kişide 2,5 aydan uzun 5000 vaka). Seroprevalans, önceki bir popülasyon temsili anketinden rastgele seçilen 2.766 katılımcı ve 5 yaş ve üzeri (Stringhini 2020) arasında rastgele seçilen 2.766 hane üyesi arasında arka arkaya beş haftalık sero-ankette yaklaşık % 5’ten yaklaşık % 11’e yükseldi (Stringhini 2020). Küçük çocuklar (5-9 yaş) ve yaşlı insanlar (≥ 65 yaş) diğer yaş gruplarına göre önemli ölçüde daha düşük seroprevalansa sahipti. Yazarlar, doğrulanan her COVID-19 vakası için 11 enfeksiyon olduğunu tahmin ediyor.

YOĞUN SARS-CoV-2 BULAŞMA NOKTALARI

Hastaneler

Nagano T, Arii J, Nishimura M, et al. Diligent medical activities of a publicly designated medical institution for infectious diseases pave the way for overcoming COVID-19: A positive message to people working at the cutting edge. Clin Infect Dis. 2020 May 31. PubMed: https://pubmed.gov/32474577. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa694

Bulaşıcı hastalıklara karşı standart önleyici tedbirler, tıbbi personelde SARS-CoV-2’ye maruz kalmayı önleyebilir. Japonya’daki bulaşıcı hastalıklar için büyük bir tıbbi kurum olan Hyogo Prefectural Kakogawa Tıp Merkezi’nde COVID-19 hastalarını tedavi etmek için çalışan 509 tıbbi personelden (hastanede yatan ortalama COVID-19 hasta sayısı 20 idi) hiçbirinde 1-8 Mayıs tarihlerinde SARS-CoV-2 IgG antikorları yoktu (Nagano 2020).

 

Callaghan AW, Chard AN, Arnold P, et al. Screening for SARS-CoV-2 Infection Within a Psychiatric Hospital and Considerations for Limiting Transmission Within Residential Psychiatric Facilities – Wyoming, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jul 3;69(26):825-829. PubMed: https://pubmed.gov/32614815. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6926a4

Genişletilmiş kabul taraması ve enfeksiyon önleme ve kontrol prosedürlerinin uygulanması, bir psikiyatri koğuşunda bile etkilidir (Callaghan 2020).

 

Rincón  A, Moreso F, López-Herradón A. The keys to control a coronavirus disease 2019 outbreak in a haemodialysis unit.  Clinical Kidney Journal, 13 July 2020. Full-text:  https://doi.org/10.1093/ckj/sfaa119

Barselona’daki bir hemodiyaliz ünitesinde, tedavi gören hastaların % 18’i enfekte oldu (Rincón 2020). SARS-CoV-2 enfeksiyonu için ana risk faktörleri, sağlık hizmetlerinin paylaşılması, bir huzurevinde yaşamak ve önceki 2 hafta içinde referans hastaneye kabul edilmekti.

Vahidy FS, Bernard DW, Boom ML, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 Infection Among Asymptomatic Health Care Workers in the Greater Houston, Texas, Area. JAMA Netw Open. 2020 Jul 1;3(7):e2016451. PubMed: https://pubmed.gov/32716512. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.16451

Klinik sağlık sektörü çalışanları arasında, COVID-19 birimlerinden % 5,4 ve COVID olmayan birimlerden % 0,6, SARS-CoV-2 (Vahidy 2020) için pozitif RT-PCR test sonuçlarına sahipti.

Uzun Süreli Bakım Merkezleri

Marossy A, Rakowicz S, Bhan A, et al. A study of universal SARS-CoV-2 RNA testing of residents and staff in a large group of care homes in South London. J Infect Dis. 2020 Sep 5:jiaa565. PubMed: https://pubmed.gov/32889532. Full-text: https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa565

Avrupa’daki en büyük bakım evi çalışmalarından birinde, Londra’nın Bromley ilçesindeki 37 bakımevinden 2.455 kişi, sakin ve personel semptomlara bakılmaksızın test edildi. Genel olarak, SARS-CoV-2 enfeksiyonunun nokta yaygınlığı, personelde (% 4.7) (Marossy 2020) olduğundan daha yüksek oranda (% 9.0) sakinlerde% 6.5 idi.

 

Fisman DN, Bogoch I, Lapointe-Shaw L, et al. Risk Factors Associated With Mortality Among Residents With Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Long-term Care Facilities in Ontario, Canada.  JAMA, published July 22, Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.15957

Hotspot LTCF. Kanada, Ontario’da yapılan bir çalışmada, ölüm oranı, benzer bir dönemde 69 yaşından büyük toplum içinde yaşayan yetişkinlerde görülenden 13 kat daha fazlaydı (Fisman 2020).

 

Graham NSN, Junghans C, McLaren R, et al. High rates of SARS-CoV-2 seropositivity in nursing home residents. J Infection August 26, 2020a. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.jinf.2020.08.040

Birleşik Krallık’taki bazı bakım evleri oldukça yüksek seropozitivite oranlarına ulaştı. Bir çalışmada, huzurevi sakinlerinin % 72’si anti-SARS-CoV-2 IgG antikoru pozitifti (Graham 2020). Seropozitiflik, komorbiditelerin varlığı ile ilişkili değildi.

 

ECDC Public Health Emergency Team, Danis K, Fonteneau L, et al. High impact of COVID-19 in long-term care facilities, suggestion for monitoring in the EU/EEA.  May 2020. Eurosurveillance, Volume 25, Issue 22, 04/Jun/2020 Article. Full-text: https://www.eurosurveillance.org/content/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.22.2000956

Uzun süreli bakım tesislerinde yaşayanlar, birçok Avrupa ülkesinde (ECDC 2020) tüm COVID-19 ölümlerinin % 30-60’ına katkıda bulunmaktadır. Gözetim ve enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleri çok önemlidir: kümeleri erken tespit edin, tesisler içinde ve arasında yayılmayı azaltın ve salgınların boyutunu ve şiddetini azaltın.

 

Graham N, Junghans C, Downes R, et al. SARS-CoV-2 infection, clinical features and outcome of COVID-19 in United Kingdom nursing homes. J Infect 2020b, Jun 3:S0163-4453(20)30348-0. PubMed: https://pubmed.gov/32504743. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.jinf.2020.05.073

Hotspot bakım evi. Londra’nın merkezindeki 4 huzurevinde 394 sakini ve 70 personeli içeren bir Birleşik Krallık araştırmasında, sakinlerin % 26’sı iki aylık bir süre içinde öldü (Graham 2020). Sistematik testler, sakinlerin % 40’ının SARS-CoV-2 için pozitif olduğunu belirledi ve bunların % 43’ü asemptomatikti ve % 18’i testten önceki iki hafta boyunca sadece atipik semptomlara sahipti. Bu, ölüme giden günlerde birçok sakin için de geçerliydi ve şiddetli COVID-19’da bile ateş ve öksürüğün yaygın olarak görülmediğini gösteriyordu. Asemptomatik personelin % 4’ü de pozitif çıktı.

 

Dora AV, Winnett A, Jatt LP, et al. Universal and Serial Laboratory Testing for SARS-CoV-2 at a Long-Term Care Skilled Nursing Facility for Veterans – Los Angeles, California, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 May 29;69(21):651-655. PubMed: https://pubmed.gov/32463809. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6921e1

Tekrar ve tekrar: Hepsini hemen test edin. Bir uzun süreli bakım hemşireliği tesisinde bir moladan sonra, semptomlara bakılmaksızın tüm sakinler, seri (yaklaşık olarak haftalık) nazofaringeal SARS-CoV-2 RT-PCR testine tabi tutuldu. 99 sakininden 19’u (% 19) SARS-CoV-2 (Dora 2020) için pozitif test sonuçlarına sahipti. COVID-19’lu 19 kişiden 14’ü test sırasında asemptomatikti. Bunlardan sekizi, örnek toplandıktan 1-5 gün sonra semptom geliştirdi ve daha sonra presemptomatik olarak sınıflandırıldı.

EĞLENCE MEKANLARI (BARLAR, KULÜPLER, KORİLER, KARAOKE, DİSKOLAR, VB.)

NCOMG. The national COVID-19 outbreak monitoring group. COVID-19 outbreaks in a transmission control scenario: challenges posed by social and leisure activities, and for workers in vulnerable conditions, Spain, early summer 2020. Eurosurveillance Volume 25, Issue 35, 03/Sep/2020. Full-text: https://www.eurosurveillance.org/content/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.35.2001545

Hotspot Movida. Haziran ortasından 2 Ağustos’a kadar, tek hanehalkı salgınları hariç olmak üzere, İspanya’da 673 salgın bildirildi (NCOMG 2020). Aktif salgınların% 55’inden fazlasının (303/551) ve % 60’ından fazlasının (3.815 / 6.208) aktif salgın vakalarının ortaya çıktığı iki ana ortam vardı: Birincisi, aile toplantıları veya özel partiler gibi sosyal ortamlar (112 salgın, 854 vaka), ardından barlar, restoranlar veya kulüpler gibi eğlence mekanlarıyla bağlantılı olanlar (34 salgın, 1.230’dan fazla vaka). İkincisi, başta meyve ve sebze sektöründeki işçiler (31 salgın ve yaklaşık 500 vaka) ve mezbahalar veya et işleme tesislerindeki işçiler (12 salgın ve yaklaşık 360 vaka) olmak üzere mesleki ortamlar (tüm aktif salgınların% 20’sini temsil eder). Japonya’dan gelen veriler, toplam 61 COVID-19 kümesinin 18’inin (% 30) sağlık tesislerinde olduğunu gösterdi; Huzurevleri ve gündüz bakım evleri gibi diğer bakım tesislerinde 10 (% 16); Restoran veya barlarda 10 (% 16); İşyerlerinde 8 (% 13); Canlı müzik konserleri, koro grubu provaları ve karaoke partileri gibi müzikle ilgili etkinliklerde 7 (% 11); Spor salonlarında 5 (% 8); Tören işlevlerinde 2 (% 3); ve bir uçakta ulaşımla ilgili olayda 1 (% 2) (Furuse 2020). Dikkat çekici bir şekilde, olası birincil vaka hastalarının% 41’i bulaşma sırasında pre-semptomatik veya asemptomatikti. % 45’inde öksürük vardı. Birçok küme, yakın çevrede ağır nefes alma ile ilişkilendirildi.

 

Kang CR, Lee JY, Park Y, Huh IS, Ham HJ, Han JK, et al. Coronavirus disease exposure and spread from nightclubs, South Korea. Emerg Infect Dis. 2020 Sep. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2610.202573

Gece kulüplerindeki olayların fazla yayılması, vakaların yerel olarak yeniden canlanmasını tetikleme potansiyeline sahiptir. Seul şehir merkezindeki 5 Itaewon gece kulübünü ziyaret eden kişiler arasında aktif vaka bulma için geniş ölçekli test yapıldı ve (toplam 41.612 test!) gece kulübü ziyaretçilerinin % 0.19’unda (67 / 35.827), temaslarının% 0.88’inde (51 / 5.785) olumlu sonuçlar buldu ve anonim olarak test edilen kişilerin % 0,06’sı (1 / 1,627) (Kang 2020) pozitif çıktı. Toplamda 246 COVID-19 vakası, Seul’deki gece kulüplerinin yeniden açılmasıyla ilişkilendirildi.

 

Lewis M, Sanchez R, Auerbach S, et al. COVID-19 Outbreak Among College Students After a Spring Break Trip to Mexico — Austin, Texas, March 26–April 5, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 24 June 2020. Full-text: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6926e1

Asemptomatik kişiler veya hafif semptomları olanlar, bulaşmanın sürdürülmesinde muhtemelen önemli bir rol oynamıştır. Üniversite gezisi, SARS-CoV-2 bulaşması için ideal bir ortamdır (tek seferde 64 vaka, 14 asemptomatik ve 50 semptomatik; Lewis 2020).

İŞYERLERİ

Waltenburg MA, Victoroff T, Rose CE, et al. Update: COVID-19 Among Workers in Meat and Poultry Processing Facilities – United States, April–May 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 7 July 2020. Full-text: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6927e2.htm

Et ve kümes hayvanı işleme tesisleri SARS-CoV-2 sıcak noktalarıdır. Bir çalışmada 239 tesisteki işçiler arasında 16.233 COVID-19 vakası ve 86 COVID-19 ile ilgili ölüm bildirilmiştir (Waltenburg 2020). COVID-19’lu çalışanların yüzdesi tesis başına % 3,1 ile% 24,5 arasında değişiyordu.

Tesis çapında test uygulayan yedi tesis arasında, pozitif SARS-CoV-2 test sonuçlarına sahip 5.572 işçi arasında asemptomatik veya presemptomatik enfeksiyonların kaba prevalansı % 14.4 idi (Waltenburg 2020).

 

Steinberg J, Kennedy ED, Basler C, et al. COVID-19 Outbreak Among Employees at a Meat Processing Facility — South Dakota, March–April 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:1015–1019. Full-text: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6931a2

ABD’de bir et işleme tesisinde erken salgın görüldü. 16 Mart’tan 25 Nisan’a kadar, çalışanların % 25,6’sına (929) ve temaslılarının% 8,7’sine (210) COVID-19 teşhisi kondu; iki çalışan öldü (Steinberg 2020). En yüksek saldırı oranları, üretim hattında birbirinden <6 fit (2 metre) mesafede çalışan çalışanlar arasında meydana geldi.

OKULLAR

Davies NG, Klepac P, Liu Y et al. Age-dependent effects in the transmission and control of COVID-19 epidemics. Nat Med 2020, June 16. https://doi.org/10.1038/s41591-020-0962-9

Çocukların enfeksiyona duyarlılığı daha düşüktür. Kanada, Çin, İtalya, Japonya, Singapur ve Güney Kore’den gelen salgın verileri kullanan bir grup, 20 yaşın altındaki bireylerde enfeksiyona yatkınlığın 20 yaşın üzerindeki yetişkinlerin yaklaşık yarısı olduğunu ve klinik semptomların % 21 oranında ortaya çıktığını buldu. 10-19 yaşları arasındaki enfeksiyonların oranı, 70 yaşın üzerindeki kişilerde enfeksiyonların% 69’una yükseliyor (Davis 2020).

 

Panovska-Griffiths J, Kerr CC, Stuart RM, et al. Determining the optimal strategy for reopening schools, the impact of test and trace interventions, and the risk of occurrence of a second COVID-19 epidemic wave in the UK: a modelling study. Lancet Child Adolesc Health 2020, August 03, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S2352-4642(20)30250-9

Okulların yeniden açılması, semptomatik bireylerin geniş çaplı, popülasyon çapında test edilmesi ve temaslarının etkili bir şekilde izlenmesi ve ardından teşhis konulan bireylerin izole edilmesi ile eşlik etmelidir. Bu düzeylerde testler ve temaslı izleme olmadan, okulların yeniden açılması ve kapatma önlemlerinin kademeli olarak gevşetilmesi, Aralık 2020’de zirveye çıkacak ikinci bir dalgayı tetikleyebilir (Panovska-Griffiths).

 

Brown NE, Bryant-Genevier J, Bandy U, Browning CA, Berns AL, Dott M, et al. Antibody responses after classroom exposure to teacher with coronavirus disease, March 2020. Emerg Infect Dis. 2020 Sep [date cited]. https://doi.org/10.3201/eid2609.201802

Şaşırtıcı değil: Virüs bulaşmış bir öğretmen ve öğrenciler arasındaki sınıf etkileşimi virüs bulaşmasına neden olabilir. 1 Mart 2020’de Avrupa’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne döndükten sonra, semptomatik bir öğretmen pozitif test sonuçları aldı. Sınıfta öğretmene maruz kalan toplam 2/21 öğrenci pozitif serolojik sonuçlara sahipti.

 

Cheng SY, Wang J, Shen AC, et al. How to Safely Reopen Colleges and Universities During COVID-19: Experiences From Taiwan. Ann Int Med 2020, Jul 2. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2927

Tayvan, okulların normal şekilde çalıştığı birkaç ülkeden biridir. Tayvan’daki Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin ve personelin güvenliğini sağlamak için – geleceğimiz? stratejilerin bir kombinasyonunu içeren genel yönergeler oluşturdu; – aktif kampüs tabanlı tarama ve erişim kontrolü; okul tabanlı tarama ve karantina protokolleri; gerektiğinde öğrenci ve fakülte karantinası; idari ve sağlık merkezi personelinin seferber edilmesi; yurt ve kafeteryaların düzenlenmesi; ve kişisel hijyen, çevresel sanitasyon ve iç mekan havalandırma uygulamalarının güçlendirilmesi gibi (Cheng SY 2020). İç karartıcı (un monde de con), ama muhtemelen gerekli.

 

Torres JP, Piñera C, De La Maza V, et al. SARS-CoV-2 antibody prevalence in blood in a large school community subject to a Covid-19 outbreak: a cross-sectional study. Clin Infect Dis. 2020 Jul 10:ciaa955. PubMed: https://pubmed.gov/32649743. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa955

Okul kaynaklı salgın öğretmenler, çocuklar ve ebeveynler arasındaki vakalarda yaygındır. Bazı durumlarda, indeks vakaları öğretmenler ve/veya ebeveynlerdi (Torres 2020). Okulların yeniden açılması öğretmenler arasında yeni vakalardan kaçınmaya odaklanmalıdır.

TOPLU TOPLANMALAR

Anonymous. Deutsche Box-Olympiamannschaft mit Coronavirus infiziert. Die Zeit 2020, published 12 September. Full-text: https://www.zeit.de/sport/2020-09/trainingslager-oesterreich-deutsche-box-olympiamannschaft-coronavirus-infektion-quarantaene

Kasıtsız bir deneyde, amatör boksörlerden oluşan Alman milli takımı, günler içinde küçük bir grupta % 100 bulaşma oranına ulaşabileceğinizi kanıtladı. Bir eğitim kampında, 18 sporcunun ve 7 antrenörün ve süpervizörün bazılarında dört gün önce soğuk algınlığı semptomları görüldü. Şimdi 25 kişinin tümü SARS-CoV-2 için pozitif test yaptı. Şimdiye kadar ciddi bir vaka yok.

 

Mubarak N, Zin CS. Religious tourism and mass religious gatherings – The potential link in the spread of COVID-19. Current perspective and future implications. Travel Med Infect Dis. 2020 Jun 9;36:101786. PubMed: https://pubmed.gov/32531422. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.tmaid.2020.101786

Dini kitle toplantıları muhtemelen ertelenmelidir. Özellikle 50 yaşın üzerindeki veya diyabet veya kardiyovasküler hastalık gibi kronik hastalıklardan muzdarip olanlar, yetersiz karantina ve teşhis altyapısı ile ülkelerine dönen hacılar takip edilmelidir (Mübarek 2020).

 

Khan A, Bieh KL, El-Ganainy A, et al. Estimating the COVID-19 Risk during the Hajj Pilgrimage.  Journal of Travel Medicine, 05 September 2020. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa157

150’den fazla ülkeden 2,5 milyon hacı çeken dini bir toplantı, açıkça bir giga yayılan olay yaratma potansiyeline sahiptir. Belirlenen koğuş ve YBÜ yatakları günler içinde doldurulabilir. Hacı sayısını azaltmak ve yabancı hacıları gelmesini ertelemek akıllıca bir karardır (Khan 2020).

 

Nayar KR, Koya SF, Ramakrishnan V, et al. Call to avert acceleration of COVID-19 from India’s Sabarimala pilgrimage of 25 million devotees. Journal of Travel Medicine, 05 September 2020, taaa153. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa153

Hac veya Sabarimala, yıllık 41 günlük Hindu hacına ortalama 25 milyon hacı katıldı (Nayar 2020). Tüm hacılardan negatif bir SARS-CoV-2 antijen testi talep etmeye nasıl devam edilir?

 

KAPALI VE YOĞUN NÜFUS ALANLAR

Njuguna H, Wallace M, Simonson S, et al. Serial Laboratory Testing for SARS-CoV-2 Infection Among Incarcerated and Detained Persons in a Correctional and Detention Facility — Louisiana, April–May 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 29 June 2020. Full-text: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6926e2

Hapishanelerde yüksek COVID-19 saldırı oranları. Louisiana’da virüse maruz kalma nedeniyle karantinaya alınan 98 hapsedilen ve alıkonulan kişiden 71’inde (% 72), test sırasında hiçbir belirti göstermeyen% 45’i seri testlerle tespit edilen laboratuar onaylı SARS-CoV-2 enfeksiyonu vardı (Njuguna 2020). COVID-19’lu kişilerin ceza infaz kurumlarında ve tutukevlerinde seri olarak test edilmesi, semptom taramasıyla gözden kaçabilecek asemptomatik ve presemptomatik kişileri belirleyebilir.

 

Jiménez MC, Cowger TL, Simon LE, Behn M, Cassarino N, Bassett MT. Epidemiology of COVID-19 Among Incarcerated Individuals and Staff in Massachusetts Jails and Prisons. JAMA Netw Open 2020;3(8). Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.18851

Temmuz 2020’de, hapsedilen kişiler arasında COVID-19 oranı, Massachusetts genel nüfusunun yaklaşık 3 katı ve ABD oranının 5 katı idi (Jiménez 2020). Massachusetts cezaevi tesislerinde hapsedilen 14.987 kişiden, hapsedilen kişiler (n = 664) ve personel (n = 368) arasında 1032 doğrulanmış COVID-19 vakası rapor edildi.

 

Saloner B, Parish K, Ward JA. COVID-19 Cases and Deaths in Federal and State Prisons. JAMA July 8, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.12528

6 Haziran 2020’ye kadar ABD’de 1,3 milyon mahkum arasında 42.107 COVID-19 vakası ve 510 ölüm meydana geldi (Saloner 2020).

 

Maxmen A. California’s San Quentin prison declined free coronavirus tests and urgent advice — now it has a massive outbreak. Nature NEWS 07 July 2020. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02042-9

Temmuz 2020’de San Quentin Hapishanesindeki mahkumların ve personelin (1.600 kişi) üçte birinden fazlası pozitif çıktı (Maxmen 2020). Altısı ölmüştü.

 

Rogers JH, Link AC, McCulloch D, et al. Characteristics of COVID-19 in Homeless Shelters : A Community-Based Surveillance Study. Ann Intern Med. 2020 Sep 15. PubMed: https://pubmed.gov/32931328. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-3799

King County, Washington, Helen Chu, Julia Rogers ve meslektaşlarındaki 14 evsiz barınağının bu kesitsel, toplum temelli sürveyans çalışmasında, pozitif vaka sayısını semptomlara bakılmaksızın toplam katılımcı karşılaşma sayısına böldü. 1434 karşılaşma arasında, 5 sığınakta 29 (% 2) SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakası tespit edildi. Test sonuçları pozitif olan kişilerin yüzde seksen altısı özel veya ortak bir oda yerine ortak bir alanda uyudu (Rogers 2020).

 

Payne DC, Smith-Jeffcoat SE, Nowak G, et al. SARS-CoV-2 Infections and Serologic Responses from a Sample of U.S. Navy Service Members — USS Theodore Roosevelt, April 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 9 June 2020. Full-text: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6923e4.htm

Mart 2020’nin sonlarında, uçak gemisi USS Theodore Roosevelt’teki büyük bir salgın, çoğunlukla genç, sağlıklı yetişkinler arasında yakın, toplu maruziyetlere sahip nispeten hafif semptomlar ve asemptomatik enfeksiyon ile yaygın bulaşma ile karakterize edildi. Enfekte katılımcıların beşte biri hiçbir semptom bildirmedi.

Yüz örtme kullanmak ve sosyal mesafeyi gözlemlemek gibi önleyici tedbirler, enfeksiyon riskini azalttı: 382 hizmet üyesi arasında, önleyici tedbirler aldığını bildirenlerin enfeksiyon oranı, bu önlemleri aldığını bildirmeyenlere göre daha düşüktü (örn. yüz örtme,% 56’ya karşı% 81; ortak alanlardan kaçınmak,% 68’e karşı% 54; ve sosyal mesafeyi gözlemlemek, sırasıyla% 55’e karşı% 70) (Payne 2020).

 

Pandeminin Özel Yönleri

HAZIRLIK

Pham QT, Rabaa MA, Duong HL, et al. The first 100 days of SARS-CoV-2 control in Vietnam. Clin Infect Dis 2020, published 1 August. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1130

Vietnam oldukça iyi iş çıkardı. Vietnam’da 23 Ocak’ta ilk SARS-CoV-2 vakasının bildirilmesinden yüz gün sonra, hiç ölüm olmaksızın 270 vaka bildirdi. Yüksek oranda asemptomatik ve ithal vakaların yanı sıra önemli pre-semptomatik bulaşma kanıtları olmasına rağmen, Vietnam kontrollü SARS-CoV-2’yi, kitle iletişiminin erken başlatılması, sıkı karantina ile titiz temas takibi ve uluslararası seyahat kısıtlamaları yoluyla ile kontrol altına aldı. (Pham QT 2020). Dünya için bir ders mi?

 

Looi MK. Covid-19: Japan ends state of emergency but warns of “new normal”. BMJ. 2020 May 26;369:m2100. PubMed: https://pubmed.gov/32457055. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m2100

Japonya iyi bir iş çıkardı. Küme izleme ve toplu toplantıların yasaklanması ile birlikte kurallara halkın bağlılığı, salgını kontrol altına alma konusunda başarıya ulaşmış gibi görünüyor.

Japonya’da olduğu gibi, yaygın maske kullanımı ve hijyen, görgü kurallarının normal bir parçasıysa, SARS-CoV-2 ile mücadele etmek daha kolaydır (Looi 2020).

 

Stoke EK, Zambrano LD, Anderson KN. Coronavirus Disease 2019 Case Surveillance — United States, January 22–May 30, 2020. MMWR June 15, 2020. Full-text: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6924e2.htm

Haziran ayında CDC, 1.320.488 laboratuar onaylı COVID-19 vakasına ilişkin verileri bildirdi. Genel olarak 184.673 (% 14) hasta hastaneye kaldırıldı, 29.837 (% 2) yoğun bakım ünitesine (YBÜ) kabul edildi ve 71.116 (% 5) hasta öldü. Hastaneye yatışlar, altta yatan bir durumu bildirilen hastalarda (% 45.4), altta yatan durumu bildirmeyenlere (% 7.6) göre altı kat daha yüksekti. Ölümler, altta yatan rahatsızlıkları bildirilen hastalarda (% 19,5), altta yatan koşulları bildirmeyenlere (% 1,6) kıyasla 12 kat daha yüksekti (Stoke 2020).

 

HAZIRLIK/REDDEDİLMESİ İSTEMSİZLİĞİ (İngiltere, ABD, BREZİLYA)

NEJM Editors. Dying in a Leadership Vacuum. N Engl J Med 2020; 383:1479-1480. Full-text: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMe2029812

SARS-CoV-2 ve COVID-19 salgını bir liderlik testi haline geldi. Yeni bir patojenle savaşmak için iyi seçenekleri olmayan ülkeler, nasıl yanıt verecekleri konusunda zor seçimler yapmak zorunda kaldılar. Amerika Birleşik Devletleri’nde liderler bu testi geçemedi.

 

Yehya N, Venkataramani A, Harhay MO. Statewide Interventions and Covid-19 Mortality in the United States: An Observational Study. Clin Infect Dis. 2020 Jul 8. PubMed: https://pubmed.gov/32634828. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa923

Her gün önemlidir. Bu büyük, ülke çapında çalışmada, daha sonra eyalet çapında acil durum bildirimleri ve okulların kapanması daha yüksek COVID-19 ölüm oranıyla ilişkilendirildi. Her gün gecikme ölüm riskini % 5 ila 6 oranında artırdı (Yehya 2020).

Maxmen A. Why the United States is having a coronavirus data crisis. Nature 2020, published 25 August. Full-text: https://www.nature.com/articles/d41586-020-02478-z

Bir pandemiye yanıt vermek için, kime, neden ve nerede bulaştığı konusunda güvenilir bilgiye ihtiyacınız vardır. Ne yazık ki birçok ülke veri kıtlığından muzdaripti (Maxmen 2020).

MUHTEŞEM İZOLASYON (YENİ ZELANDA, AVUSTRALYA)

Baker MG, Anglemyer A. Successful Elimination of Covid-19 Transmission in New Zealand. N Engl J Med 2020, published 7 August. Full-text: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2025203

Heywood AE, Macintyre CR. Elimination of COVID-19: what would it look like and is it possible? Lancet 2020, published 6 August. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30633-2

SARS-CoV-2’nin ortadan kaldırılması mümkün müdür (Hewyood 2020)? Jeografik olarak izole edilmiş adalar veya ada devletleri, eleme denemeleri için aynı adaylar olmalıdır. Bununla birlikte, kendisini eleme sonrası aşamada gören ve kamusal yaşamın neredeyse normale döndüğü (Baker 2020) Yeni Zelanda bile, Ağustos ayı başlarında yeni vakalar keşfedildiğinde aniden COVID-19 gerçekliğine geri çağrıldı. Herhangi bir bulaşıcı hastalığın ortadan kaldırılması iddialıdır ve önemli kaynaklar gerektirir. SARS-CoV-2 içermeyen bir alan ilan etmeden önce üç aydan az olmayan bir sıfır durum senaryosu önermektedirler. Açık nedenlerden dolayı, adalar veya ada eyaletleri bu hedefe ulaşmak için en iyi şansa sahiptir (Hewyood 2020).

 

Seemann T, Lance CR, Sherry NL, et al. Tracking the COVID-19 pandemic in Australia using genomics. Nat Commun 11, 4376 (2020). Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18314-x

Geri gönderilen uluslararası gezginler tarafından yapılan çoklu SARS-CoV-2 ithalatı, yerel olarak edinilen vakaların yarısından fazlasını oluşturan, devam eden iletim hatlarının (her biri 3-9 vaka ile) oluşturulmasından sorumlu olan seyahatle ilgili vakalarla Avustralya’da transmisyonu sürdü (Seemann 2020).

BİLİNMEYEN SONUÇ

Kalk A, Schultz A. SARS-CoV-2 epidemic in African countries—are we losing perspective? Lancet, August 07, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30563-6

Herkes için kısıtlama mi? Belki değil. Örneğin Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Malavi’de nüfusun yalnızca % 2-3’ü 65 yaşın üzerindedir. Bu koşullar altında, tam kısıtlama önlemleri SARS-CoV-2’nin kendisinden daha fazla zarara neden olabilir (Kalk 2020).

 

Twahirwa Rwema JO, Diouf D, Phaswana-Mafuya N, et al. COVID-19 Across Africa: Epidemiologic Heterogeneity and Necessity of Contextually Relevant Transmission Models and Intervention Strategies. Ann Intern Med. 2020 Jun 18. PubMed: https://pubmed.gov/32551812. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2628

Rusya’sız Avrupa kabaca 6 milyon km2 yüzeye, Afrika 30 milyon km2 yüzeye sahiptir. Bu, Afrika’daki COVID-19 ile ilişkili yük ve sonuçların Afrika ülkeleri arasında önemli farklılıklar gösterdiğini kendi başına açıklamalıdır (Twahirwa 2020).

 

Walker PG, Whittaker C, Watson OJ, et al. The impact of COVID-19 and strategies for mitigation and suppression in low- and middle-income countries. Science 12 Jun 2020. Full-text: https://DOI.ORG/10.1126/science.abc0035

SARS-CoV-2 salgınının düşük ve orta gelirli ülkelerde (LMIC) etkisi hala bilinmemektedir. Bir yandan, genel olarak daha genç bir nüfusa sahibiz, diğer yandan, halihazırda AIDS ve TB gibi bulaşıcı hastalıkların ve yetersiz beslenme gibi daha kötü sağlık sonuçlarının yoksullukla ilişkili belirleyicilerinin daha fazla yükü var (Walker 2020). Ayrıca, daha ileri yaş kategorilerine (daha yüksek hane bazlı iletim seviyeleri) ve daha düşük kaliteli sağlık hizmetlerine ve sağlık bakım kapasitesi eksikliğine daha kalıcı bir yayılma vardır.

 

SARS-CoV-2 salgını: Geçmiş ve Gelecek

BİR PANDEMİĞİN DOĞAL YOLU

Barbarossa MV, Fuhrmann J, Meinke JH, et al. Modeling the spread of COVID-19 in Germany: Early assessment and possible scenarios. PLoS One. 2020 Sep 4;15(9):e0238559. PubMed: https://pubmed.gov/32886696. Full-text: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0238559

Kısıtlayıcı önlemler alınmazsa, yaklaşık 32 milyon toplam enfeksiyon ve 730.000 ölüm, salgın sırasında yalnızca Almanya ile sonuçlanabilir (Barbarossa 2020).

 

2020 Kısıtlamaları

Sudharsanan N, Didzun O, Bärnighausen T Geldsetzer P. The Contribution of the Age Distribution of Cases to COVID-19 Case Fatality Across Countries – A 9-Country Demographic Study. Ann Intern Med 2020, published 22 July. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2973

Genel olarak gözlemlenen vaka ölüm oranları (CFR), İtalya’da (% 9,3) ve Hollanda’da (% 7,4) en yüksek oranlar ve Güney Kore’de (% 1,6) ve Almanya’da (% 0,7) en yüksek oranlarla büyük ölçüde değişiklik göstermektedir. Çin, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Güney Kore, İspanya, İsviçre ve ABD’den topluma dayalı verilerin bu kesitsel çalışması, vakaların yaş dağılımının ülkeler arasındaki varyasyonun % 66’sını sonuçta yaşa göre standartlaştırılmış medyan CFR% 1.9′ olduğunu bulmuştur. Ayrıca bakınız David N. Fisman, Amy L. Greer, and Ashleigh R. Tuite: Age Is Just a Number: A Critically Important Number for COVID-19 Case Fatality; full-text: https://doi.org/10.7326/M20-4048.

 

David N. Fisman, Amy L. Greer, and Ashleigh R. Tuite: Age Is Just a Number: A Critically Important Number for COVID-19 Case Fatality; full-text: https://doi.org/10.7326/M20-4048.

SARS-CoV-2 salgınının ilk Avrupa dalgası sırasında, vaka ölüm oranları (CFR) İtalya’da (% 9,3) ve Hollanda’da (% 7,4) en yüksek oranlar ve Güney Kore’de en düşük oranlarla (1,6 %) ve Almanya (% 0.7) (Sudharsanan 2020, Fisman 2020). Çalışma ayrıca, vakaların yaş dağılımının ülkeler arasındaki varyasyonun % 66’sını olduğunu bulmuştur.

 

Kissler SM, Kishore N, Prabhu M, et al. Reductions in commuting mobility correlate with geographic differences in SARS-CoV-2 prevalence in New York City. Nat Commun. 2020 Sep 16;11(1):4674. PubMed: https://pubmed.gov/32938924. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18271-5

SARS-CoV-2 yaygınlığı, 22 Mart ve 3 Mayıs 2020 tarihleri arasında New York City ilçeleri arasında önemli ölçüde değişiklik göstermiştir (örneğin, Manhattan:% 11,3; Güney Queens:% 26,0). Yaygınlıktaki bu farklılıklar, ilçeler arasında işe gidip gelme tarzı hareketlilikte önceleri azalmalarla ilişkilidir. Yaygınlık, ilçede sabah hareketlerinde ve ilçeye akşam hareketlerinde en büyük azalmanın görüldüğü ilçelerde en düşük seviyedeydi (Kissler 2020).

 

Czeisler MÉ, Tynan MA, Howard ME, et al. Public Attitudes, Behaviors, and Beliefs Related to COVID-19, Stay-at-Home Orders, Nonessential Business Closures, and Public Health Guidance – United States, New York City, and Los Angeles, May 5-12, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jun 19;69(24):751-758. PubMed: https://pubmed.gov/32555138. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6924e1

Çoğu kişi aynı fikirde: 5–12 Mayıs 2020 haftasında, New York City ve Los Angeles’ta ve genel olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde 2.402 yetişkin arasında yapılan bir anket, evde kalma emirleri ve gerekli olmayan iş kapatmaları ve yüksek derecede COVID-19 yayılmasında azalma olduğunu görülmüştür (Czeisler 2020).

% 74-82’si anketin yapıldığı sırada bu kısıtlamalar ülke çapında kaldırılırsa kendilerini güvende hissetmeyeceklerini bildirdi. Buna ek olarak, kendilerini güvende hissetmeyeceklerini bildirenler arasında, bazıları yine de topluluk azaltma stratejilerinin kaldırılmasını isteyeceklerini ve ilgili riskleri kabul edeceklerini belirtti (sırasıyla % 13-17).

 

Moreland A, Herlihy C, Tynan MA, et al. Timing of State and Territorial COVID-19 Stay-at-Home Orders and Changes in Population Movement – United States, March 1-May 31, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Sep 4;69(35):1198-1203. PubMed: https://pubmed.gov/32881851 . Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6935a2

ABD’li Amerikalılar zorunlu evde kalma emirlerine uyuyordu. Mobil cihazlardan alınan konum verilerine göre, ilçelerin % 97,6’sında bu siparişler, medyan nüfus hareketinin azalmasıyla ilişkilendirildi (Moreland 2020).

 

Flaxman S, Mishra S, Gandy A, et al. Estimating the effects of non-pharmaceutical interventions on COVID-19 in Europe. Nature. 6/2020 Jun 8. PubMed: https://pubmed.gov/32512579. Full-text:  https://doi.org/10.1038/s41586-020-2405-7

Avrupa’daki bireyler 4 Mayıs’a kadar SARS-CoV-2 ile enfekte olmuştu ve bu, nüfusun% 3,2 ila% 4,0’ünü temsil ediyordu (Flaxman 2020). Enfekte olan toplam nüfusun yüzdesi Avusturya için% 0,76 (% 0,59 -% 0,98), Belçika% 8,0 (% 6,1 -% 11), Danimarka% 1,0 (% 0,81 -% 1,4), Fransa% 3,4 (% 2,7 -% 4,3) idi , Almanya% 0,85 (% 0,66 -% 1,1), İtalya% 4,6 (% 3,6 -% 5,8), Norveç% 0,46 (% 0,34 -% 0,61), İspanya% 5,5 (% 4,4 -% 7,0), İsveç% 3,7 (2,8 % -% 5,1), İsviçre% 1,9 (% 1,5 -% 2,4) ve Birleşik Krallık% 5,1 (% 4,0 -% 6,5).

 

Habib H. Has Sweden’s controversial covid-19 strategy been successful? BMJ. 2020 Jun 12;369:m2376. PubMed: https://pubmed.gov/32532807. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m2376

İsveç’in tartışmalı covid-19 stratejisi başarılı oldu mu? 2020 yazının başında (Habib 2020) ülkenin hala sürü dokunulmazlığından uzak olduğunu ve ölü sayısının komşu Danimarka ve Finlandiya’dan 5-10 kat daha fazla olduğunu vurgulayan olumsuz bir basının ardından, Ekim ayındaki değerlendirme değişti mi…

İLK SONBAHAR, İLK KIŞ

Verdery AM, Smith-Greenaway E, Margolis R, Daw J. Tracking the reach of COVID-19 kin loss with a bereavement multiplier applied to the United States. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Jul 10:202007476. PubMed: https://pubmed.gov/32651279. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2007476117

ABD’de, COVID-19’dan kaynaklanan her ölüm, yaklaşık dokuz kişinin, yani büyükanne, büyükbaba, kardeş, eş veya çocuk kaybedenler gibi yaslı kalmasına neden olacaktır (Verdery 2020).

SALGININ ÖLÇÜLMESİ

Westhaus S, Weber FA, Schiwy S, et al. Detection of SARS-CoV-2 in raw and treated wastewater in Germany – Suitability for COVID-19 surveillance and potential transmission risks. Sci Total Environ 2020 August 18;751:141750. PubMed: https://pubmed.gov/32861187. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.141750

SARS-CoV-2, Almanya’daki atık sularda RT-qPCR kullanılarak tespit edilebilir. Atık sudaki gen eşdeğerlerinin toplam yükü, ilgili toplama alanlarında bildirilen kümülatif ve akut COVID-19 vakalarının sayısı ile ilişkilidir. Bu nedenle, atık su bazlı epidemiyoloji, salgını araştırmak için tamamlayıcı bir önlem olarak kabul edilebilir (Westhaus 2020). (Önemli not: Atık su, SARS-CoV-2’nin insanlara bulaşması için bir yol değildir! Tüm replikasyon testleri, replikasyon için negatif testlerdir.)

 

Thomas LJ, Hunag O, Yin F, et al. Spatial heterogeneity can lead to substantial local variations in COVID-19 timing and severity. PNAS September 10, 2020. Full-text:  https://doi.org/10.1073/pnas.2011656117

“Normal” yayılmanın yeniden başlamasına yol açan hafifletme önlemlerinin gevşemesi başlangıçta birkaç olumsuz etkiye sahip gibi görünebilir, yalnızca haftalar veya aylar sonra ölümcül salgınlara yol açar (Thomas 2020). Halk sağlığı mesajlarının, hastalığın ilerlemesindeki belirgin durgunlukların mutlaka tehdidin azaldığına dair göstergeler olmadığını ve geçmiş salgınlar tarafından “aşılan” alanların herhangi bir zamanda etkilenebileceğini vurgulaması gerekebilir.

SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞI: HENÜZ DEĞİL

Brett TS, Rohani P. Transmission dynamics reveal the impracticality of COVID-19 herd immunity strategies. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Sep 22:202008087. PubMed: https://pubmed.gov/32963094. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2008087117

Bir makalenin yazarının da belirttiği gibi (Brett 2020), hastane kapasitesi aşırı derecede yüksek olmadan sürü bağışıklığına ulaşmak, hataya çok az yer bırakır. Başka bir deyişle: modellemeleri, pratik bir hedef olarak sürü bağışıklığına ulaşmayı desteklemedi ve çok sayıda kötü tanımlanmış kuvvetin olası bir şekilde dengelenmesini gerektirmedi.

 

Eckerle I, Meyer B. SARS-CoV-2 seroprevalence in COVID-19 hotspots. The Lancet July 06, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31482-3

Bu bulgular hakkında yorum yapın. Nüfusun çoğu, yaygın virüs sirkülasyonu olan bölgelerde bile SARS-CoV-2’ye maruz kalmamış görünmektedir. Doğal enfeksiyon yoluyla sürü bağışıklığına ulaşmak için önerilen herhangi bir yaklaşım, yalnızca son derece etik değil, aynı zamanda ulaşılamaz (Eckerle 2020). Nüfusun büyük çoğunluğunun hiç enfeksiyon almamış olmasıyla, virüs dolaşımı, önlemler kaldırıldığında ikinci bir dalgada hızla erken pandemik boyutlara dönebilir.

 

Buss LF, Prete Jr CA, Abrahim CMM, et al. COVID-19 herd immunity in the Brazilian Amazon. medRxiv 2020, posted 21 September. Full-text: https://doi.org/10.1101/2020.09.16.20194787

Brezilya’daki Manaus’un (iki milyon kişi) nüfusunun% 66’sına kadarı SARS-CoV-2 ile enfekte olmuş olabilir. Ester Sabino, Lewis Buss ve meslektaşları, Manaus’taki SARS-CoV-2’nin Mart ve Nisan aylarında hızla arttığını ve Mayıs’tan Eylül’e kadar daha yavaş düştüğünü gösteriyor. Haziran ayında, salgının zirvesinden bir ay sonra, nüfusun % 44’ü SARS-CoV-2 için seropozitifti. Karıştırıcı faktörleri düzelttikten sonra, yazarlar salgın büyüklüğünü Ağustos 2020’nin başlarında% 66 olarak tahmin ediyorlar. Bu bulguların henüz hakem tarafından gözden geçirilmediğini ve sonuçların yakın zamanda sorgulandığını unutmayın.

Unutmayın: sürü bağışıklığı, yeni vakaların azalması ve R0’ın 1’in altına düşmesi için doğal enfeksiyon veya aşılama yoluyla bulaşıcı bir hastalığa karşı bağışıklık kazanması gereken nüfus oranı olarak tanımlanır (ayrıca bkz. Https://www.nature.com/makaleler/d41586-020-02009-w).

 

“ÇİÇEK AŞISI YAPMA” -YILIN BULUŞU?

Bielecki M, Züst R, Siegrist D, et al. Social distancing alters the clinical course of COVID-19 in young adults: A comparative cohort study. Clin Inf Dis, June 29, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa889

Uzun süredir şüphelenilen önemli bulgu: Enfeksiyon veya bulaşma sırasında viral aşılama, COVID-19’un klinik seyrini belirleyen anahtar faktörler olabilir. Yazarlar, İsviçre’de, ortalama yaşı 21 olan ağırlıklı olarak erkek 508 askerden oluşan bir popülasyonda bir salgını ileriye dönük olarak inceledi. Enfeksiyonlar, sıkı sosyal mesafenin uygulanmasından önce ve sonra neredeyse aynı temel özelliklere sahip iki mekansal olarak ayrılmış kohortta izlendi. Sonuçlar: Sosyal mesafenin uygulanmasından önce enfekte olan 354 askerin% 30’u hastalandı. Buna karşılık, enfeksiyonların (NP swabları veya seroloji ile doğrulanan) ortaya çıktığı 154 askerden hiçbiri, sosyal mesafenin uygulanmasından sonra COVID-19 geliştirdi.

RİSK ALTINDAKİ KİŞİLERİN KORUNMASI

Nguyen LH, Drew DA, Graham MS, et al. Risk of COVID-19 among front-line health-care workers and the general community: a prospective cohort study. Lancet Public Health. 2020 Sep;5(9):e475-e483. PubMed: https://pubmed.gov/32745512. Full-text: https://doi.org/10.1016/S2468-2667(20)30164-X

Ön saf sağlık çalışanları SARS-CoV-2 enfeksiyonu açısından yüksek risk altındadır. Birleşik Krallık ve ABD’deki ileriye dönük, gözlemsel bir kohort çalışmasında, ön saflarda yer alan sağlık çalışanları, pozitif bir COVID-19 testi (ayarlanmış HR 11.6) (Nguyen 2020) bildirme konusunda daha yüksek risk altındaydı. Ön saflarda yer alan sağlık çalışanları ile genel toplum arasındaki test sıklığındaki farklılıkları hesaba kattıktan sonra bile yüksek bir risk (HR 3.4) bulundu. Post-hoc analizler, Siyahi, Asyalı ve azınlık etnik sağlık çalışanlarının, özellikle yüksek SARS-CoV-2 enfeksiyonu riski altında olduğunu ve İspanyol beyaz genel topluluğu olmayanlara kıyasla COVID-19 riskinin en az beş kat (!) arttığını gösterdi.

 

Emeruwa UN, Ona S, Shaman JL, et al. Associations Between Built Environment, Neighborhood Socioeconomic Status, and SARS-CoV-2 Infection Among Pregnant Women in New York City. JAMA 2020, June 18, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.11370

396 hamile New York City sakini üzerinde yapılan kesitsel bir çalışmada, geniş hane üyeliği, hane halkı kalabalıklığı ve düşük sosyoekonomik durum, 2-3 kat daha yüksek enfeksiyon riski ile ilişkilendirildi (Emeruwa 2020).

 

Hatcher SM, Agnew-Brune C, Anderson M, et al. COVID-19 Among American Indian and Alaska Native Persons — 23 States, January 31–July 3, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020, published 19 August 2020. Full-text: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6934e1

Kızılderili ve Alaska Yerlisi (AI/AN) kişilerin COVID-19 salgınından orantısız bir şekilde etkilendiği görülmektedir. Bir çalışmada, AI/AN bireyleri arasındaki genel COVID-19 insidansı beyaz kişiler arasında 3,5 kat daha fazladır (100.000 beyaz popülasyonda 169 ile karşılaştırıldığında 100.000 AI/AN popülasyonunda 594) (Hatcher 2020).

 

Grasso D, Zafra M, Ferrero B, et al. Covid de ricos, covid de pobres: las restricciones de la segunda ola exponen las desigualdades de Madrid. El País 2020, published 17 September. Full-text: https://elpais.com/espana/madrid/2020-09-16/covid-de-ricos-covid-de-pobres-las-restricciones-de-la-segunda-ola-exponen-las-desigualdades-de-madrid.html

Yazarlar, enfeksiyonların sayısının en savunmasız bölgelerde daha yüksek olduğunu ve olası sınırlamaların en ağır basacağını açıklıyor.

 

ÖNLEME: TEST ETME, İZLEME, İZOLASYON

Lash RR, Donovan CV, Fleischauer AT, et al. COVID-19 Contact Tracing in Two Counties – North Carolina, June-July 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Sep 25;69(38):1360-1363. PubMed: https://pubmed.gov/32970654. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6938e3

Sağlık departmanlarının agresif çabalarına rağmen, birçok COVID-19 hastası temasları bildirmez ve birçok temasa ulaşılamaz (Lash 2020). Kuzey Karolina / ABD’deki personel üyeleri, Mecklenburg İlçesinde 5,514 (% 77) COVID-19’u ve Randolph Bölgelerinde 584 (% 99) kişiyi araştırdı: yüksek COVID-19 insidansı dönemlerinde, hastaların% 48 ve% 35’i hiç temas bildirmedi ve temaslıların% 25 ve% 48’ine ulaşılmadı. İndeks hasta numunelerinin toplanmasından iletişim bildirimine kadar medyan aralık 6 gündü. SARS-CoV-2 iletimini azaltmak için temas takibi, topluluk katılımı ve topluluk çapında azaltmanın iyileştirilmiş zamanlaması gereklidir.

 

Clapham H, Hay J, Routledge I, et al. Seroepidemiologic Study Designs for Determining SARS-COV-2 Transmission and Immunity. Emerg Infect Dis. 2020 Jun 16;26(9). PubMed: https://pubmed.gov/32544053. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2609.201840

Test edin, test edin, test edin… ama testler ne kadar doğrudur? Örnek toplama, antikorların varlığının gerçekte ne anlama geldiği ve test doğruluğu ve örnekleme önyargılarını hesaba katmak için uygun analiz ve yorumlama açısından çok sayıda zorluk vardır (Clapham 2020). Yazarlar, farklı tahlil türlerinin ve çalışma tasarımlarının güçlü yönlerini ve sınırlamalarını gözden geçirir.

 

Liang LL, Tseng CH, Ho HJ, Wu CY. Covid-19 mortality is negatively associated with test number and government effectiveness. Sci Rep. 2020 Jul 24;10(1):12567. PubMed: https://pubmed.gov/32709854. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41598-020-68862-x

Dünya çapında bir kesitsel çalışmada (Liang LL 2020), yazarlar COVID-19 ölüm oranının

  • Aşağıdakilerle olumsuz ilişkisini gösterdiler
  • 100 kişi başına test sayısı
  • Devlet etkinlik puanı
  • Hastane yatak sayısı
  • ile pozitif olarak ilişkisini gösterdiler
  • 65 yaş ve üstü nüfusun oranı
  • Ulaşım altyapısı kalite puanı

Unutmayın: Devlet etkinliği!

 

Jingwen Li, Chengbi Wu, Xing Zhang, Lan Chen, Xinyi Wang, Xiuli Guan, Jinghong Li, Zhicheng Lin, Nian Xiong. Post-pandemic testing of SARS-CoV-2 in Huanan Seafood Market area in Wuhan, China. Clinical Infectious Diseases 2020, published 25 July 2020. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1043

Wuhan şehrinde (14 Mayıs – 1 Haziran 2020) gösterildiği gibi, tüm vatandaşlar için SARS-CoV-2’nin şehir çapında kitle nükleik asit testi mümkündür. Sonuçlar bazen yetersizdir ve SARS-CoV-2 içinsadece 6 kişinin testini (Huanan Deniz Ürünleri Pazarı çevresindeki 107.662 sakinin % 0.006’sı) ortaya çıkarır, ancak yeni başlayan bir salgını boğabilir (Jingwen L 2020).

 

Perkins TA, Cavany SM, Moore SM, et al. Estimating unobserved SARS-CoV-2 infections in the United States. PNAS August 21, 2020. Full-text:  https://doi.org/10.1073/pnas.2005476117

Test, ABD’ye ilk işgali sırasında SARS-CoV-2 iletiminin kapsamını değerlendirmede önemli bir sınırlayıcı faktördü (Perkins 2020). Ulusal bir acil durum ilan edildikten sonra, ABD’de yerel olarak edinilmiş semptomatik enfeksiyonların% 10’undan daha azı bir ay içinde tespit edilmiş olabilir. Salgının kritik bir aşamasında gözetimdeki bu boşluk, Mart ayı başlarında büyük, gözlemlenmemiş bir rezervuarla sonuçlandı.

SOKAĞA ÇIKMA YASAKLARI

Andronico A, Kiem CT, Paireaux J, et al. Evaluating the impact of curfews and other measures on SARS-CoV-2 transmission in French Guiana. medRxiv 2020, posted 12 October. Full-text: https://doi.org/10.1101/2020.10.07.20208314

Sokağa çıkma yasakları hem ekonomik hem de sosyal açıdan daha az maliyetli bir alternatif olabilir mi? Fransız Guyanası’nda, denizaşırı bir départment, sokağa çıkma yasakları ve Haziran ve Temmuz 2020’de hedeflenen kısıtlamaların bir kombinasyonu, hastanelerin dolmasını önlemek için yeterliydi. Hafta içi sakinlere önce 11’de, sonra 21’de, daha sonra 19: 00’da ve son olarak 17: 00’da evde kalmaları emredildi. Hafta sonları herkes saat 13: 00’ten itibaren evde kalmak zorunda kaldı. Cumartesi (Andronico 2020).

Sokağa çıkma yasaklarının Fransız Guyanası dışındaki diğer alanlara başarıyla uyarlanıp uygulanamayacağı bilinmemektedir. Fransız Guyanası, ortanca yaşı 25 olan genç bir bölgedir ve enfeksiyondan sonra hastaneye yatma riski Fransa’nın yalnızca % 30’udur. Nüfusun yaklaşık% 20’si, Temmuz 2020’ye kadar (Andronico 2020) SARS-CoV- ile enfekte olmuştu. Önümüzdeki altı ay içinde bazı sokağa çıkma yasağı emirleri görmeye hazırlıklı olun.

 

GÖRÜNÜM

Horton R. Offline: The second wave. Lancet 2020, June 27, 395, ISSUE 10242, P1960. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31451-3

Haziran ayında, bilim adamları Avrupa’da ikinci bir SARS-CoV-2 dalgası öngördüler. Onlar haklıydı. Şimdi, mevcut salgının 1918 grip salgını (Horton 2020) senaryosunu takip etmeyeceğini ummalıyız.

 

Petersen E, Koopmans M, Go U, et al. Comparing SARS-CoV-2 with SARS-CoV and influenza pandemics. Lancet Inf Dis 2020, July 03, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30484-9

Ne kadar süreyle fiziksel mesafe, gelişmiş test, karantina ve temas takibi kombinasyonuna ihtiyaç duyulacak? Önceki influenza pandemilerinden elde edilen tarihsel kanıtlar, pandemilerin ilk 2-5 yıl içinde popülasyon bağışıklığı arttıkça (doğal olarak veya aşılama yoluyla) dalgalanma eğiliminde olduğunu ve bunun SARS-CoV-2 için en olası yörünge olduğunu göstermektedir (Petersen 2020 ).

Watsa M. Rigorous wildlife disease surveillance. Science 10 Jul 2020, 369: 145-147. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc0017

Yaban hayatı ticaretiyle ilişkili ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar (EID), mevcut hastalık sürveyans çabalarının en büyük karşılanmamış sorunu olmaya devam etmektedir. Hayvanlarla, hayvansal ürünlerle veya bunların hareketleriyle ilişkili patojen taramasına ilişkin uluslararası veya ulusal sözleşmelere acilen ihtiyaç vardır (Watsa 2020). Yaban hayatı ticaretini bilinen hastalık riskleri temelinde yönetmek için uluslararası kabul görmüş bir standart oluşturulmalıdır.

Kaynaklar (Hepsi)

Adam D. A guide to R – the pandemic’s misunderstood metric. Nature. 2020 Jul;583(7816):346-348. PubMed: https://pubmed.gov/32620883. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02009-w

Adam DC, Wu P, Wong JY, et al. Clustering and superspreading potential of SARS-CoV-2 infections in Hong Kong. Nat Med. 2020 Sep 17. PubMed: https://pubmed.gov/32943787. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41591-020-1092-0

Anand S, Montez-Rath M, Han J, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 antibodies in a large nationwide sample of patients on dialysis in the USA: a cross-sectional study. Lancet. 2020 Sep 25;396(10259):1335-44. PubMed: https://pubmed.gov/32987007. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32009-2

Andronico A, Kiem CT, Paireaux J, et al. Evaluating the impact of curfews and other measures on SARS-CoV-2 transmission in French Guiana. medRxiv 2020, posted 12 October. Full-text: https://doi.org/10.1101/2020.10.07.20208314

Anonymous. Deutsche Box-Olympiamannschaft mit Coronavirus infiziert. Die Zeit 2020, published 12 September. Full-text: https://www.zeit.de/sport/2020-09/trainingslager-oesterreich-deutsche-box-olympiamannschaft-coronavirus-infektion-quarantaene

Aschwanden C. The false promise of herd immunity for COVID-19. Nature. 2020 Nov;587(7832):26-28. PubMed: https://pubmed.gov/33087872. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02948-4

Atrubin D, Wiese M, Bohinc B. An Outbreak of COVID-19 Associated with a Recreational Hockey Game – Florida, June 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Oct 16;69(41):1492-1493. PubMed: https://pubmed.gov/33056952. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6941a4

Baggett TP, Keyes H, Sporn N, Gaeta JM. Prevalence of SARS-CoV-2 Infection in Residents of a Large Homeless Shelter in Boston. JAMA. 2020 Apr 27. pii: 2765378. PubMed: https://pubmed.gov/32338732. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.6887

Bajema KL, Wiegand RE, Cuffe K, et al. Estimated SARS-CoV-2 Seroprevalence in the US as of September 2020. JAMA Intern Med. 2020 Nov 24. PubMed: https://pubmed.gov/33231628. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.7976

Baker MG, Wilson N, Anglemyer A. Successful Elimination of Covid-19 Transmission in New Zealand. N Engl J Med. 2020 Aug 20;383(8):e56. PubMed: https://pubmed.gov/32767891. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMc2025203

Barbarossa MV, Fuhrmann J, Meinke JH, et al. Modeling the spread of COVID-19 in Germany: Early assessment and possible scenarios. PLoS One. 2020 Sep 4;15(9):e0238559. PubMed: https://pubmed.gov/32886696. Full-text: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0238559

Bassi F, Arbia G, Falorsi PD. Observed and estimated prevalence of Covid-19 in Italy: How to estimate the total cases from medical swabs data. Sci Total Environ. 2020 Oct 8:142799. PubMed: https://pubmed.gov/33066965. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.142799

Bedford J, Enria D, Giesecke J, et al. Living with the COVID-19 pandemic: act now with the tools we have. Lancet. 2020 Oct 8;396(10259):1314-6. PubMed: https://pubmed.gov/33038947. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32117-6

Bielecki M, Züst R, Siegrist D, et al. Social distancing alters the clinical course of COVID-19 in young adults: A comparative cohort study. Clin Infect Dis. 2020 Jun 29:ciaa889. PubMed: https://pubmed.gov/32594121. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa889

Boehmer TK, DeVies J, Caruso E, et al. Changing Age Distribution of the COVID-19 Pandemic — United States, May–August 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 23 September 2020. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6939e1

Boehmer TK, DeVies J, Caruso E, et al. Changing Age Distribution of the COVID-19 Pandemic – United States, May-August 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Oct 2;69(39):1404-1409. PubMed: https://pubmed.gov/33001872. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6939e1

Böhmer MM, Buchholz U, Corman VM, et al. Investigation of a COVID-19 outbreak in Germany resulting from a single travel-associated primary case: a case series. Lancet Infect Dis. 2020 Aug;20(8):920-928. PubMed: https://pubmed.gov/32422201. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30314-5

Brett TS, Rohani P. Transmission dynamics reveal the impracticality of COVID-19 herd immunity strategies. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Sep 22:202008087. PubMed: https://pubmed.gov/32963094. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2008087117

Brosseau LM, Roy CJ, Osterholm MT. Facial Masking for Covid-19. N Engl J Med. 2020 Oct 23;383(21):10.1056/NEJMc2030886#sa2. PubMed: https://pubmed.gov/33095524. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMc2030886

Brotons P, Launes C, Buetas E, et al. Susceptibility to Sars-COV-2 Infection Among Children And Adults: A Seroprevalence Study of Family Households in the Barcelona Metropolitan Region, Spain. Clin Infect Dis. 2020 Nov 12:ciaa1721. PubMed: https://pubmed.gov/33180914. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1721

Brown KA, Jones A, Daneman N, et al. Association Between Nursing Home Crowding and COVID-19 Infection and Mortality in Ontario, Canada. JAMA Intern Med. 2020 Nov 9:e206466. PubMed: https://pubmed.gov/33165560. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.6466

Buonanno P, Galletta S, Puca M. Estimating the severity of COVID-19: Evidence from the Italian epicenter. PLoS One. 2020 Oct 1;15(10):e0239569. PubMed: https://pubmed.gov/33002036. Full-text: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0239569. eCollection 2020

Burki T. China’s successful control of COVID-19. Lancet Infect Dis. 2020 Oct 8;20(11):1240-1. PubMed: https://pubmed.gov/33038941. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30800-8

Burki T. Prisons are “in no way equipped” to deal with COVID-19. Lancet. 2020 May 2;395(10234):1411-1412. PubMed: https://pubmed.gov/32359457. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30984-3.

Buss LF, Prete Jr A, Abrahim CMM, et al. Three-quarters attack rate of SARS-CoV-2 in the Brazilian Amazon during a largely unmitigated epidemic. Science 2020, published 8 December. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abe9728

Calcagno A, Ghisetti V, Emanuele T, et al. Risk for SARS-CoV-2 Infection in Healthcare Workers, Turin, Italy. Emerg Infect Dis. 2020 Oct 6;27(1). PubMed: https://pubmed.gov/33021927. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2701.203027

Callaghan AW, Chard AN, Arnold P, et al. Screening for SARS-CoV-2 Infection Within a Psychiatric Hospital and Considerations for Limiting Transmission Within Residential Psychiatric Facilities – Wyoming, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jul 3;69(26):825-829. PubMed: https://pubmed.gov/32614815. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6926a4

Candido DS, Claro IM, de Jesus JG, et al. Evolution and epidemic spread of SARS-CoV-2 in Brazil. Science. 2020 Sep 4;369(6508):1255-1260. PubMed: https://pubmed.gov/32703910. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abd2161

CDC 200311. Centers for Disease Control and Prevention. Nursing home care. March 11, 2016. https://www.cdc.gov/nchs/fastats/nursing-home-care.htm (accessed 12 May 2020)

Cereda D, Tirani M, Rovida F, et al. The early phase of the COVID-19 outbreak in Lombardy, Italy. Preprint. Full-text: https://arxiv.org/abs/2003.09320

Chan JF, Yuan S, Kok KH, et al. A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster. Lancet. 2020 Feb 15;395(10223):514-523. PubMed: https://pubmed.gov/31986261. Fulltext: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30154-9

Chan KH, Yuen KY. COVID-19 epidemic: disentangling the re-emerging controversy about medical facemasks from an epidemiological perspective. Int J Epidemiol. 2020 Aug 1;49(4):1063-1066. PubMed: https://pubmed.gov/32232402. Full-text: https://doi.org/10.1093/ije/dyaa044

Chen CM, Jyan HW, Chien SC, et al. Containing COVID-19 Among 627,386 Persons in Contact With the Diamond Princess Cruise Ship Passengers Who Disembarked in Taiwan: Big Data Analytics. J Med Internet Res. 2020 May 5;22(5):e19540. PubMed: https://pubmed.gov/32353827. Full-text: https://doi.org/10.2196/19540.

Chen N, Zhou M, Dong X, et al. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Lancet. 2020 Feb 15;395(10223):507-513. PubMed: https://pubmed.gov/32007143. Fulltext: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30211-7

Cheng HY, Jian SW, Liu DP, Ng TC, Huang WT, Lin HH; Taiwan COVID-19 Outbreak Investigation Team. Contact Tracing Assessment of COVID-19 Transmission Dynamics in Taiwan and Risk at Different Exposure Periods Before and After Symptom Onset. JAMA Intern Med. 2020 May 1:e202020. PubMed: https://pubmed.gov/32356867. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.2020

Cheng SY, Wang CJ, Shen AC, Chang SC. How to Safely Reopen Colleges and Universities During COVID-19: Experiences From Taiwan. Ann Intern Med. 2020 Oct 20;173(8):638-641. PubMed: https://pubmed.gov/32614638. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2927

Cheng VCC, Wong SC, Chen JHK, et al. Escalating infection control response to the rapidly evolving epidemiology of the Coronavirus disease 2019 (COVID-19) due to SARS-CoV-2 in Hong Kong. Infect Control Hosp Epidemiol 2020;0: PubMed: https://pubmed.gov/32131908. Full-text: https://doi.org/10.1017/ice.2020.58

Cho SY, Kang JM, Ha YE, et al. MERS-CoV outbreak following a single patient exposure in an emergency room in South Korea: an epidemiological outbreak study. Lancet. 2016 Sep 3;388(10048):994-1001. PubMed: https://pubmed.gov/27402381. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)30623-7

Chou R, Dana T, Buckley DI, Selph S, Fu R, Totten AM. Epidemiology of and Risk Factors for Coronavirus Infection in Health Care Workers: A Living Rapid Review. Ann Intern Med. 2020 Jul 21;173(2):120-136. PubMed: https://pubmed.gov/32369541. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-1632

Corman VM, Landt O, Kaiser M, et al. Detection of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) by real-time RT-PCR. Euro Surveill. 2020 Jan;25(3). PubMed: https://pubmed.gov/31992387. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.3.2000045

Czeisler MÉ, Tynan MA, Howard ME, et al. Public Attitudes, Behaviors, and Beliefs Related to COVID-19, Stay-at-Home Orders, Nonessential Business Closures, and Public Health Guidance – United States, New York City, and Los Angeles, May 5-12, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jun 19;69(24):751-758. PubMed: https://pubmed.gov/32555138. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6924e1

D’Souza G, Dowdy D. What is Herd Immunity and How Can We Achieve It With COVID-19? Johns Hopkins School of Public Health 2020, published 10 April (accessed 23 October 2020). Full-text: https://www.jhsph.edu/covid-19/articles/achieving-herd-immunity-with-covid19.html

Danis K, Epaulard O, Bénet T, et al. Cluster of coronavirus disease 2019 (Covid-19) in the French Alps, 2020. Clin Infect Dis. 2020 Apr 11:ciaa424. PubMed: https://pubmed.gov/32277759. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa424

Dawood FS, Ricks P, Njie GJ, et al. Observations of the global epidemiology of COVID-19 from the prepandemic period using web-based surveillance: a cross-sectional analysis. Lancet Infect Dis. 2020 Nov;20(11):1255-1262. PubMed: https://pubmed.gov/32738203. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30581-8

de Souza WM, Buss LF, Candido DDS, et al. Epidemiological and clinical characteristics of the COVID-19 epidemic in Brazil. Nat Hum Behav. 2020 Jul 31. PubMed: https://pubmed.gov/32737472. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41562-020-0928-4

DeBiasi RL, Delaney M. Symptomatic and Asymptomatic Viral Shedding in Pediatric Patients Infected With Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2): Under the Surface. JAMA Pediatr. 2020 Aug 28. PubMed: https://pubmed.gov/32857158. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2020.3996

Deng X, Gu W, Federman S, et al. Genomic surveillance reveals multiple introductions of SARS-CoV-2 into Northern California. Science. 2020 Jul 31;369(6503):582-587. PubMed: https://pubmed.gov/32513865. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abb9263

Denny TN, Andrews L, Bonsignori M, et al. Implementation of a Pooled Surveillance Testing Program for Asymptomatic SARS-CoV-2 Infections on a College Campus – Duke University, Durham, North Carolina, August 2-October 11, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Nov 20;69(46):1743-1747. PubMed: https://pubmed.gov/33211678. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6946e1

Dora AV, Winnett A, Jatt LP, et al. Universal and Serial Laboratory Testing for SARS-CoV-2 at a Long-Term Care Skilled Nursing Facility for Veterans – Los Angeles, California, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 May 29;69(21):651-655. PubMed: https://pubmed.gov/32463809. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6921e1

Ebrahim SH, Ahmed Y, Alqahtani SA, Memish ZA. The Hajj pilgrimage during the COVID-19 pandemic in 2020: event hosting without the mass gathering. J Travel Med. 2020 Nov 13:taaa194. PubMed: https://pubmed.gov/33184626. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa194

ECDC Public Health Emergency Team, Danis K, Fonteneau L, et al. High impact of COVID-19 in long-term care facilities, suggestion for monitoring in the EU/EEA, May 2020. Euro Surveill. 2020 Jun;25(22):2000956. PubMed: https://pubmed.gov/32524949. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.22.2000956

Editors. Dying in a Leadership Vacuum. N Engl J Med. 2020 Oct 8;383(15):1479-1480. PubMed: https://pubmed.gov/33027574. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMe2029812

Endo A; Centre for the Mathematical Modelling of Infectious Diseases COVID-19 Working Group, Abbott S, Kucharski AJ, Funk S. Estimating the overdispersion in COVID-19 transmission using outbreak sizes outside China. Wellcome Open Res. 2020 Jul 10;5:67. PubMed: https://pubmed.gov/32685698. Full-text: https://doi.org/10.12688/wellcomeopenres.15842.3. eCollection 2020

Ferguson et al. (Imperial College COVID-19 Response Team). Report 9: Impact of non-pharmaceutical interventions (NPIs) to reduce COVID-19 mortality and healthcare demand. 16 March 2020. DOI: https://doi.org/10.25561/77482

Fisman DN, Bogoch I, Lapointe-Shaw L, McCready J, Tuite AR. Risk Factors Associated With Mortality Among Residents With Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Long-term Care Facilities in Ontario, Canada. JAMA Netw Open. 2020 Jul 1;3(7):e2015957. PubMed: https://pubmed.gov/32697325. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.15957

Fisman DN, Greer AL, Tuite AR. Age Is Just a Number: A Critically Important Number for COVID-19 Case Fatality. Ann Intern Med. 2020 Nov 3;173(9):762-763. PubMed: https://pubmed.gov/32698604. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-4048

Flaxman S et al. (Imperial College COVID-19 Response Team). Report 13: Estimating the number of infections and the impact of non-pharmaceutical interventions on COVID-19 in 11 European countries. 30 March 2020. DOI: https://doi.org/10.25561/77731

Flaxman S, Mishra S, Gandy A, et al. Estimating the effects of non-pharmaceutical interventions on COVID-19 in Europe. Nature. 6/2020 Jun 8. PubMed: https://pubmed.gov/32512579. Full-text:  https://doi.org/10.1038/s41586-020-2405-7

Furuse Y, Sando E, Tsuchiya N, et al. Clusters of Coronavirus Disease in Communities, Japan. January-April 2020. Emerg Infect Dis. 2020 Jun 10;26(9). PubMed: https://pubmed.gov/32521222. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2609.202272

Gedi Visual. La situazione in Lombardia. Web site: https://lab.gedidigital.it/gedi-visual/2020/coronavirus-i-contagi-in-italia/lombardia.php (accessed 3 June 2020)

Ghinai I, McPherson TD, Hunter JC, et al. First known person-to-person transmission of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) in the USA. Lancet. 2020 Apr 4;395(10230):1137-1144. PubMed: https://pubmed.gov/32178768 . Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30607-3

Giordano G, Blanchini F, Bruno R, et al. Modelling the COVID-19 epidemic and implementation of population-wide interventions in Italy. Nat Med. 2020 Apr 22. pii: 10.1038/s41591-020-0883-7. PubMed: https://pubmed.gov/32322102 . Full-text: https://doi.org/10.1038/s41591-020-0883-7

Giovanetti M, Angeletti S, Benvenuto D, Ciccozzi M. A doubt of multiple introduction of SARS-CoV-2 in Italy: a preliminary overview. J Med Virol. 2020 Mar 19. PubMed: https://pubmed.gov/32190908. Fulltext: https://doi.org/10.1002/jmv.25773

Graham N, Junghans C, Downes R, et al. SARS-CoV-2 infection, clinical features and outcome of COVID-19 in United Kingdom nursing homes. J Infect 2020b, Jun 3:S0163-4453(20)30348-0. PubMed: https://pubmed.gov/32504743. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.jinf.2020.05.073

Guo ZD, Wang ZY, Zhang SF, et al. Aerosol and Surface Distribution of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 in Hospital Wards, Wuhan, China, 2020. Emerg Infect Dis. 2020 Apr 10;26(7). PubMed: https://pubmed.gov/32275497. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2607.200885

Habib H. Has Sweden’s controversial covid-19 strategy been successful? BMJ. 2020 Jun 12;369:m2376. PubMed: https://pubmed.gov/32532807. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m2376

Haider N, Yavlinsky A, Simons D, et al. Passengers destinations from China: low risk of Novel Coronavirus (2019-nCoV) transmission into Africa and South America. Epidemiol Infect 2020;148: PubMed: https://pubmed.gov/32100667. Full-text: https://doi.org/10.1017/S0950268820000424

Hallal PC, Hartwig FP, Horta BL, et al. SARS-CoV-2 antibody prevalence in Brazil: results from two successive nationwide serological household surveys. Lancet Glob Health. 2020 Nov;8(11):e1390-e1398. PubMed: https://pubmed.gov/32979314. Full-text: https://doi.org/10.1016/S2214-109X(20)30387-9

Han MS, Choi EH, Chang SH, et al. Clinical Characteristics and Viral RNA Detection in Children With Coronavirus Disease 2019 in the Republic of Korea. JAMA Pediatr. 2020 Aug 28:e203988. PubMed: https://pubmed.gov/32857112. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2020.3988

Havers FP, Reed C, Lim T, et al. Seroprevalence of Antibodies to SARS-CoV-2 in 10 Sites in the United States, March 23-May 12, 2020. JAMA Intern Med. 2020 Jul 21. PubMed: https://pubmed.gov/32692365. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2020.4130

Hijnen D, Marzano AV, Eyerich K, et al. SARS-CoV-2 Transmission from Presymptomatic Meeting Attendee, Germany. Emerg Infect Dis. 2020 May 11;26(8). PubMed: https://pubmed.gov/32392125. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2608.201235

Honigsbaum M. Revisiting the 1957 and 1968 influenza pandemics. Lancet. 2020 Jun 13;395(10240):1824-1826. PubMed: https://pubmed.gov/32464113. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31201-0

Horton R. Offline: The second wave. Lancet. 2020 Jun 27;395(10242):1960. PubMed: https://pubmed.gov/32593328. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31451-3

Houlihan CF, Vora N, Byrne T, et al. Pandemic peak SARS-CoV-2 infection and seroconversion rates in London frontline health-care workers. Lancet. 2020 Jul 25;396(10246):e6-e7. PubMed: https://pubmed.gov/32653078. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31484-7

James A, Eagle L, Phillips C, et al. High COVID-19 Attack Rate Among Attendees at Events at a Church – Arkansas, March 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 May 22;69(20):632-635. PubMed: https://pubmed.gov/32437338. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6920e2

Jia JS, Lu X, Yuan Y, Xu G, Jia J, Christakis NA. Population flow drives spatio-temporal distribution of COVID-19 in China. Nature. 2020 Jun;582(7812):389-394. PubMed: https://pubmed.gov/32349120. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41586-020-2284-y

Jiménez MC, Cowger TL, Simon LE, Behn M, Cassarino N, Bassett MT. Epidemiology of COVID-19 Among Incarcerated Individuals and Staff in Massachusetts Jails and Prisons. JAMA Netw Open. 2020 Aug 3;3(8):e2018851. PubMed: https://pubmed.gov/32821919. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.18851

Jing QL, Liu MJ, Zhang ZB, et al. Household secondary attack rate of COVID-19 and associated determinants in Guangzhou, China: a retrospective cohort study. Lancet Infect Dis. 2020 Oct;20(10):1141-1150. PubMed: https://pubmed.gov/32562601. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30471-0

Kalk A, Schultz A. SARS-CoV-2 epidemic in African countries-are we losing perspective? Lancet Infect Dis. 2020 Dec;20(12):1370. PubMed: https://pubmed.gov/32777206. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30563-6

Kamps BS, Hoffmann C, et al. SARS Reference. Flying Publisher 2003. http://www.SARSReference.com  (accessed 20 May 2020).

Kang CR, Lee JY, Park Y, et al. Coronavirus Disease Exposure and Spread from Nightclubs, South Korea. Emerg Infect Dis. 2020 Oct;26(10):2499-2501. PubMed: https://pubmed.gov/32633713. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2610.202573

Kasper MR, Geibe JR, Sears CL, et al. An Outbreak of Covid-19 on an Aircraft Carrier. N Engl J Med. 2020 Nov 11:NEJMoa2019375. PubMed: https://pubmed.gov/33176077. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMoa2019375

Khan A, Bieh KL, El-Ganainy A, Ghallab S, Assiri A, Jokhdar H. Estimating the COVID-19 Risk during the Hajj Pilgrimage. J Travel Med. 2020 Sep 5:taaa157. PubMed: https://pubmed.gov/32889536. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa157

Kissler SM, Kishore N, Prabhu M, et al. Reductions in commuting mobility correlate with geographic differences in SARS-CoV-2 prevalence in New York City. Nat Commun. 2020 Sep 16;11(1):4674. PubMed: https://pubmed.gov/32938924. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18271-5

Kupferschmidt K. Why do some COVID-19 patients infect many others, whereas most don’t spread the virus at all? Science Magazine 19 May. Full-text: https://www.sciencemag.org/news/2020/05/why-do-some-covid-19-patients-infect-many-others-whereas-most-don-t-spread-virus-all (accessed 31 May 2020).

Lai X, Wang M, Qin C, et al. Coronavirus Disease 2019 (COVID-2019) Infection Among Health Care Workers and Implications for Prevention Measures in a Tertiary Hospital in Wuhan, China. JAMA Netw Open. 2020 May 1;3(5):e209666. PubMed: https://pubmed.gov/32437575. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.9666

Lau H, Khosrawipour V, Kocbach P, et al. The positive impact of lockdown in Wuhan on containing the COVID-19 outbreak in China. J Travel Med. 2020 Mar 17. pii: 5808003. PubMed: https://pubmed.gov/32181488. Fulltext: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa037

Lauer SA, Grantz KH, Bi Q, et al. The Incubation Period of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) From Publicly Reported Confirmed Cases: Estimation and Application. Ann Intern Med 2020: PubMed: https://pubmed.gov/32150748. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-0504

Le Monde 200506. La France et les épidémies : 2011-2017, la mécanique du délitement. Le Monde, 6 May 2020. Full-text : https://www.lemonde.fr/sante/article/2020/05/06/la-france-et-les-epidemies-2011-2017-la-mecanique-du-delitement_6038873_1651302.html (accessed 25 May 2020)

Le Quéré C, Jackson RB, Jones MW et al. Temporary reduction in daily global CO2 emissions during the COVID-19 forced confinement. Nat Clim Chang 2020. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41558-020-0797-x

Letizia AG, Ramos I, Obla A, et al. SARS-CoV-2 Transmission among Marine Recruits during Quarantine. N Engl J Med. 2020 Nov 11:NEJMoa2029717. PubMed: https://pubmed.gov/33176093. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMoa2029717

Lewis M, Sanchez R, Auerbach S, et al. COVID-19 Outbreak Among College Students After a Spring Break Trip to Mexico – Austin, Texas, March 26-April 5, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jul 3;69(26):830-835. PubMed: https://pubmed.gov/32614814. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6926e1

Li J, Wu C, Zhang X, et al. Post-pandemic testing of SARS-CoV-2 in Huanan Seafood Market area in Wuhan, China. Clin Infect Dis. 2020 Jul 25:ciaa1043. PubMed: https://pubmed.gov/32710746. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1043

Li Q, Guan X, Wu P, et al. Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus-Infected Pneumonia. N Engl J Med 2020: PubMed: https://pubmed.gov/31995857.
Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMoa2001316

Liu JY, Chen TJ, Hwang SJ. Analysis of Imported Cases of COVID-19 in Taiwan: A Nationwide Study. Int J Environ Res Public Health. 2020 May 9;17(9):E3311. PubMed: https://pubmed.gov/32397515. Full-text: https://doi.org/10.3390/ijerph17093311.

Liu M, Thomadsen R, Yao S. Forecasting the spread of COVID-19 under different reopening strategies. Sci Rep. 2020 Nov 23;10(1):20367. PubMed: https://pubmed.gov/33230234. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41598-020-77292-8

Liu P, Cai J, Jia R, et al. Dynamic surveillance of SARS-CoV-2 shedding and neutralizing antibody in children with COVID-19. Emerg Microbes Infect. 2020 Dec;9(1):1254-1258. PubMed: https://pubmed.gov/32515685. Full-text: https://doi.org/10.1080/22221751.2020.1772677

Looi MK. Covid-19: Japan ends state of emergency but warns of “new normal”. BMJ. 2020 May 26;369:m2100. PubMed: https://pubmed.gov/32457055. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m2100

Mahale P, Rothfuss C, Bly S, et al. Multiple COVID-19 Outbreaks Linked to a Wedding Reception in Rural Maine – August 7-September 14, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Nov 13;69(45):1686-1690. PubMed: https://pubmed.gov/33180752. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6945a5

Malani A, Shah D, Kang G, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2 in slums versus non-slums in Mumbai, India. Lancet Glob Health. 2020 Nov 13:S2214-109X(20)30467-8. PubMed: https://pubmed.gov/33197394. Full-text: https://doi.org/10.1016/S2214-109X(20)30467-8

Marossy A, Rakowicz S, Bhan A, et al. A study of universal SARS-CoV-2 RNA testing of residents and staff in a large group of care homes in South London. J Infect Dis. 2020 Sep 5:jiaa565. PubMed: https://pubmed.gov/32889532. Full-text: https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa565

Maxmen A. California’s San Quentin prison declined free coronavirus tests and urgent advice — now it has a massive outbreak. Nature NEWS 07 July 2020. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02042-9

Maxmen A. California’s San Quentin prison declined free coronavirus tests and urgent advice – now it has a massive outbreak. Nature. 2020 Jul;583(7816):339-340. PubMed: https://pubmed.gov/32636511. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02042-9

Maxmen A. Why the United States is having a coronavirus data crisis. Nature. 2020 Sep;585(7823):13-14. PubMed: https://pubmed.gov/32843755. Full-text: https://doi.org/10.1038/d41586-020-02478-z

McMichael TM, Currie DW, Clark S, et al. Epidemiology of Covid-19 in a Long-Term Care Facility in King County, Washington. N Engl J Med. 2020 May 21;382(21):2005-2011. PubMed: https://pubmed.gov/32220208. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMoa2005412

McNeil Jr DG. A Viral Epidemic Splintering Into Deadly Pieces. The New York Times, 29 July 2020. Full-text: https://www.nytimes.com/2020/07/29/health/coronavirus-future-america.html

Moreland A, Herlihy C, Tynan MA, et al. Timing of State and Territorial COVID-19 Stay-at-Home Orders and Changes in Population Movement – United States, March 1-May 31, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Sep 4;69(35):1198-1203. PubMed: https://pubmed.gov/32881851 . Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6935a2

Moscola J, Sembajwe G, Jarrett M, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 Antibodies in Health Care Personnel in the New York City Area. JAMA 2020, published 6 August. https://doi.org/10.1001/jama.2020.14765

Moscola J, Sembajwe G, Jarrett M, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 Antibodies in Health Care Personnel in the New York City Area. JAMA. 2020 Sep 1;324(9):893-895. PubMed: https://pubmed.gov/32780804. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.14765

Mosites E, Parker EM, Clarke KEN, et al. Assessment of SARS-CoV-2 Infection Prevalence in Homeless Shelters – Four U.S. Cities, March 27-April 15, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 May 1;69(17):521-522. PubMed: https://pubmed.gov/32352957. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6917e1

Mubarak N, Zin CS. Religious tourism and mass religious gatherings – The potential link in the spread of COVID-19. Current perspective and future implications. Travel Med Infect Dis. 2020 Jun 9;36:101786. PubMed: https://pubmed.gov/32531422. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.tmaid.2020.101786

Nacoti M et al. At the Epicenter of the Covid-19 Pandemic and Humanitarian Crises in Italy: Changing Perspectives on Preparation and Mitigation. NEJM Catalyst Innovations in Care Delivery. 21 March 2020. Full-text: https://catalyst.nejm.org/doi/full/10.1056/CAT.20.0080

Nagano T, Arii J, Nishimura M, et al. Diligent medical activities of a publicly designated medical institution for infectious diseases pave the way for overcoming COVID-19: A positive message to people working at the cutting edge. Clin Infect Dis. 2020 May 31. PubMed: https://pubmed.gov/32474577. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa694

NCOMG. The national COVID-19 outbreak monitoring group. COVID-19 outbreaks in a transmission control scenario: challenges posed by social and leisure activities, and for workers in vulnerable conditions, Spain, early summer 2020. Euro Surveill. 2020 Sep;25(35):2001545. PubMed: https://pubmed.gov/32885777. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.35.2001545

Nayar KR, Koya SF, Ramakrishnan V, et al. Call to avert acceleration of COVID-19 from India’s Sabarimala pilgrimage of 25 million devotees. J Travel Med. 2020 Sep 5:taaa153. PubMed: https://pubmed.gov/32889547. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa153

Ng OT, Marimuthu K, Koh V, et al. SARS-CoV-2 seroprevalence and transmission risk factors among high-risk close contacts: a retrospective cohort study. Lancet Infect Dis. 2020 Nov 2:S1473-3099(20)30833-1. PubMed: https://pubmed.gov/33152271. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30833-1

Nie X, Fan L, Mu G, et al. Epidemiological characteristics and incubation period of 7,015 confirmed cases with Coronavirus Disease 2019 outside Hubei Province in China. J Infect Dis. 2020 Apr 27:jiaa211. PubMed: https://pubmed.gov/32339231. Full-text: https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa211

Njuguna H, Wallace M, Simonson S, et al. Serial Laboratory Testing for SARS-CoV-2 Infection Among Incarcerated and Detained Persons in a Correctional and Detention Facility – Louisiana, April-May 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jul 3;69(26):836-840. PubMed: https://pubmed.gov/32614816. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6926e2

Graham NSN, Junghans C, McLaren R, et al. High rates of SARS-CoV-2 seropositivity in nursing home residents. J Infect. 2020 Aug 27:S0163-4453(20)30574-0. PubMed: https://pubmed.gov/32860817. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.jinf.2020.08.040

O’Driscoll M, Dos Santos GR, Wang L, et al. Age-specific mortality and immunity patterns of SARS-CoV-2. Nature. 2020 Nov 2. PubMed: https://pubmed.gov/33137809. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41586-020-2918-0

Okarska-Napierała M, Mańdziuk J, Kuchar E. SARS-CoV-2 Cluster in Nursery, Poland. Emerg Infect Dis. 2020 Oct 9;27(1). PubMed: https://pubmed.gov/33035153. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2701.203849

Omer SB, Yildirim I, Forman HP. Herd Immunity and Implications for SARS-CoV-2 Control. JAMA. 2020 Oct 19. PubMed: https://pubmed.gov/33074293. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.20892

Oster AM, Caruso E, DeVies J, Hartnett KP, Boehmer TK. Transmission Dynamics by Age Group in COVID-19 Hotspot Counties – United States, April-September 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Oct 16;69(41):1494-1496. PubMed: https://pubmed.gov/33056949. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6941e1

Otte Im Kampe E, Lehfeld AS, Buda S, Buchholz U, Haas W. Surveillance of COVID-19 school outbreaks, Germany, March to August 2020. Euro Surveill. 2020 Sep;25(38):2001645. PubMed: https://pubmed.gov/32975186. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.38.2001645

Payne DC, Smith-Jeffcoat SE, Nowak G, et al. SARS-CoV-2 Infections and Serologic Responses from a Sample of U.S. Navy Service Members – USS Theodore Roosevelt, April 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jun 12;69(23):714-721. PubMed: https://pubmed.gov/32525850. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6923e4

Percivalle E, Cambiè G, Cassaniti I, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 specific neutralising antibodies in blood donors from the Lodi Red Zone in Lombardy, Italy, as at 06 April 2020. Euro Surveill. 2020 Jun;25(24):2001031. PubMed: https://pubmed.gov/32583766. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.24.2001031

Petersen E, Koopmans M, Go U, et al. Comparing SARS-CoV-2 with SARS-CoV and influenza pandemics. Lancet Infect Dis. 2020 Sep;20(9):e238-e244. PubMed: https://pubmed.gov/32628905. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30484-9

Petersen MS, Strøm M, Christiansen DH, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2-Specific Antibodies, Faroe Islands. Emerg Infect Dis. 2020 Nov;26(11):2761-2763. PubMed: https://pubmed.gov/32726200. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid2611.202736

Peto J, Alwan NA, Godfrey KM, et al. Universal weekly testing as the UK COVID-19 lockdown exit strategy. Lancet. 2020 Apr 20. pii: S0140-6736(20)30936-3. PubMed: https://pubmed.gov/32325027 . Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30936-3

Pham QT, Rabaa MA, Duong HL, et al. The first 100 days of SARS-CoV-2 control in Vietnam. Clin Infect Dis. 2020 Aug 1:ciaa1130. PubMed: https://pubmed.gov/32738143. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1130

Pollán M, Pérez-Gómez B, Pastor-Barriuso R, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 in Spain (ENE-COVID): a nationwide, population-based seroepidemiological study. Lancet. 2020 Aug 22;396(10250):535-544. PubMed: https://pubmed.gov/32645347. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31483-5

Posfay-Barbe KM, Wagner N, Gauthey M, et al. COVID-19 in Children and the Dynamics of Infection in Families. Pediatrics. 2020 Aug;146(2):e20201576. PubMed: https://pubmed.gov/32457213. Full-text: https://doi.org/10.1542/peds.2020-1576

Rajmil L. Role of children in the transmission of the COVID-19 pandemic: a rapid scoping review. BMJ Paediatr Open. 2020 Jun 21;4(1):e000722. PubMed: https://pubmed.gov/32596514. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmjpo-2020-000722. eCollection 2020

Ran L, Chen X, Wang Y, Wu W, Zhang L, Tan X. Risk Factors of Healthcare Workers with Corona Virus Disease 2019: A Retrospective Cohort Study in a Designated Hospital of Wuhan in China. Clin Infect Dis. 2020 Mar 17. pii: 5808788. PubMed: https://pubmed.gov/32179890. Fulltext: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa287

Randolph HE, Barreiro LB. Herd Immunity: Understanding COVID-19. Immunity. 2020 May 19;52(5):737-741. PubMed: https://pubmed.gov/32433946. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.immuni.2020.04.012

Rasmussen AL, Escandón K, Popescu SV. Facial Masking for Covid-19. N Engl J Med. 2020 Oct 23;383(21):10.1056/NEJMc2030886#sa1. PubMed: https://pubmed.gov/33095523. Full-text: https://doi.org/10.1056/NEJMc2030886

Rickman HM, Rampling T, Shaw K, et al. Nosocomial transmission of COVID-19: a retrospective study of 66 hospital-acquired cases in a London teaching hospital. Clin Infect Dis. 2020 Jun 20. PubMed: https://pubmed.gov/32562422. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa816

Rincón  A, Moreso F, López-Herradón A. The keys to control a coronavirus disease 2019 outbreak in a haemodialysis unit.  Clinical Kidney Journal, 13 July 2020. Full-text:  https://doi.org/10.1093/ckj/sfaa119

Rocklov J, Sjodin H, Wilder-Smith A. COVID-19 outbreak on the Diamond Princess cruise ship: estimating the epidemic potential and effectiveness of public health countermeasures. J Travel Med 2020;0: PubMed: https://pubmed.gov/32109273. Full-text: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa030

Rogers JH, Link AC, McCulloch D, et al. Characteristics of COVID-19 in Homeless Shelters : A Community-Based Surveillance Study. Ann Intern Med. 2020 Sep 15. PubMed: https://pubmed.gov/32931328. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-3799

Sabbadini LL, Romano MC, et al. [First results of the seroprevalence survey  about SARS-CoV-2] (Primi risultati  dell’indagine di sieroprevalenza  sul SARS-CoV-2). Italian Health Ministery and National Statistics Institute 2020, published 3 August. Full-text (Italian): https://www.istat.it/it/files//2020/08/ReportPrimiRisultatiIndagineSiero.pdf

Salje H, Tran Kiem C, Lefrancq N, et al. Estimating the burden of SARS-CoV-2 in France. Science. 2020 Jul 10;369(6500):208-211. PubMed: https://pubmed.gov/32404476. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc3517

Saloner B, Parish K, Ward JA, DiLaura G, Dolovich S. COVID-19 Cases and Deaths in Federal and State Prisons. JAMA. 2020 Aug 11;324(6):602-603. PubMed: https://pubmed.gov/32639537. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.12528

Saloner B, Parish K, Ward JA. COVID-19 Cases and Deaths in Federal and State Prisons. JAMA July 8, 2020. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.12528

Santos-Hövener C, Neuhauser HK, Rosario AS, et al. Serology- and PCR-based cumulative incidence of SARS-CoV-2 infection in adults in a successfully contained early hotspot (CoMoLo study), Germany, May to June 2020. Euro Surveill. 2020 Nov;25(47):2001752. PubMed: https://pubmed.gov/33243353. Full-text: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.47.2001752

Sassano M, McKee M, Ricciardi W, Boccia S. Transmission of SARS-CoV-2 and Other Infections at Large Sports Gatherings: A Surprising Gap in Our Knowledge. Front Med (Lausanne). 2020 May 29;7:277. PubMed: https://pubmed.gov/32574343. Full-text: https://doi.org/10.3389/fmed.2020.00277. eCollection 2020

Schwartz J, King CC, Yen MY. Protecting Health Care Workers during the COVID-19 Coronavirus Outbreak -Lessons from Taiwan’s SARS response. Clin Infect Dis. 2020 Mar 12:ciaa255. PubMed: https://pubmed.gov/32166318. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa255

Seemann T, Lane CR, Sherry NL, et al. Tracking the COVID-19 pandemic in Australia using genomics. Nat Commun. 2020 Sep 1;11(1):4376. PubMed: https://pubmed.gov/32873808. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18314-x

Self WH, Tenforde MW, Stubblefield WB, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2 Among Frontline Health Care Personnel in a Multistate Hospital Network – 13 Academic Medical Centers, April-June 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Sep 4;69(35):1221-1226. PubMed: https://pubmed.gov/32881855. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6935e2

Shen Z, Ning F, Zhou W, et al. Superspreading SARS events, Beijing, 2003. Emerg Infect Dis. 2004 Feb;10(2):256-60. PubMed: https://pubmed.gov/15030693. Full-text: https://doi.org/10.3201/eid1002.030732

Sood N, Simon P, Ebner P, et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2-Specific Antibodies Among Adults in Los Angeles County, California, on April 10-11, 2020. JAMA. 2020 Jun 16;323(23):2425-2427. PubMed: https://pubmed.gov/32421144. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.8279

Soper GA. The lessons of the pandemic. Science. 1919 May 30;49(1274):501-6. PubMed: https://pubmed.gov/17793800. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.49.1274.501

Soriano V, Meiriño R, Corral O, Guallar MP. SARS-CoV-2 antibodies in adults in Madrid, Spain. Clin Infect Dis. 2020 Jun 16:ciaa769. PubMed: https://pubmed.gov/32544951. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa769

Stafford N. Covid-19: Why Germany’s case fatality rate seems so low. BMJ. 2020 Apr 7;369:m1395. PubMed: https://pubmed.gov/32265194. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m1395

Steinberg J, Kennedy ED, Basler C, et al. COVID-19 Outbreak Among Employees at a Meat Processing Facility – South Dakota, March-April 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Aug 7;69(31):1015-1019. PubMed: https://pubmed.gov/32759914. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6931a2

Stringhini S, Wisniak A, Piumatti G, et al. Seroprevalence of anti-SARS-CoV-2 IgG antibodies in Geneva, Switzerland (SEROCoV-POP): a population-based study. Lancet. 2020 Aug 1;396(10247):313-319. PubMed: https://pubmed.gov/32534626. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31304-0

Sudharsanan N, Didzun O, Bärnighausen T, Geldsetzer P. The Contribution of the Age Distribution of Cases to COVID-19 Case Fatality Across Countries : A Nine-Country Demographic Study. Ann Intern Med. 2020 Nov 3;173(9):714-720. PubMed: https://pubmed.gov/32698605. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2973

Sugano N, Ando W, Fukushima W. Cluster of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 Infections Linked to Music Clubs in Osaka, Japan. J Infect Dis. 2020 Oct 13;222(10):1635-1640. PubMed: https://pubmed.gov/32840606. Full-text: https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa542

Szablewski CM, Chang KT, Brown MM, et al. SARS-CoV-2 Transmission and Infection Among Attendees of an Overnight Camp – Georgia, June 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Aug 7;69(31):1023-1025. PubMed: https://pubmed.gov/32759921. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6931e1

Tang A, Tong ZD, Wang HL, et al. Detection of Novel Coronavirus by RT-PCR in Stool Specimen from Asymptomatic Child, China. Emerg Infect Dis. 2020 Jun 17;26(6). PubMed: https://pubmed.gov/32150527. Fulltext: https://doi.org/10.3201/eid2606.200301

Tang B, Bragazzi NL, Li Q, Tang S, Xiao Y, Wu J. An updated estimation of the risk of transmission of the novel coronavirus (2019-nCov). Infect Dis Model 2020;5:248-255. PubMed: https://pubmed.gov/32099934. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.idm.2020.02.001

Taylor CA, Boulos C, Almond D. Livestock plants and COVID-19 transmission. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Nov 19:202010115. PubMed: https://pubmed.gov/33214147. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2010115117

Taylor L. How Latin America is fighting covid-19, for better and worse. BMJ. 2020 Sep 1;370:m3319. PubMed: https://pubmed.gov/32873574. Full-text: https://doi.org/10.1136/bmj.m3319

The Lancet. Reviving the US CDC. Lancet. 2020 May 16;395(10236):1521. PubMed: https://pubmed.gov/32416772. Full-text: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31140-5.

Thomas LJ, Huang P, Yin F, et al. Spatial heterogeneity can lead to substantial local variations in COVID-19 timing and severity. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Sep 29;117(39):24180-24187. PubMed: https://pubmed.gov/32913057. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2011656117

To KK, Chan WM, Ip JD, et al. Unique SARS-CoV-2 clusters causing a large COVID-19 outbreak in Hong Kong. Clin Infect Dis. 2020 Aug 5:ciaa1119. PubMed: https://pubmed.gov/32756996. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1119

Torres JP, Piñera C, De La Maza V, et al. SARS-CoV-2 antibody prevalence in blood in a large school community subject to a Covid-19 outbreak: a cross-sectional study. Clin Infect Dis. 2020 Jul 10:ciaa955. PubMed: https://pubmed.gov/32649743. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa955

Twahirwa Rwema JO, Diouf D, Phaswana-Mafuya N, et al. COVID-19 Across Africa: Epidemiologic Heterogeneity and Necessity of Contextually Relevant Transmission Models and Intervention Strategies. Ann Intern Med. 2020 Jun 18. PubMed: https://pubmed.gov/32551812. Full-text: https://doi.org/10.7326/M20-2628

Uyoga S, Adetifa IMO, Karanja HK, et al. Seroprevalence of anti-SARS-CoV-2 IgG antibodies in Kenyan blood donors. Science. 2020 Nov 11:eabe1916. PubMed: https://pubmed.gov/33177105. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abe1916

Vahidy FS, Bernard DW, Boom ML, et al. Prevalence of SARS-CoV-2 Infection Among Asymptomatic Health Care Workers in the Greater Houston, Texas, Area. JAMA Netw Open. 2020 Jul 1;3(7):e2016451. PubMed: https://pubmed.gov/32716512. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2020.16451

Verdery AM, Smith-Greenaway E, Margolis R, Daw J. Tracking the reach of COVID-19 kin loss with a bereavement multiplier applied to the United States. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Jul 10:202007476. PubMed: https://pubmed.gov/32651279. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2007476117

Viner RM, Mytton OT, Bonell C, et al. Susceptibility to SARS-CoV-2 Infection Among Children and Adolescents Compared With Adults: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Pediatr. 2020 Sep 25:e204573. PubMed: https://pubmed.gov/32975552. Full-text: https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2020.4573

Vos ERA, den Hartog G, Schepp RM, et al. Nationwide seroprevalence of SARS-CoV-2 and identification of risk factors in the general population of the Netherlands during the first epidemic wave. J Epidemiol Community Health. 2020 Nov 28:jech-2020-215678. PubMed: https://pubmed.gov/33249407. Full-text: https://doi.org/10.1136/jech-2020-215678

Wallace M, Hagan L, Curran KG, et al. COVID-19 in Correctional and Detention Facilities – United States, February-April 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 May 15;69(19):587-590. PubMed: https://pubmed.gov/32407300. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6919e1.

Waltenburg MA, Victoroff T, Rose CE, et al. Update: COVID-19 Among Workers in Meat and Poultry Processing Facilities – United States, April-May 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Jul 10;69(27):887-892. PubMed: https://pubmed.gov/32644986. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6927e2

Wang EA, Western B, Berwick DM. COVID-19, Decarceration, and the Role of Clinicians, Health Systems, and Payers: A Report From the National Academy of Sciences, Engineering, and Medicine. JAMA. 2020 Nov 16. PubMed: https://pubmed.gov/33196762. Full-text: https://doi.org/10.1001/jama.2020.22109

Wang J, Tang, K, Feng K, Lv W. High Temperature and High Humidity Reduce the Transmission of COVID-19 (March 9, 2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/PubMed=3551767 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3551767

Wang L, Didelot X, Yang J, et al. Inference of person-to-person transmission of COVID-19 reveals hidden super-spreading events during the early outbreak phase. Nat Commun. 2020 Oct 6;11(1):5006. PubMed: https://pubmed.gov/33024095. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41467-020-18836-4

Ward H, Atchison C, Whitaker M, et al. Antibody prevalence for SARS-CoV-2 following the peak of the pandemic in England: REACT2 study in 100,000 adults. Imperial College London 2020. Pre-print: https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/institute-of-global-health-innovation/Ward-et-al-120820.pdf

Weiss SR. Forty years with coronaviruses. J Exp Med. 2020 May 4;217(5). pii: 151597. PubMed: https://pubmed.gov/32232339. Full-text: https://doi.org/10.1084/jem.20200537

Wells CR, Sah P, Moghadas SM, et al. Impact of international travel and border control measures on the global spread of the novel 2019 coronavirus outbreak. Proc Natl Acad Sci U S A. 2020 Mar 13. pii: 2002616117. PubMed: https://pubmed.gov/32170017. Full-text: https://doi.org/10.1073/pnas.2002616117

Wells CR, Stearns JK, Lutumba P, Galvani AP. COVID-19 on the African continent. Lancet Infect Dis. 2020 Dec;20(12):1368-1370. PubMed: https://pubmed.gov/32618281. Full-text: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30374-1

WHO 200315. Preparedness, prevention and control of COVID-19 in prisons and other places of detention, 15 March 2020, interim guidance http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-determinants/prisons-and-health/publications/2020/preparedness,-prevention-and-control-of-covid-19-in-prisons-and-other-places-of-detention,-15-march-2020

WHO 200424. “Immunity passports” in the context of COVID-19. Scientific Brief, 24 April 2020. Full-text: https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/immunity-passports-in-the-context-of-covid-19 (accessed 25 May 2020).

WHO. Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). https://www.who.int/publications-detail/report-of-the-who-china-joint-mission-on-coronavirus-disease-2019-(covid-19)

Wilson E, Donovan CV, Campbell M, et al. Multiple COVID-19 Clusters on a University Campus – North Carolina, August 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Oct 2;69(39):1416-1418. PubMed: https://pubmed.gov/33001871. Full-text: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6939e3

WMHC. Wuhan Municipal Health and Health Commission’s briefing on the current pneumonia epidemic situation in our city (31 December 2019). http://wjw.wuhan.gov.cn/front/web/showDetail/2019123108989. Accessed 25 March 2020.

Worobey M, Pekar J, Larsen BB, et al. The emergence of SARS-CoV-2 in Europe and North America. Science. 2020 Oct 30;370(6516):564-570. PubMed: https://pubmed.gov/32912998. Full-text: https://doi.org/10.1126/science.abc8169

Wu X, Fu B, Chen L, Feng Y. Serological tests facilitate identification of asymptomatic SARS-CoV-2 infection in Wuhan, China. J Med Virol. 2020 Apr 20. PubMed: https://pubmed.gov/32311142 . Full-text: https://doi.org/10.1002/jmv.25904

Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA. 2020 Feb 24. pii: 2762130. PubMed: https://pubmed.gov/32091533. Fulltext: https://doi.org/10.1001/jama.2020.2648

Xu X, Sun J, Nie S, et al. Seroprevalence of immunoglobulin M and G antibodies against SARS-CoV-2 in China. Nat Med. 2020 Jun 5. PubMed: https://pubmed.gov/32504052. Full-text: https://doi.org/10.1038/s41591-020-0949-6

Yehya N, Venkataramani A, Harhay MO. Statewide Interventions and Covid-19 Mortality in the United States: An Observational Study. Clin Infect Dis. 2020 Jul 8. PubMed: https://pubmed.gov/32634828. Full-text: https://doi.org/10.1093/cid/ciaa923

Young BE, Ong SWX, Kalimuddin S, et al. Epidemiologic Features and Clinical Course of Patients Infected With SARS-CoV-2 in Singapore. JAMA. 2020 Mar 3. pii: 2762688. PubMed: https://pubmed.gov/32125362. Fulltext: https://doi.org/10.1001/jama.2020.3204

Yu X, Wei D, Chen Y, Zhang D, Zhang X. Retrospective detection of SARS-CoV-2 in hospitalized patients with influenza-like illness. Emerg Microbes Infect. 2020 Dec;9(1):1470-1473. PubMed: https://pubmed.gov/32608335. Full-text: https://doi.org/10.1080/22221751.2020.1785952

Zhao S, Lin Q, Ran J, et al. Preliminary estimation of the basic reproduction number of novel coronavirus (2019-nCoV) in China, from 2019 to 2020: A data-driven analysis in the early phase of the outbreak. Int J Infect Dis 2020;92:214-217. doi: 10.1016/j.ijid.2020.01.050. Epub 2020 PubMed: https://pubmed.gov/32007643. Full-text: https://doi.org/10.1016/j.ijid.2020.01.050

Zhong P, Guo S, Chen T. Correlation between travellers departing from Wuhan before the Spring Festival and subsequent spread of COVID-19 to all provinces in China. J Travel Med. 2020 Mar 17. pii: 5808004. PubMed: https://pubmed.gov/32181483. Fulltext: https://doi.org/10.1093/jtm/taaa036

Zhou P, Yang XL, Wang XG, et al. A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin. Nature. 2020 Mar;579(7798):270-273. PubMed: https://pubmed.gov/32015507. Fulltext: https://doi.org/10.1038/s41586-020-2012-7

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1] SARS-CoV-2, RT-qPCR kullanılarak atık suda tespit edilebilir. Bir çalışmada, atık sudaki gen eşdeğerlerinin toplam yükü, ilgili toplama alanlarında bildirilen kümülatif ve akut COVID-19 vakası sayısı ile ilişkilendirilmiştir [Westhaus 2020]. Atık suyun SARS-CoV-2’nin insanlara bulaşması için bir yol olmadığını unutmayın! Tüm replikasyon testleri negatif testlerdir.